كەز كەلگەن سالاداعى سياقتى، ۆولونتەرلاردى دا قورعاۋعا كەپىلدىك بەرەتىن زاڭنامالىق رەتتەۋ شارالارى قاجەت. سوندىقتان 2016 جىلى قازاقستاندا «ۆولونتەرلىك قىزمەت تۋرالى» زاڭ قابىلداندى.
ءبىزدىڭ ەلىمىزدە ەرىكتىلەر قوعامداستىقتارىنىڭ نەگىزگى باعىتتارى ءارتۇرلى، ولار مۇقتاج جاندارعا كومەك كورسەتۋدەن باستاپ، العاشقى مەديسينالىق كومەك كورسەتۋگە دەيىن جالعاسا بەرەدى.
ءبىر قىزىعى، قازىرگى كەزدە كوپتەگەن ادامدار وزدەرى دە تۇسىنبەي ەرىكتىلەر قاتارىنا قوسىلىپ ءجۇر. ادامدار قاندايدا ءبىر ءىس-شارالارعا قاتىسا قالسا، مىسالى، قايىرىمدىلىق ءىس-شارالارىن وتكىزسە، مارافوندارعا تاسالىسىپ، قوعامدىق جۇمىس كۇندەرىنە كومەكتەسسە، ولاردى ۆولونتەرلىك ءىس-شارا رەتىندە تانىتقىسى كەلەدى.
ال ەلىمىزدىڭ باس قالاسى – استانادا ۆولونتەرلىك قىزمەت قالاي دامىپ جاتىر جانە «استانا جاستارى» كمم قانداي جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋدا؟ بۇل دا كوپشىلىككە قىزىق دەپ ويلايمىز. ماسەلەن، بىلەتىندەر العاشىندا ەلوردادا ەرىكتىلەر قىزمەت سونشالىقتى ءبىر قالىپتى ىلگەرىلەدى دەۋگە كەلمەيتىنىن ايتادى. بۇعان الگى كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەنىڭ ەرىكتىلەر قوزعالىسىن دامىتۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى ەلۆيرا ەسمۇحانوۆانىڭ ءسوزى دالەل. ول باستاپقى كەزدەرى بۇل باعىتتا جۇمىس ىستەۋ وتە قيىن بولعانىن جەتكىزدى. ويتكەنى، قوعامدا ۆولونتەرلىككە دەگەن سەنىمسىزدىك جوعارى بولاتىن. اتا-انالار بالالارىنا: «وسىعان ۋاقىتىڭدى بوسقا جۇمساپ ءجۇرسىڭ، ودان دا جاقسى وقى، ءبىلىم ال» دەپ اقىل ايتاتىن.
«جەكە جانە مەملەكەتتىك كاسىپورىندار ەرىكتىلەر ىسىنە تەك ادام رەسۋرستارىن تەگىن جانە ەشقانداي جاعدايسىز تارتۋ مۇمكىندىگى رەتىندە قابىلدادى. حالىقتىڭ ءوزى ەرىكتىلەردەن ساقتانىپ، كوبىسى بۇل ەشنارسەمەن اينالىسپايتىن ادامدار جانە ولاردان پايدا جوق دەگەن ءۋاج ايتتى. سودان كەيىن ءبىز مەكتەپتەردە، كوللەدجدەردە، ءتىپتى كوپتەگەن وتباسىلاردا ەرىكتىلەردىڭ بەت-بەينەسىنە اينالاتىن ۆولونتەر كوورديناتورلارى بولادى دەپ شەشتىك. ويتكەنى، ناقتى ءىس، پايدالى جۇمىس قاشاندا قولداۋ تابادى»، – دەيدى «استانا جاستارى» وكىلى.
جاۋاپتى ماماننىڭ ايتۋىنشا، 2014 جىلى ەلورداداعى العاشقى ۆولونتەرلار كومانداسى ەرىكتى جاساقتاردىڭ نەگىزگى ىس-ارەكەتتەرىن تۇسىندىرە وتىرىپ، كاسىپتىك باعدار بەرۋ جوباسى ارقىلى جيناقتالعان. سودان كەيىن ولار بىرتىندەپ بولاشاق ۆولونتەرلارمەن ءىس-شارالار وتكىزە باستاعان.
بۇگىنگى تاڭدا ەرىكتىلەردىڭ كوپتەگەن قىزمەت باعىتتارى بار، ولاردىڭ قاتارىندا ءسىز دە ءوزىڭىزدى سىناپ كورە الاسىز. مىسالى، جانۋارلارعا كومەكتەسۋگە بولادى، قارتتاردى قولداۋعا دا جاردەمدەسە الاسىز، ناۋقاستاردى كۇتۋدىڭ دە جولدارى بار، بالالاردىڭ ماسەلەلەرىن شەشۋگە قول ۇشىن سوزا الاسىز، ساۋلەت ەسكەرتكىشتەرىن قالپىنا كەلتىرۋ، دونورلىق قىزمەت سىندى كوپتەگەن باعىتتاردا كەز كەلگەن جانعا ورىن تابىلادى. تەك ىنتا مەن نيەت بولسا، جەتكىلىكتى.
«استانا جاستارى» كەيىنگى بۋىننىڭ ۆولونتەرلىك قىزمەتىن دامىتۋ جانە ناسيحاتتاۋ، جاستار اراسىندا ۆولونتەرلەردى ىرىكتەۋ جانە وقىتۋ، ەرىكتىلەر ۇيىمدارى مەن قوزعالىستارىنا اكىمشىلىك، رەسۋرستىق كومەك كورسەتۋمەن اينالىسادى.
«استانا جاستارى» ۆولونتەرلىك قوزعالىسىندا ەرىكتىلەردىڭ ورتاشا جاسى 15-16 شاماسىن قۇرايدى. بۇل ناعىز ۋاقىتتى ءماندى دە ماڭىزدى ەتۋگە، دوستار تابۋعا، جاڭا اسەر الۋعا جانە قورشاعان الەمگە كومەكتەسۋگە تىرىساتىن كەزەڭ دەپ بىلەمىز. ءبىراق قالالىق شتاب جوباسى ەرىكتىلەرىنىڭ ورتاشا جاسى 30 جانە ودان جوعارى جاستاعى ازاماتتاردى قامتيدى. بۇل جوبا حالىقتىڭ جۇمىسپەن قامتىلعان ساناتىنا نەگىزدەلگەن»، – دەدى ەلۆيرا ەسمۇحانوۆا.
ۆولونتەرلىك مەكتەپ – بۇل ءارتۇرلى قالالىق جانە حالىقارالىق ءىس-شارالارعا قاتىسۋ ءۇشىن ەرىكتىلەردى وقىتۋعا جانە ازىرلەۋگە باعىتتالعان جوبا. ونىڭ باستى نازارى وسكەلەڭ ۇرپاقتى تاربيەلەۋگە، پاتريوتتىققا باۋلۋعا، ادامگەرگىشىلىككە شاقىرۋعا باعىتتالعان. 2014 جىلدان باستاپ بۇل جوبا ەكى كەزەڭدە قىزمەت ەتىپ كەلەدى. سونداي-اق بۇل ءارتۇرلى دەڭگەيدەگى ءىس-شارالاردى وتكىزۋگە ەرىكتىلەردى دايىنداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
ايتا كەتۋ كەرەك، باعدارلامادا العاشقى مەديسينالىق كومەك كورسەتۋ، كونفليكتولوگيانى زەرتتەۋ، قارىم-قاتىناس دەڭگەيىن كوتەرۋ مودۋلدەرى بار. 2019 جىلدان باستاپ «ەرىكتىلەر مەكتەبى» جوباسىندا وقىتۋ 3 باعىت بويىنشا جۇرگىزىلدى: الەۋمەتتىك ۆولونتەرلىك، توتەنشە جاعدايلار ۆولونتەرلەرى جانە حالىقارالىق ءىس-شارالار ەرىكتىلەرى.
«وسى جوبانىڭ ارقاسىندا قاتىسۋشىلار بوس ۋاقىتتارىن ءارتاراپتاندىرۋعا جانە جاڭا دوستار تابۋعا، ۋنيۆەرسيتەتكە ءتۇسۋ ءۇشىن سەرتيفيكاتتار الۋعا، تۇيىندەمەلەرىن ناسيحاتتاۋعا مۇمكىندىك الدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى «استانا جاستارى» ۆولونتەرلىك قوزعالىسىن دامىتۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى.
ەرىكتىلەردىڭ ەرەن ەڭبەكتەرىنىڭ ارقاسىندا وتكەن جىلى استانالىق 19 مىڭنان استام وتباسى (شامامەن 104 توننا) ازىق-تۇلىك ونىمدەرىن، ءتۇرلى قاجەتتى زاتتار، تۇرمىستىق تەحنيكا تۇرىندە كومەكتەر العان. ءالى كۇنگە مەسەناتتار مەن «جاقسىلىق كوزدەرى» قوعامدىق قورىنىڭ قاتىسۋىمەن زاعيپ جانە جالعىزىلىكتى مۇگەدەك جاندارعا تۇراقتى نەگىزدە تەگىن تۇسكى اس ۇيىمداستىرىلىپ تۇرادى. 2021 جىلى عانا مۇقتاج جاندارعا 9 مىڭ تاعام جەتكىزىلگەن ەكەن.
پرەزيدەنتتىڭ باستاماسىمەن قولعا الىنعان 2020 جىلعى ۆولونتەر جىلى اياسىندا ەرىكتىلەر ۇيىمدارى مەن قوزعالىستارىن بىرىكتىرۋدى ۇيىمداستىرۋ، اقپاراتتىق-رەسۋرستىق كومەك كورسەتۋ، ايماقتاعى ءىس-شارالاردى ەسەپكە الۋ ماقساتىندا اشىلعان ەرىكتىلەردىڭ قالالىق شتابى ەلوردادا وسى ۋاقىتقا دەيىن جۇمىس ىستەپ كەلەدى. بۇل ۇجىم قالادا ەرىكتىلەردىڭ كۇش بىرىكتىرۋىنە، تاۋەلسىز قوزعالىستار سانىن كوبەيۋىنە ىقپال ەتۋدە. مەملەكەتتىك جاستار ساياساتىن ىسكە اسىرۋ سالاسىندا 15 ۆولونتەرلىك ۇيىممەن جانە 20 باستاماشىل توپپەن، 8 ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىممەن، قالا كاسىپورىندارىمەن، سونىمەن قاتار مەسەناتتارىمەن تۇراقتى نەگىزدە ىنتىماقتاستىق جانە بىرلەسكەن ءىس-شارالار جۇرگىزىلۋ ۇستىندە. شتاب-پاتەردە 500-دەن استام بەلسەندى ەرىكتىلەر بار.
قىستىڭ كوزى قىراۋدا استانالىق ەرىكتىلەر جالعىزىلىكتى قاريالاردىڭ، تۇرمىسى تومەن وتباسىلاردىڭ، وزگە دە مۇقتاج ازاماتتاردىڭ اۋلالارىنداعى قاردى تازالاۋعا كومەكتەسەدى. ماسەلەن، «قامقورلىق مەكەنجايلارى» جوباسى اياسىندا جالعىزباستى زەينەتكەرلەردىڭ 60 جەكە اۋلاسىندا قار تازالاۋ شارالارى قولعا الىندى.
«استانا جاستارى» كمك جىل سايىن قالاداعى ۆولونتەرلىك ايماقتاردى كەڭەيتىپ كەلەدى. مىسالى، 2021 جىلى «ءقاۋىپسىز قالا» جوباسى اياسىندا ەرىكتىلەر تۇراقتى نەگىزدە حالىق ساناعى بويىنشا تۇسىندىرمە جۇمىستارىنا قاتىسىپ، گازداندىرۋ بارىسى تۋرالى، جىلىتۋ ماۋسىمى مەن كوكتەمگى سۋ تاسقىنى كەزىندەگى قاۋىپسىزدىك شارالارى جايىندا تۇسىندىرمە جۇمىستارىن جۇرگىزدى. سۋعا ءتۇسۋ ماۋسىمىندا تۇرعىندارعا ءوزىن-وزى ساقتاۋ ەرەجەلەرىن تانىستىردى، قالانىڭ قوعامدىق ورىندارىندا كوروناۆيرۋستىق ينفەكسيانىڭ تارالۋىنا بايلانىستى قورعانىس شارالارىن ناسيحاتتادى، تىيىم سالىنعان زاتتاردى ساتۋ باعىتىنداعى جارنامالىق شارالارعا اتسالىستى. اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ساتاتىن قالالىق جارمەڭكەلەرگە دە ەرىكتىلەر تارتىلدى.
«مەيىرىمدىلىك مارافونى» ۇلتتىق جوباسىنىڭ جۇمىستارى اياسىندا 2021 جىلدان باستاپ ءتۇرلى مەكەمەلەر، كاسىپورىندار، ەرىكتى باستاماشىل توپتار قايىرىمدىلىق شارالارىن جۇزەگە اسىرۋعا قول ۇشىن سوزىپ جاتىر. وتكەن جىلدىڭ وزىندە 100-گە جۋىق شارۋا شەشىمىن تاپتى. بۇل باعىتتاعى جۇمىستار ءالى دە جالعاسىن تابۋدا. بۇگىنگى تاڭدا ەلورداداعى ۇەۇ-عا قاراستى 15 الەۋمەتتىك دۇكەندەر قويماسى كۇندەلىكتى زاتتار، جيھازدار، قۇرال-جابدىقتاردى جيناقتاپ، از قامتىلعان وتباسىلارعا تاراتىپ جاتىر.
الەۋمەتتىك جوبالاردان باسقا، ۆولونتەرلار قالالىق جانە حالىقارالىق ءىس-شارالارعا – فورۋمدارعا، كونسەرتتەرگە، سپورتتىق ويىندارعا جانە باسقا دا كوپتەگەن سالالارعا – گيد، اۋدارماشى، ۇيىمداستىرۋشى، ۇيلەستىرۋشى، توپ جەتەكشىلەرى، يميدجدىك توپتار، باق-پەن جۇمىس، دوپينگكە قارسى باقىلاۋ رەتىندە قاتىسادى. ادام رەسۋرستارىن باسقارۋ اعىندارى، ءۇي يەسى، فوتو جانە بەينە ءتۇسىرۋ، «جاسىل ءدالىز»، اقپاراتتىق ۇستەلدەر، كۇزەت، انيماتورلار، ەسكورتتار، بەلگىلەر جانە باسقا قىزمەتتەرگە كومەكتەسەدى.
بىلتىر ەلوردالىق ەرىكتىلەر حالىقارالىق جانە رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە 30 ءىس-شارانى ۇيىمداستىرۋعا قاتىستى. استانانىڭ كاسىپورىندارى مەن ەرىكتىلەر ۇيىمدارى 50 قار تازالاۋ اكسياسىن ۇيىمداستىردى. سونداي-اق 110 مەكەنجايعا 2 مىڭنان استام ەرىكتىلەر مەن كاسىپورىنداردىڭ قىزمەتكەرلەرى تارتىلدى.
ەلوردالىق ەرىكتىلەردىڭ قىزمەتى مەملەكەت نازارىنان دا تىس قالعان ەمەس. مەرەكەلىك، اتاۋلى داتالاردا، باسقا دا كۇندەرى ۆولونتەرلەرعا العىس حاتتار، جەكە سيپاتتامالار، ۇسىنىس حاتتار جانە سەرتيفيكاتتار ۇلەستىرىلەدى. وسىلايشا، «استانا جاستارى» كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك كاسىپورنىنىڭ 4 ۆولونتەرى پاندەميا كەزىندە كومەك كورسەتكەنى ءۇشىن «حالىق العىسى» مەملەكەتتىك مەدالدارىمەن، 1 ەرىكتى «قۇرمەت گرامماسى» مەملەكەتتىك ناگراداسىمەن، 4 ۆولونتەرلىك قوزعالىس وكىلى «التىن جۇرەكتى جاندار» ناگرادالارىمەن ماراپاتتالدى. «جومارت جۇرەك» سىيلىعى اياسىندا 1 ۇيىم قالالىق جانە رەسپۋبليكالىق «جىلدىن ۇزدىك ءۇيىمى» اتاندى، 1 ۇيىم استانا قالاسى بويىنشا «جىلدىن ۇزدىك قامقورشىسى» سىيلىعىن الدى. 80-نەن استام ەرىكتى ەلوردا اكىمىنىڭ العىس حاتتارىنا، 30 ەرىكتى اۋدان اكىمدەرى مەن باسقا دا مەكەمە باسشىلارى قول قويعان العىس حاتتارعا يە بولدى. 1 ۇيىم حالىقارالىق «جىل ۆولونتەرى» سىيلىعىنىڭ «ءىز-تۇزسىز جوعالعان ادامداردى ىزدەۋ» نوميناسياسى بويىنشا ديپلومىن ەنشىلەدى.
بۇگىنگى كۇنى «ءبىز بىرگەمىز»، «ءقاۋىپسىز قالا»، «قامقورلىق مەكەنجايلارى»، «ارداگەرلەردى ارداقتايىق»، «تازا الەم» ەرىكتىلەر ۇيىمدارىمەن بىرلەسىپ 610 اكسيا وتكىزىلدى. سونىمەن قاتار قايىرىمدىلىق شارالارى اياسىندا 6 700 ازىق-تۇلىك سەبەتى، 30 000 بەتپەردە تاراتىلدى، ىستىق تاماق بەرۋ، كيىم-كەشەك پەن جيھاز تاراتۋ، وقىتۋ، ادامداردى ىزدەۋ جانە تاعى باسقا تۇرىندە دە ەرىكتىلەر جۇمىسى جالعاسىپ كەلەدى.
