جاڭا قازاقستان قۇرۋ تۋرالى باستاما كوتەرىلگەنىنە التى جىلعا جۋىق ۋاقىت ءوتتى. وسى ارالىقتا قوعامدا نە وزگەردى؟ ەلدىڭ ساياسي كەڭىستىگىندە ىلگەرىلەۋ بايقالا ما؟ بۇل ساۋالدارعا ءماجىلىس دەپۋتاتى ايدوس سارىم جاۋاپ بەرىپ، قازىرگى جاعدايدى اشىق تالقىلاپتى، دەپ جازادى Dalanews.kz.
دەپۋتاتتىڭ پايىمىنشا، قازاقستاندا بيلىك اۋىسقاننان بەرى قوعامدا ءتۇرلى پىكىرلەر قالىپتاستى. حالىقتىڭ ءبىر بولىگى «ءبارى جامان» دەگەن ۇستانىمدا بولسا، كەلەسى ءبىر توبى «ءبارى جاقسى» دەگەنگە سەنەدى. مۇنداي جاعداي نازاربايەۆ تۇسىندا دا بولعان، ءبىراق ول كەزدە ماقتاۋ سوزدەر قاتتىراق، ال سىندار باسەڭدەۋ ەستىلەتىن. ءقازىر، كەرىسىنشە، سىن اشىق ايتىلىپ، ماقتاۋلار باسەڭدەگەن. ءبىراق بۇل ەكى كوزقاراس تا ءبىر ادامنىڭ ساناسىندا ەركىن ۇيلەسىپ، قاتار ءومىر سۇرە بەرەدى.
سارىم سوڭعى جىلدارى قوعامدا «نازاربايەۆتىڭ كەزىندە جاقسى ەدى» دەگەن ساعىنىش سەزىمىنىڭ كۇشەيىپ كەلە جاتقانىن مويىندايدى.
«ءقازىر الەۋمەتتىك جەلىدە ەلباسىنىڭ «مەن كەتكەن سوڭ ءالى وكىنەسىڭدەر» دەگەن ءسوزى ءجيى تاراپ ءجۇر. شىن مانىندە، بۇل نوستالگيا – قالىپتى جاعداي. الداعى سايلاۋلاردا سول «ەسكى قازاقستاندى» اڭسايتىن كۇشتەر قايتادان بوي كورسەتۋى ابدەن مۇمكىن»، – دەيدى دەپۋتات.
سارىمنىڭ پىكىرىنشە، قازاقستاندا ءقازىر جاڭا ساياسي مادەنيەت پەن جاڭا ەرەجەلەر قالىپتاسىپ جاتىر. اسىرەسە، كەيىنگى ۋاقىتتا بيلىككە كەلگەن ادامدار ناقتى ماسەلەلەردى ميتينگپەن ەمەس، جۇيەلى جۇمىس ارقىلى شەشۋگە بولاتىنىن تۇسىنە باستاعان.
«كوپ ادام بيلىككە كەلمەي تۇرىپ، ەموسيامەن سويلەپ، بيلىكتى سىنعا الىپ جاتادى. ال پارلامەنتكە كەلگەن سوڭ اقپاراتتىڭ شىنايى كولەمىن، مەملەكەتتىڭ مۇمكىندىكتەرىن كورىپ، كوزقاراسى وزگەرىپ جاتادى. ءقازىر پارلامەنت وسىنداي الاڭعا اينالدى. بۇل – جاڭا مادەنيەتتىڭ بەلگىسى»، – دەيدى ول.
ايدوس سارىم ءقازىر بيلىك وپپوزيسيانى مۇلدە جوققا شىعارمايتىنىن، كەرىسىنشە، ناقتى ۇستانىمى بار كۇشتەرمەن جۇمىس ىستەۋگە مۇددەلى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«بۇرىن پرەزيدەنت اكىمشىلىگى بۇكىل ساياسي الاڭدى ءوزى باسقارىپ، ءبارىن باقىلاۋدا ۇستاۋعا تىرىسسا، ءقازىر جاعداي كۇردەلەنگەن. مەملەكەت شەشىم قابىلداعاندا بۇرىنعىعا قاراعاندا كوپ تاراپتىڭ پىكىرىن ەسكەرەدى، ساياسي پروسەستەر كۇردەلەندى»، – دەيدى دەپۋتات.
سۇقبات بارىسىندا دەپۋتات كوررۋپسيا ماسەلەسىنە دە توقتالىپ، قازىرگى مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر ءۇشىن جاعداي قيىنداي تۇسكەنىن ايتتى.
«ءقازىر مەملەكەتتىك قىزمەتكەر بولۋ بۇرىنعىداي جايلى جۇمىس ەمەس. اشىقتىق ارتتى، باقىلاۋ كۇشەيدى، سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى شارالار كۇشەيتىلدى. جەمقورلىق بۇرىن دا بولدى، ءقازىر دە بار، ءبىراق ەرەجەلەردىڭ وزگەرگەنىن ءبارى تۇسىنە باستادى. سوندىقتان ءقازىر بيلىككە اشكوزدىكپەن كەلۋ ءقاۋىپتى ەكەنىن سەزەتىندەر كوبەيدى»، – دەيدى ايدوس سارىم.
ءجۋرناليستىڭ «جاڭا قازاقستان» دەگەن باستامادان جۇرت ۇلكەن ناتيجە كۇتىپ، كوڭىلى قالدى ەمەس پە؟» دەگەن سۇراعىنا دەپۋتات بىلاي جاۋاپ بەرگەن:
«شىن مانىندە، قوعامدا بۇرىن-سوڭدى بولماعان تەرەڭ وزگەرىستەر بولىپ جاتىر. ءبىراق ءبارى بىردەن بىلىنبەيدى. الداعى بىرنەشە جىلدا وسى وزگەرىستەر تۇراقتى ينستيتۋتتارعا اينالىپ، ناتيجە بەرەدى دەپ ويلايمىن. ەڭ باستىسى – ادام ءومىرىنىڭ قۇنى ارتىپ، قوعامنىڭ ءۇنى بيلىككە جەتەتىن بولدى. بۇل جەتىستىكتى ءقازىر بيلىكتى سىناۋشىلاردىڭ ءوزى مويىنداپ ءجۇر».
سارىم بولاشاقتا قازاقستاننىڭ ساياسي الاڭىندا جاڭا كۇشتەر پايدا بولاتىنىنا سەنىمدى. ونىڭ پىكىرىنشە، قوعامدا جاڭا يدەيالار مەن ناقتى يدەولوگياسى بار پارتيالار قالىپتاسۋى ءتيىس.
«ساياساتتى ايقاي-شۋ مەن ميتينگ ارقىلى ەمەس، ناقتى جوسپارمەن، جۇيەلى جۇمىسپەن جاساۋ كەرەك. ەسكى لوزۋنگتارمەن قوعامدى وزگەرتە المايمىز»، – دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى دەپۋتات.
ەسكەرتۋ: ايدوس سارىمنىڭ shapalaq.kz سايتىنا بەرگەن سۇقباتى نەگىزىندە ازىرلەندى.
