ءماجىلىس دەپۋتاتتارى 20 قاراشادا پالاتانىڭ جالپى وتىرىسىندا "ەل ەكونوميكانىڭ تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا" دەگەن ادەمى جەلەۋمەن تاعى ءبىر حالىقارالىق ينستيۋتتان قارىز الۋدى كوزدەيتىن زاڭ جوباسىن قارادى. الدىندا عانا، 13 قاراشادا ازياداعى تاعى ەكى بانكتەن زاەمدى الۋدى قاراستىراتىن زاڭ جوبالارى ءماجىلىستىڭ قاراۋىنا كەلىپ تۇسكەن بولاتىن. سوندا بۇل – سىرتتان الىناتىن زاەمنىڭ ءۇشىنشىسى. بۇل قارىز اقشالاردىڭ بارلىعى، شىندىعىندا بيۋدجەت جىرتىعىن جاماۋ ءۇشىن كەرەك بولىپ جاتىر، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ءيا، ۇكىمەت بيۋدجەت تاپشىلىعى ماسەلەسىن جويۋ ءۇشىن ۇلتتىق قوردان بىرنەشە ترانسفەرت تارتقانى ازداي، ەندى شەتەلدىك بانكتەردەن دە قارىز اقشا الۋعا كوشكەن.
"اتالعان كەلىسىم استانادا 2024 جىلدىڭ 11 قازانىندا جاسالدى. حالىقارالىق قايتا قۇرۋ جانە دامۋ بانكى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا وتەۋ مەرزىمى 11 جىل بولاتىن 84،9 ملرد يەن سوماسىنا (270،5 ملرد تەڭگە) قارىز اقشا بەرەدى. قارىز قاراجاتى جوسپارلى كەزەڭگە ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت تاپشىلىعىنىڭ بەكىتىلگەن مولشەرى شەڭبەرىندە ەل ەكونوميكاسىنىڭ ورنىقتىلىعىن قولداۋ ءۇشىن تارتىلدى. قارجى جانە بيۋدجەت كوميتەتى وسى زاڭ جوباسى بويىنشا قورىتىندىنى دايىنداۋعا دايىن"، - دەدى بۇگىن ماجىلىستە دەپۋتات تاتيانا ساۆاليەۆا.
2024 جىلعى 13 قاراشادا ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ تۇراقتىلىعىن قولداۋ ءۇشىن 105 ملرد يەننەن استام سوماعا (366 ملرد تەڭگە) ەكى حالىقارالىق قارجى ۇيىمىنان قارىز اقشا تارتۋدى كوزدەيتىن زاڭنىڭ ەكى جوباسىن قاراۋعا العانى بەلگىلى.
تارقاتىپ ايتساق، قازاقستانعا ازيا دامۋ بانكى (ادب) 52،3 ملرد يەن، ال ازيا ينفراقۇرىلىمدىق ينۆەستيسيالار بانكى 52،7 ملرد يەن (جيىنتىعىندا 105 مرد يەن نەمەسە $677،5 ملن) ءبولۋدى كوزدەپ وتىر. ازيالىق قارجى ۇيىمدارىنىڭ قوس قارىزدى 2027 جىلعى 1 ماۋسىمعا دەيىنگى جەڭىلدىكتى كەزەڭدى قوسا العاندا، قازاقستانعا 15 جىل مەرزىمگە بەرىلمەك.
سوندا قازاقستاننىڭ شەتەلدىك بانكتەر الدىنداعى وسى ءۇش قارىزىنىڭ ءوزىنىڭ كولەمى 636 ملرد تەڭگەنى قۇراماق.
قارجى مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، 2024 جىلعى 1 قازانداعى جاعداي بويىنشا مەملەكەتتىك قارىز 30 ترلن 504،8 ملرد تەڭگەنى قۇرايدى. بۇل - ەلىمىزدىڭ ءجىو كولەمىنىڭ 22،6%-ى.
Cونداي-اق تاعى ءبىر ماڭىزدى سيفر: قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ قارىزى 28،8 ترلن تەڭگە: ونىڭ ىشىندە ىشكى بورىشى – 21 567،6 ملرد تەڭگە (75%)، سىرتقى بورىش 7 217،0 ملرد تەڭگە (25%) بولادى. 1 قازانداعى جاعداي بويىنشا ۇكىمەتتىڭ ادب مەن اييب الدىنداعى جالپى قارىزى 970 ملرد تەڭگە نەمەسە بارلىق سىرتقى قارىزداردىڭ 13،4% كولەمىن قامتيدى. ەندى وعان جاڭادان الىناتىن قارىزداردى قوسا بەرىڭىز!
"بۇل زاڭ جوبالارى ماجىلىسكە كەلىپ تۇسكەندە سونداعى بىرەۋى ءلام-ميم دەپ ءتىل قاتىپ، باس كوتەرمەدى مە" دەگەن بۇل ارادا زاڭدى سۇراق تۋادى. ونداي ءسوز بولدى.
دەپۋتات ەرلان سايىروۆ 30 قازاندا ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا بيۋدجەت تاپشىلىعىنىڭ ءبىر بولىگىن جابۋ ءۇشىن 4 ترلن تەڭگە زايم العالى جاتقانىن باسا ايتىپ، بۇعان نارازىلىق بىلدىرگەن-تۇعىن.
"قازاقستاننىڭ كوممەرسيالىق بانكتەرىندە ميللياردتاعان حالىق اقشاسى جاتىر. ءبىر حالىق بانكتە ۇلتتىق قوردىڭ 500 ملرد تەڭگەسى، باسقا جەكەمەنشىك بانكتەردە 600 ملرد تەڭگەسى بار. وسىلاردى نەگە پايدالانباسقا؟ نەگە ءبىز سىرتتان قارىز الا بەرۋىمىز كەرەك"، - دەدى ول.
ول مەملەكەتتىڭ اقشاسىنا ءومىر سۇرەتىن بانكتەر قازاقستاندا عانا شىعار دەپ نازالاندى. ال كوممەرسيالىق بانكتەردىڭ كەزىندە ساۋىقتىرۋ ماقساتىندا العان قارىز اقشاسى ماسەلەسى Dalanews.kz الدا جازاتىن وزگە تالقى تاقىرىبى بولىپ تابىلادى.
ايتا كەتسەك، ۇلتتىق قوردان تاعى دا قوسىمشا ترانسفەرتتىڭ تارتىلۋىن ساراپشى بيۋدجەت كودەكسىن بۇزۋ بولىپ تابىلاتىنىن ايتقان ەدى.