2024 جىلى 17 قاڭتاردا ەۋروپالىق پارلامەنت دەپۋتاتتارى ەۋروپالىق وداقتىڭ 2019 جىلى قابىلدانعان ورتالىق ازيا بويىنشا ستراتەگياسىن باعالاۋ جونىندەگى جاڭا بايانداما-قاراردى ماقۇلدادى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz ايگۇل قۇسپاننىڭ faceboook پاراقشاسىنا سىلتەمە جاساپ.
ونىڭ مالىمەتىنشە، قۇجات «جاھاندىق جانە وڭىرلىك گەوساياسي وزگەرىستەر كونتەكستىندە ەۋروپالىق وداق پەن ورتالىق ازيانىڭ نەعۇرلىم تىعىز ىنتىماقتاستىعىنىڭ مۇمكىندىكتەرى مەن پروبلەمالارىن قاراستىرۋ» ماقساتىندا ازىرلەنگەن.
“ەپ سىرتقى ىستەر كوميتەتىنىڭ باس بايانداماشىسى ءبىزدىڭ سەرىكتەسىمىز – نەمىس ەۋرودەپۋتاتى كارستەن ليۋكە («سوسياليستەر مەن دەموكراتتار» فراكسياسى)، قوسالقى بايانداماشىلار – اندريۋس كۋبيليۋس («ەۋروپالىق حالىق پارتياسى»)، كلەمەن گروشەل («ەۋروپانى جاڭارتۋ»)، اننا فوتيگا («ەۋروپالىق كونسەرۆاتورلار مەن رەفورماتورلار»)، ۆيولا فون كرامون تاۋبادەل («جاسىلدار») جانە تەرري مارياني («سايكەستىك جانە دەموكراتيا») بولدى. باياندامانى دايىنداۋ بارىسىندا ك. ليۋكە قازاقستانعا جانە ورتالىق ازيانىڭ باسقا ەلدەرىنە ەكى رەت باردى، سونداي-اق پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ، ءسىم باسشىلىعىمەن جانە ق ر ادام قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىلىمەن كەزدەستى”، - دەيدى ءماجىلىستىڭ حالىقارالىق ىستەر، قورعانىس جانە قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ايگۇل قۇسپان.
قۇجاتتا ەۋروپالىق پارلامەنتشىلەر ەو ەلدەرىن «گەوستراتەگيالىق ماڭىزدىلىعىن» ەسكەرە وتىرىپ، ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىمەن ءوزارا ءىس-قيمىلدى جانداندىرۋعا شاقىرادى.
ەۋروپالىق پارلامەنت وا ەلدەرىمەن پارلامەنتارالىق بايلانىستاردى دامىتۋعا جاردەمدەسۋگە دايىن ەكەندىگىن ءبىلدىردى.
ءىس-شارا بارىسىندا قازاقستان-ەۋروپا ساياسي، ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيسيالىق ىنتىماقتاستىعىنىڭ دامۋ پەرسپەكتيۆالارى تالقىلانعان. وسى تۇستا، ورتالىق ازيا مەن ەۋروپالىق وداق اراسىنداعى وڭىرلىك ىنتىماقتاستىقتى، ونىڭ ىشىندە ءوزارا بايلانىس، كليماتتىڭ وزگەرۋى جانە حالىقارالىق قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى ىلگەرىلەتۋگە بايلانىستى ماسەلەلەرگە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى.
ەۋرودەپۋتاتتار فرانسيسكو ميللان-مون (يسپانيا، «ەۋروپالىق حالىق پارتياسى») جانە اندريس امەريكس (لاتۆيا، «سوسياليستەر مەن دەموكراتتار) قازاقستان ازاماتتارى ءۇشىن ەو ۆيزالىق رەجيمىن جەڭىلدەتۋ ماسەلەسىن تەزىرەك شەشۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.
ءتوراعانىڭ مالىمەتىنشە، قازاقستاندىق دەلەگاتتار «ترانسكاسپيي حالىقارالىق كولىك باعىتى» جوباسىن جانە ەۋروپا مەن ازيا ەلدەرىنىڭ كولىك ينفراقۇرىلىمىن جاقىنداستىرۋعا باعىتتالعان باسقا دا باستامالاردى قولداۋ، قازاقستاندىق تاراپتىڭ 2060 جىلعا دەيىن كومىرتەگى بەيتاراپتىعىنا قول جەتكىزۋ جونىندەگى مالىمدەگەن كۇش-جىگەرى اياسىندا ەۋروپالىق ينۆەستيسيالىق بانكپەن ىنتىماقتاستىق جانە باسقا دا اسپەكتىلەر ماسەلەلەرىن كوتەرەدى.
سونىمەن قاتار دەپۋتاتتار ەۋروپالىق ارىپتەستەرىنە قازاقستاندا سايلاۋ جۇيەسىن رەفورمالاۋعا، پارلامەنتتىڭ ءرولىن كۇشەيتۋگە، سونداي-اق ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ سالاسىنداعى مەملەكەتتىك تەتىكتەرگە باعىتتالعان اۋقىمدى ساياسي باستامالاردىڭ ىسكە اسىرىلۋ بارىسى تۋرالى ايتىپ بەرگەنىن مالىمدەدى.
ەۋروپالىق دەپۋتاتتار دايىنداعان جاڭا بايانداما ەۋروپارلامەنتتىڭ قازاقستان مەن ەۋرووداق اراسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ كەڭ سپەكترىن دامىتۋدا اسا ماڭىزدى ءرول اتقارا الاتىنىن، سونداي-اق ەلىمىزدىڭ ورتالىق ازياداعى وڭىرلىك ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ جونىندەگى كۇش-جىگەرىن قولداي الاتىنىن كورسەتتى.