ەتنوپەداگوگيكا كۋرسى بولاشاق ماماندى تاربيە جۇيەسىندەگى ەتنيكالىق وزگەشەلىكتەر مەن ءۇلتتىق دارالىق جايلى بىلىممەن قارۋلاندىرادى، كوپعاسىرلىق تاربيە ارەكەتى ناتيجەسىندە جيناقتالعان پەداگوگيكالىق بايلىقتى پراكتيكادا قولدانا الۋ داعدىسىن يگەرتۋدى كوزدەيدى.
سونىمەن قاتار ەتنوپەداگوگيكا وزىندىك ىشكى تاريحي-پەداگوگيكالىق دامۋ زاندىلىقتارىنا يە. وسىعان وراي ولاردى جالپى جانە دارالىق تارتىپتەگى ەلەمەنتتەر قۇرايتىنىن؛ جالپى زاڭدىلىق ەتنوستىق تاربيەنىڭ قوعامدىق بولمىس، ءومىر سايات، قوعامداعى وندىرىستىك قاتىناستاردىڭ دامۋى، ونىڭ قايتا قۇرىلۋىنا تاۋەلدىلىگىمەن انىقتالسا؛ دارالىق زاڭدىلىق ەتنوپەداگوگيكانىڭ ۇلتتىق «ادامشىلىق تابيعاتتىڭ» ادامگەرشىلىك تۇرعىدان قورعالۋىن، گەنوفوندتى ساقتاۋ جانە ونىڭ تابيعي دامۋىن قامتاماسىز ەتۋگە قابىلەتتىلىگىندە ەكەنىن كورسەتۋ باستى مىندەت بولىپ تابىلادى.
ەتنوپەداگوگيكانىڭ زەرتتەۋ ادىستەرى ءجونى ءسوز بولعان جەكەلەگەن اۆتورلار /ن.يا.حانبيكوۆ، ش.ا.شوروۆ، ا.ميرزويەۆ ت.ب/ ەڭبەكتەرىندە ادەت- عۇرىپتار مەن داستۇرلەر حالىقتىق سەنىمدەر، ويىندار مەن ويىنشىقتار جونىندەگى ەتنوگرافيالىق ماتەريالداردىڭ حالىقتىق تالىم-تاربيە مازمۇنىن اشىپ كورسەتۋدەگى ماڭىزدىلىعى اتاپ كورسەتىلەدى. زور تاربيەلىك ىقپالعا يە، وزىندىك ءسالت-داستۇرى بار بالالار ورتاسىنىڭ ەتنوپەداگوگيكالىق زەرتتەۋ وبەكتىسى رەتىندە قاراستىرىلۋى ي.س.كون اسا قۇپتارلىق جايلار.
ەتنوپەداگوگيكادا كەڭ تەوريالىق قورىتىندىلاۋدى تالاپ ەتەتىن پروبلەمالارمەن قاتار، فاكتىلىك ماتەريالدار جيناقتاۋ، تەرەڭدەپ زەرتتەۋ مەن تالداۋدى قاجەت ەتەتىن جەكەلەگەن ماسەلەلەر دە از ەمەس. ونىڭ الدىندا شەشىلۋى ەڭ الدىمەن پەداگوگيكا مەن ەتنوگرافياعا ءماندى جاردەمىن تيگىزەتىن وزەكتى مىندەتتەر تۇر. بۇلاردى تومەندەگىدەي تاقىرىپتارمەن بەلگىلەۋگە بولادى: ماقالدار مەن ماتەلدەر جانە ولاردىڭ جاس ۇرپاققا ادامگەرشىلىك تاجىريبەسى بەرىلىسىن قامتاماسىز ەتۋدەگى ءرولى؛ جۇمباقتار اقىل-وي تاربيەسى قۇرالى رەتىندە؛ حالىق ەرتەگىلەرى حالىقتىڭ پەداگوگيكالىق كەمەڭگەرلىگىنىڭ جارقىن تالپىنىستارى رەتىندە؛ حالىق اندەرى جانە ولاردىڭ بالالار مەن جاستارعا ەستەتيكالىق تاربيە بەرۋدەگى ءرولى؛ بالالار مەن جاستار ورتاسى، ونىڭ پەداگوگيكالىق قىزمەتتەرى؛ دۇنيە ءجۇزى حالىقتارىنىڭ بەسىك جىرلارى انا پوەزياسىنىڭ، انا مەكتەبىنىڭ جانە پەداگوگيكانىڭ كورنەكتى جەتىستىكتەرى رەتىندە.
تاربيەنى قاجەت ەتۋ ادامنىڭ پايدا بولۋىمەن بىرگە تۋدى جانە ادام قوعامى قانشا ءومىر سۇرسە، سونشا ءومىر ءسۇرىپ كەلەدى. وسىعان وراي تاربيەنىڭ دامۋىن حالىقتىڭ، ەتنوستىق قاتىسۋىمەن العا باسۋىن ەسكەرمەۋ زاڭسىز.
مەكتەپتەر پايدا بولعانعا دەيىن تۇلعا قالىپتاستىرۋدا عاسىرلار بويى قالىپتاسقان تاربيەنىڭ حالىقتىق داستۇرلەرى شەشۋشى رول اتقاردى. حالىق ۇرپاقتان ۇرپاققا ءوزىنىڭ قوعامدىق جانە الەۋمەتتىك تاجىريبەسىن، رۋحاني بايلىعىن، ۇلكەننىڭ كىشىگە قۇرمەتى رەتىندە مۇرا ەتىپ كەلدى، سول ارقىلى قوعامنىڭ ماتەريالدىق جانە رۋحاني مەدەنيەتى تاريحىن تۋعىزدى.
حالىقتىڭ رۋحاني ءومىرىن انىقتاۋشى جەيتتەر ەڭبەكتەن، تابيعاتتان، ىشكى دارىندىلىقتان، تابيعيلىقتان جانە ادامگەرشىلىكتەن تۋىندادى. جانە ءدال وسىلار تاربيەنىڭ ناعىز حالىقتىق سيپاتتارىن ايقىنداپ بەردى.
جەتىلگەن ادام تاربيەلەۋدىڭ حالىقتىق باعدارلاماسى كوپقىرلى جانە كەڭ. جانە ونى جۇزەگە اسىرۋ قۇرالدارى دا سان الۋان. جاستاردىڭ تۇلعالىق بەينەسىن قالىپتاستىرۋعا بۇكىل حالىق ءومىرى ىقپال ەتتى: ءبارى تەربيەلەندى، ءبارىن تاربيەلەدى. تاربيە قوعامنىڭ ەكونوميكالىق ءومىرى مەن رۋحاني ءومىرى اراسىن بايلانىستىرۋشى رەتىندە العا شىقتى. تۇتاس العاندا حالىقتىڭ ماتەريالدىق جانە رۋحاني ومىرىندەگى پەداگوگيكالىق مادەنيەتىنىڭ ەرەكشە حال-احۋالى وسىمەن تۇسىندىرىلەدى. ادام مادەنيەتىنىڭ ەكى سالاسى اراسىنداعى ساباقتاستىق بايلانىس ءدال وسى پەداگوگيكالىق مادەنيەتپەن قامتاماسىز ەتىلەدى. كورنەكتى پەداگوگتاردىڭ قاي-قايسىسى بولماسىن حالىقتىق پەداگوگيكا ەتنوستىق ۇجىمدىق شىعارماشىلىعىنىڭ قۇرامدى بولىگى ەكەندىگىن ەسكەرتىپ، ونىڭ پەداگوگيكالىق مادەنيەتى كورىنىسى رەتىندە ەجەلگى داۋىرلەردەن تامىر الاتىندىعىنا نازار اۋدارتۋى وسىدان.
