شەشىمدى دەربەس قابىلداعان ءجون
ساياساتتانۋشى دوس كوشىم قازاقستان بۇل ساۋالعا الدەقاشان جاۋاپ بەرىپ قويعان دەپ سانايدى.
– ءبىر جىل بۇرىن تۇركيا پرەزيدەنتى رەدجەپ ەردوعان قازاقستانعا رەسمي ساپارى كەزىندە وسىنداي ماسەلە كوتەرگەنى تۋرالى ەستىگەنبىز. سول كەزدە قازاق-تۇرىك ليسەيلەرىن جابۋ تۋرالى قوعامدا ماسەلە كوتەرىلىپ، حالىق وعان نارازى بولدى. حالىقتىڭ پىكىرىمەن ساناسقان قازاقستان بيلىگى بۇل ۇسىنىستى قابىلداماعان ەدى. ويتكەنى بۇل ءبىلىم وردالارى بەرىپ جاتقان ءبىلىمىنىڭ ساپاسى جوعارى، ەڭ باستىسى، قازاقتىڭ مەنتاليتەتىنە ساي، – دەيدى ساياساتتانۋشى.
الايدا تۇركيادا مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاساۋ ارەكەتى بولدى. ونى گۇلەن ۇيىمداستىردى دەپ جاتىر. ساياساتتانۋشىنىڭ پىكىرىنشە، وعان بەي-جاي قاراۋعا بولمايدى. وسى نەگىزدەگى اقپاراتتار بىزدە دە تەكسەرىلىپ، انىقتالۋى ءتيىس.
– ەكى ماسەلەنى قاراۋىمىز كەرەك. بىرىنشىدەن، زاڭ جۇزىندە وقۋ جۇيەسى كىمنىڭ قولىندا – قازاقستان بيلىگىنىڭ بە، الدە گۇلەننىڭ ءوزىنىڭ قاراۋىندا ما؟ مۇنداي وقۋ ورنى تەك قازاقستان ەمەس، كوپ ەلدەردە دە بار. ونىڭ بارلىعىن گۇلەن ءوزى باسقارىپ، قاداعالايدى دەۋ قيىنداۋ.
ەكىنشىدەن، وقۋ باعدارلاماسىنا، شىنىمەن دە بوتەن يدەولوگيا تىقپالانعان با، تىقپالانباعان با؟ مۇنى دا زەرتتەۋىمىز كەرەك. ءسويتىپ، قۇقىقتىق مەملەكەت رەتىندە، توق ەتەر شەشىمدى ءوزىمىز قابىلداۋىمىز ءتيىس.
«گۇلەننىڭ جاقتاسى» دەپ بىزدە بىرەۋلەردىڭ قۋدالانۋى مۇمكىن بە دەگەن ساۋالعا دوس كوشىم
– مەن بىزدە ونداي ادامدى كەزىكتىرگەن ەمەسپىن، – دەپ قىسقا قايىردى.
سونداي-اق الەۋمەتتىك جەلىلەردە تۇركيادا جۇمىستان قىسقارىپ، قۋدالاۋعا ۇشىراپ جاتقان مىڭداعان ءبىلىمدى ادامداردى قازاقستانعا ساپالى ادام كاپيتالى رەتىندە تارتۋ جونىندە ۇسىنىس ايتىلىپ جاتىر.
بۇل رەتتە ساياساتتانۋشى دوس كوشىم وعان قارسى ەكەنىن ايتادى.
– ويتكەنى سىرتتان ادام كاپيتالىن تارتۋ تاجىريبەسىنە سۇيەنسەك، قازاقستاندى سولاردىڭ ەشقايسىسى قارىق قىلمادى، تەك اقشا شاشۋ بولدى، – دەيدى ول.
ۇسىنىسقا بەي-جاي قاراۋعا بولمايدى
ەكونوميكا عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور توقتار ەسىركەپوۆ:
– قازاقستان سىرتقى ساياساتتا بايسالدىلىققا باسىمدىق بەرەدى، سوندىقتان تۇركيادا قىسقارىپ جاتقان قىزمەتتەگى ادامداردى جۇمىسقا تارتۋ تۋرالى ۇسىنىستى قابىلداي سالۋى ەكىتالاي، – دەپ سانايدى.
– تۇركيا – باۋىرلاس مەملەكەت. ودان تىس، ەكى مەملەكەت اراسىندا بارلىق سالادا جاقىنداسۋ وتە قارقىندى جۇرگىزىلگەن. ورتاق قۇرعان اكادەميامىز بار. ءبىر الىپبيگە سۇيەنەيىك دەپ ءجۇرمىز. جىبەك جولى ەكونوميكالىق جوباسى ارقىلى وسىعان دەيىنگى ەكونوميكالىق بايلانىسىمىز ودان سايىن نىعايا تۇسپەك. مىنە، ارادا اسا ءقادىرلى، الپەشتەگەن قارىم-قاتىناسىمىز بار.
ءتۇپتىڭ تۇبىندە، ەردوعاندى قولداعان – حالىق. ال ءبىز حالىقتان ۇلكەن ەمەسپىز دەپ ويلايمىن. سوندىقتان مۇنداي ۇسىنىسقا ءجۇردىم-باردىم قاراپ، ۇرانداتقانداردىڭ جەتەگىنە كەتە بەرۋگە بولمايدى، – دەيدى عالىم.
تۇركيا ءسىم باسشىسى ميەۆليۋت چاۆۋشوگلۋ قىرعىزستان بيلىگىن وپپوزيسيالىق قايراتكەر فەتحۋللاح گۇلەننىڭ جاقتاستارىنا قارسى شارا قولدانۋعا شاقىرعانىن ايتا كەتەلىك. ول بۇل جونىندە الانيادا دەموكراتيانى قولداۋعا ارنالعان اكسيا كەزىندە ايتقان. مۇنداي شارا ءازىربايجاندا دا قولعا الىنعاندىعى تۋرالى اقپارات بار.
كامشات ساتييەۆا
