ەلدىڭ اعاسى، حالىقتىڭ قۇرمەتتىسى

Dalanews 24 قىر. 2021 10:20 660

وسىدان 30 جىل بۇرىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى تۇڭعىش  پرەزيدەنتى ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ جارلىعىمەن سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونى جابىلدى.

ەلىمىزگە 40 جىل قايعى-قاسىرەت اكەلگەن  اجداھانىڭ ءۇنى ءوشتى. ابىرالى وڭىرىنەن شىققان ازاماتتار جۇدىرىق بولىپ جۇمىلىپ، بەلگىلى كاسىپكەر، مەسەنات مارات قۇرمانبايەۆتىڭ ۇيتقى بولۋىمەن كوڭىلى جابىرقاعان،  پوليگونىنان زارداپ شەككەن تۇرعىنداردى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاعىنان قولداۋ باعىتىندا وسىدان 12 جىل بۇرىن «ابىرالى-دەگەلەڭ» قوعامدىق قورى قۇرىلدى.

قور نەگىزىنەن ابىرالى وڭىرىندەگى حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرىپ، تۇرمىستىق جاعدايىنا قولعابىس ەتىپ، قول ۇشىن بەرۋدى كوزدەيدى. ەسىمى ەلگە كەڭىنەن تانىمال عالىمدار، اقىن-جازۋشىلار، زيالى قاۋىم وكىلدەرى، كاسىپكەرلەر قورعا دەمەۋ بىلدىرۋدە.

"وسكەلەڭ ۇرپاق ءبىلسىن دەگەن نيەتپەن وسى وڭىردەن شىققان تۇلعالار ۇلگى تۇتۋ، بابالاردىڭ باسىنان وتكەرگەن قاسىرەتىن ەل جادىندا ساقتاۋ ماقساتىندا اۋقىمدى ىستەر اتقارىلۋدا.

ماسەلەن اتقارعان جۇمىستاردىڭ ءبىر بولىگىنە توقتالسام، قاينار اۋىلىنا مادەني دەمالىس ساياباعى، ابىرالى وڭىرىندە دۇنيەگە كەلگەن ەلەۋلى تۇلعالاردىڭ ەڭبەكتەرى ۇلىقتالىپ، اكادەميك رىمعالي نۇرعالي مەن كورنەكتى عالىم، سوعىس ارداگەرى ءتولتاي بالاقايەۆ، ەلىمىزدىڭ قارجى ءمينيسترى بولعان رىمبەك بايسەيىتوۆ، بالالار ادەبيەتىنىڭ كلاسسيگى ساپارعالي بەگالين، ارىندى اقىن تولەۋجان ىسمايىلوۆ، ىشكى ىستەر ءمينيسترى بولعان قابىلبەك شىراقبايەۆقا  قاينار اۋىلىنداعى مادەنيەت ءۇيىنىڭ جانىنداعى مادەني-ساياباق جانىنان ەسكەرتكىش بيۋست ورناتىلدى.



ابىرالى وڭىرىندە پوليگون قۇرباندارىنا ارناپ بيىكتىگى 15 مەترلىك مونۋمەنت تۇرعىزىپ، جەڭىستىڭ 65 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي «ۇلى وتان سوعىسىنا اتتانعان ابىرالىلىقتار» دەگەن اتپەن 1500-دەن استام مايدانگەردىڭ ءاتى-جونى جازىلعان تاقتاتاس،  ابىرالى كوتەرىلىسىنىڭ 80 جىلدىعى قارساڭىندا قاينار اۋىلىنىڭ ورتالىعىندا «بابالار ەرلىگى – تاۋەلسىزدىك تىرەگى» دەگەن اتپەن تاريحي ەسكەرتكىشتىڭ بوي كوتەرۋىنە «ابىرالى-دەگەلەڭ» قورى سەپ بولدى"، – دەيدى قوردىڭ پرەزيدەنتى مارات سەرىكجان ۇلى.

جاقسىلىقتىڭ جارشىسى بولعان ەل اعالارى بىرنەشە تاريحي كىتاپتاردىڭ جارىق كورۋىنە دە جاردەم بەردى.

قوردىڭ دەمەۋشىلىگىمەن  شاكارىم قۇدايبەردى ۇلىنىڭ 150 جىلدىق تويى قارساڭىندا «شاكارىمتانۋ ماسەلەلەرى» اتتى 5 تومدى، سەريالىق عىلىمي جيناق، «كيەلى قوبىز قۇدىرەتى»، «يادرولىق سىناق ايماعى كەشە جانە بۇگىن»، «تۋعان جەرگە تاعزىم»، «تولەۋجان ىسمايىلوۆقا 80 جىل»،  «اتىڭنان اينالايىن ابىرالىم»، سانالى عۇمىرىنىڭ 37 جىلىن رادياسيا توزاڭىنىڭ استىندا وتكىزگەن، قالىڭ ەلمەن اتوم زاردابىن بىرگە كورىپ، اتوم بومباسىنىڭ قالاي پايدا بولعانىنان باستاپ، قازاق دالاسىنا، دەگەلەڭ القابىنا قالاي جەتكىزىلگەنىنە دەيىن عىلىمي نەگىزدە ناقتى دەرەكتەرمەن شەبەر سۋرەتتەپ، سەمەي ءوڭىرى تۇرعىندارىنىڭ ايانىشتى اۋىر تاعدىرىن باياندايتىن بەلگىلى جازۋشى مەدەۋ سارسەكەنىڭ «سەمەي قاسىرەتى» اتتى كىتابىنىڭ جارىققا شىعۋىنا مۇرىندىق بولدى.

جاھاندى جايلاعان كوروناۆيرۋس پاندەمياسى كەزىندە، وتكەن جىلى سەمەيدەن 300 شاقىرىم شالعايداعى ابىرالى ءوڭىرىنىڭ تۇرعىندارىمەن كەزدەسىپ، قيىن ساتتە جەرلەستەرىن ۇمىتپاي، قولداۋ ءبىلدىرىپ، ەلگە جومارتتىعىمەن تانىلعان   «اقشىڭ» كورپوراسياسىنىڭ ​ پرەزيدەنتى، «ابىرالى-دەگەلەڭ» قورىنىڭ ​ جەتەكشىسى مارات سەرىكجان ۇلى اۋىلداعى  الەۋمەتتىك جاعىنان از قامتىلعان 50 وتباسىلارعا، كومەك قولىن سوزىپ، ازىق-تۇلىكپەن جانە مەديسينالىق ماسكامەن قامتاماسىز ەتكەنى ەل ەسىندە. ءاردايىم سول ولكەدەن جارق ەتىپ شىققان تالانتقا، شارشى توپتى جارعان سپورتشىعا، ونەرىمەن ءدۇيىم جۇرتتى تاڭ قالدىرعان ءانشى، كۇيشى، بيشىگە،وقۋدا وزات بولعان ءبىلىمدى جاندارعا دا قولداۋ كورسەتىپ كەلەدى.

جىل سايىن وقۋ ماۋسىمى قارساڭىندا “مەكتەپكە جول” شاراسى اياسىندا وسى ەلدىڭ  بارلىق مەكتەپ تابالدىرىعىن تۇڭعىش رەت اتتايتىن وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم الۋعا قاجەتتى قۇرال جابدىقتارمەن قامتاماسىز ەتۋدە.  


بيىلدا يگىلىكتى ءىس جالعاسىن تاۋىپ اقبۇلاق، اينابۇلاق، دوعالاڭ، قاينار، ابىرالى اۋىلدارىندا ءبىرىنشى سىنىپقا بارعان بارلىق وقۋشىلارعا جانە №21 مەكتەپتەگى الەۋمەتتىك از قامتىلعان 10 وقۋشىعا ​ وقۋ قۇرالدارىن تابىس ەتتى.  سونىمەن قاتار الەۋمەتتىك تۇرعىدان از قامتىلعان وتباسىلاردىڭ بالالارىن اقىلى نەگىزدە وقىتۋعا قولداۋ دا كورسەتىپ ءجۇر.

اۋىلدى كوركەيتۋگە دە اتسالىسىپ،  «ابىرالى-دەگەلەڭ» قوعامدىق قورى وسى وڭىردەگى ەلدى-مەكەندەردىڭ دامۋىنا ءۇن قوسىپ،  حالىقتىڭ الەۋمەتتىك-ماتەريالدىق جاعدايىنىڭ جاقسارۋىنا ءاردايىم قول ۇشىن بەرۋدە. وسى يگىلىكتى ءىستىڭ باسى قاسىندا بۇگىن الپىستىڭ اسقارىنا شىققان ەل اعاسى، بەلگىلى كاسىپكەر، اتىمتاي جومارت مارات سەرىكجان ۇلى تۇرعانى انىق.  اعالىق ارداقتى اسۋدان اسىپ، اقساقالدىق مەرەيلى كەزەڭگە كوتەرىلەر بۇل شاعىڭىز باياندى بولعاي!!!

ازاماتتىق مىندەتىم دەپ، ءاردايىم حالىقتىڭ قاسىنان تابىلعان ءمارت مارات قۇرمانباي  يگىلىكتى ىستەرىن ءارى قاراي جالعاستىرۋعا نيەتتى.  ءيا، ۇلكەن بايلىقپەن ادامعا ۇلكەن قايىرىم بىتپەيدى، كەرىسىنشە، ۇلكەن قايىرىمدىلىق – جيناعان بايلىعىڭدى ابىرويلى ەتپەك.

قۋانىش راحمەتوللا ۇلى


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار