دۇنيەجۇزىلىك بانك جاريالاعان "Kazakhstan Economic Update" اتتى كەزەكتى ەسەبىندە ەلىمىزدە سالىق رەفورمالارىن جۇرگىزۋ جايىنا باسا نازار اۋدارىلىپ، ءبىرقاتار سىني پىكىر بىلدىرىلەدى. دۇنيەجۇزىلىك بانك قازاقستان ەكونوميكاسىنا شولۋىندا "پەسسيميستىك" بولجامعا سۇيەنە وتىرىپ، بيىلعى جىلعى، ەكونوميكالىق ءوسىم، نەگىزىنەن مۇناي ءوندىرىسىنىڭ ۇلعايۋى ەسەبىنەن 4،7%-دى قۇرايتىنىن ناقتىلايدى. دەگەنمەن، ءجىو-نىڭ مۇنداي ناقتى ءوسىمى وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا ازداپ تومەن (4،8%) ەكەنىن كورسەتىپ وتىر، دەپ جازادى Dalanews.kz.
"جالپى، ەسەپ-قيساپ قازاقستانداعى ماكروەكونوميكالىق احۋالدىڭ كوپتەگەن ايقىن اسپەكتىلەرىن قامتيدى. سونىڭ ىشىنەن ءبىز ۇكىمەت ۇسىنعان بيۋدجەتتىك-سالىق جۇيەسىندە رەفورمالار جۇرگىزۋدىڭ نەگىزىن قامتيتىن بىرنەشە كەستەنى اتاپ وتكىمىز كەلەدى. دب سوڭعى ونجىلدىقتا قازاقستان سالىستىرمالى تۇردە سالىق مولشەرلەمەسى جوعارى ەكونوميكادان مولشەرلەمەسى تومەن سالىققا يە ەكونوميكاعا كوشكەنىن، ونىڭ تۇراقسىز ساياساتپەن جانە بىركەلكى ەمەس ەكونوميكالىق وسىممەن شيەلەنىسە تۇسكەنىن جازادى. راسىندا، سالىق تۇسىمدەرى 2008 جىلعا دەيىن تۇراقتى تۇردە وسكەنىمەن، تراەكتوريا 2009-2022 جىلدار ارالىعىندا كۇرت وزگەرەدى، بۇل كوبىنەسە تۇراقسىز سالىق رەفورمالارى مەن سايكەس كەلمەيتىن ەكونوميكالىق وسىمگە بايلانىستى. اسىرەسە، ونىڭ سالدارى 2020 جىلى ايقىن ءبىلىندى، بۇل كەزدە سالىق تۇسىمدەرى 2000-شى جىلداردان باستاپ ءجىو-نىڭ 14،1%-نا دەيىن تومەندەدى، ءتىپتى تابىسى جوعارى ەلدەر COVID-19 كەزىندە ەكونوميكالىق كۇيزەلىسكە قاراماستان بۇدان دا تۇراقتى تابىسقا يە بولعان ەدى. مۇنداي سەكىرىس كىرىس بازاسىنا نۇقسان كەلتىردى. بۇل سالىقتىق جەڭىلدىكتەر مەن ارتىقشىلىقتارعا بايلانىستى جىو-دەگى ققس سالىمىنا دا، وتە جوعارى دەڭگەيدەگى شەككە دە قاتىستى"، دەپ جازادى Tengenomika ارناسىنىڭ اۆتورى عالىمجان ايتقازين.
ول اكسيزدەرگە قاتىستى جاعداي دا وسىعان ۇقساس ەكەنىن ايتادى.
"ەكىنشى جاعىنان، ينفراقۇرىلىمداعى مۇنداي الشاقتىق "ورتاشا تابىس تۇزاعىنان" شىعىپ، ءوسىمدى ىنتالاندىرۋ ءۇشىن قاجەتتى مەملەكەتتىك ينۆەستيسيالاردى ۇلعايتۋدى تالاپ ەتەدى. 2015-2023 جىلدارى ينفراقۇرىلىمدارداعى ورتاشا مەملەكەتتىك ينۆەستيسيالاردىڭ ۇلەسى 2007-2014 جىلدارداعى 5%-دان 3%-عا دەيىن تومەندەدى. اۋقىمدى ەكونوميكالىق دەرەكتەر ينفراقۇرىلىمدىق ينۆەستيسيالاردىڭ ءوندىرىس شىعىندارىن تومەندەتۋگە، ونىمدىلىكتى ارتتىرۋعا جانە ءوسىمدى ىنتالاندىرۋعا ترانسفورماسيالىق اسەرىن كورسەتەدى. قازاقستاننىڭ 2029 جىلعا دەيىنگى ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋدىڭ ۇلتتىق جوسپارى 80 ملرد دوللار كولەمىندە مەملەكەتتىك رەسۋرستاردى تالاپ ەتەتىن ەنەرگەتيكالىق، كولىكتىك، سيفرلىق جانە سۋ ينفراقۇرىلىمىنداعى جوبالارعا ارنالعان جول كارتاسىنا سۇيەنە وتىرىپ، وسى ميسسيانىڭ وزەكتىلىگىن تانىتادى"، - دەيدى ول.
وسىلاي دەگەن ەكونوميست مەملەكەتتىڭ تازا قارجىلىق اكتيۆتەر ديناميكاسىن قامتىعان كەستەدەگى دەرەكتەر بولاشاقتا ەكونوميكانىڭ تۇراقتىلىعىنا نۇقسان كەلتىرمەستەن ۇلتتىق قوردان اقشا الۋ نەمەسە مەملەكەتتىك قارىزدى ۇلعايتۋ مۇمكىن ەمەستىگىن كورسەتىپ وتىرعانىن نىعىرلاپ جەتكىزەدى.
