«بيشىمبايەۆتار ءۇشىن 1 ملن دوللار تۇك ەمەس» - ادۆوكات عازىمجانوۆتىڭ سۇحباتى

كوركەم الدابەرگەنوۆا 16 قاڭ. 2025 15:39 1930

بيشىمبايەۆتار وتباسىنا قاتىستى تاعى ءبىر شۋ شىقتى. «جىعىلعانعا جۇدىرىق» دەمەكشى، بۇل جولى قىسىلتاياڭ كەزدە «جاناشىرلىق تانىتپاق» بولعان تۋىسىنان وپىق جەگەن كورىنەدى. NEGE تىلشىسىنە ءمان-جايدى بيشىمبايەۆتاردىڭ قورعاۋشىسى ەرلان عازىمجانوۆ ءتۇسىندىرىپ بەرگەن، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

– ەرلان، تاعى ءبىر ىسكە قاتىستى بيشىمبايەۆتار وتباسىنىڭ قورعاۋشىسى بولىپ ءجۇر ەكەنسىز. 1 ملن دوللارعا قاتىستى داۋ جايىندا كەڭىرەك ايتىپ بەرسەڭىز. جالپى، بيشىمبايەۆتار وتباسى ءۇشىن 1 ملن اقش دوللارى كوپ پە؟

– ارينە، كوپ ەمەس. ولار باياعىدان بيزنەسپەن اينالىسادى. بۇل تابىسىنىڭ ءبىر بولىگى عانا شىعار. الميرا نۇرلىبەكوۆا كەڭەس وداعى تاراعان ۋاقىتتا قىزىلوردا قالاسىندا ءمۇعالىم بولىپ جۇمىس ىستەگەن. ول ءبىر الماعايىپ زامان ەدى عوي. مۇعالىمدەرگە ايلىق تولەنبەدى. سونداي قيىن كەزدە بازارعا شىعىپ، رەسەيدەن ازىق-تۇلىك اكەپ ساتقان. تاۋاردى كوتەرمە باعامەن ساتاتىن قويماسى بولىپتى. وعان قوسىمشا قاراقالپاقستاننان قاراكول تەرىسىن اكەپ، رەسەيگە جونەلتىپ وتىرعان. سول كەزدە-اق ءتۇرلى كاسىپ ىستەپ، بايي باستاعان.

مۇنىمەن قوسا عيماراتتى جالعا الىپ، جەكەمەنشىك مەكتەپ اشقان. بۇل كەيىن جەكەمەنشىك ۋنيۆەرسيتەتكە اينالدى. سوسىن ستوماتولوگيا ءۇشىن زەرتحانا اشىپ، پلومبا جانە جاساندى يمپلانت سالا باستايدى. مۇنىڭ ءبارى بيزنەس قوي. سونىڭ ناتيجەسىندە كەزىندە «جىلدىڭ ۇزدىك كاسىپكەرى» اتاعىن العان. كەيىن شىمكەنتكە كوشىپ، مۇندا دا كاسىپ كوزىن تاۋىپ، جۇمىس ىستەگەن.

ءقازىر ولاردىڭ استانادا كوتەرمە باعامەن ساتاتىن تاۋار اينالىمى جوعارى قويماسى بار. «BAU» مەيرامحاناسىندا دا ۇلەسى بولدى.

 

اكەسى – ءۋاليحان بيشىمبايەۆ تا 22 جىل رەكتور، كەيىن دەپۋتات بولدى. ال قۋاندىقتىڭ ءوزى ۆۋندەركيند بالا بوپ وسكەن، «بولاشاققا» ءوزى تۇسكەن. كەيبىرەۋلەر «ءۋاليحان بيشىمبايەۆ – نازاربايەۆتىڭ دوسى. بالاسى سونىڭ ارقاسىندا ءوستى»، – دەيدى. وتتاعان اڭگىمە، ءبارى وتىرىك. ولار ءبىر-بىرىن جاقىن بىلمەيدى دە. بيلىكتىڭ ءوزى «بولاشاق» تۇلەكتەرىن قىزمەتكە تارتقاندا، قۋاندىق سول كەزدەگى پرەزيدەنتتىڭ كوزىنە تۇسكەن. ءوزى كوتەرىلدى، ءوزى مينيستر بولدى. كەيىن «كلاندار سوعىسى» بولىپ، وعان جۇمىس ىستەۋگە مۇمكىندىك بەرمەدى. ەندى كەپ ءبارىن بۇرمالاپ «بيشىمبايەۆتار كلانى» دەپ ايتادى. 70-تەن اسىپ كەتكەن ەكى زەينەتكەر «بيشىمبايەۆتار كلانىن» قۇرا الا ما؟ كلان دەگەن ەكى زەينەتكەردەن تۇرمايدى عوي؟! اكەسى اۋىرىپ، بىرنەشە جىلدان بەرى ۇيدەن شىقپايدى. الميرا نۇرلىبەكوۆا كۇيەۋىنە قاراپ، اراسىندا كاسىبىنە دە ۇلگەرۋگە تىرىسىپ ءجۇر.

دەمەك، «بۇل وتباسىندا مۇنداي اقشا قايدان بولادى؟» دەگەن سۇراققا جاۋاپ وسى. ولار ءۇشىن 1 ملن دوللار تۇك ەمەس. جىل سايىن دەكلاراسيا وتكىزگەن، راسىمدەگەن. 2016 جىلى قازاقستاندا مۇلىكتى زاڭداستىرۋ ءىسى ءجۇردى. ءبارىن زاڭدى تۇردە جاساعان. قۋاندىق بيشىمبايەۆ ەر جەتىپ، لاۋازىمدى قىزمەتتەر اتقارعانعا دەيىن-اق وتباسىنىڭ الەۋەتى وسىنداي بولعان.

– جۇرتتىڭ كوكەيىندە «وندا نەگە ادال ەڭبەكپەن جيعان اقشانى تۋىسىنا بەرۋگە كەلىستى ەكەن؟» دەگەن سۇراق بار.

– بىرىنشىدەن، تەرگەۋ امالدارى ءجۇرىپ جاتقاندا بيشىمبايەۆتاردىڭ ۇيىنە بەكزات كەمەلوۆا كەلىپ (تۋىسى قايرات كەمەلوۆتىڭ ايەلى – رەد) «انتيكوردا جۇمىس ىستەيتىن كۇيەۋبالامنان ەستىپ-بىلدىم، «قۋاندىقتىڭ تۋىستارىنىڭ ۇيىنە ءتىنتۋ جۇرگىزەدى ەكەن. تىزىمدە 30 ادام تۇر، تەك ءبىزدىڭ عانا فاميليا جوق» دەپ ايتتى. سوندىقتان ۇيىڭىزدە قىمبات، باعالى دۇنيەلەر نەمەسە اقشا بولسا، بەكەردەن-بەكەر كۇيىپ كەتپەسىن. ودان دا ءبىز الىپ، ساقتاپ بەرەيىك. كەرەك كەزدە الاسىز عوي...»، – دەپ سەندىرىپ ءارى پسيحولوگيالىق قىسىم جاساپ، قورقىتادى. ەڭ قىزىعى، ول بۇل ارەكەتىن كۇيەۋىنە ايتپاعان كورىنەدى.

ەسىڭىزدە مە، ءدال سول ۋاقىتتا اقپارات قۇرالدارىندا «بۇلاردىڭ بۇكىل اقشاسىن تەكسەرۋ كەرەك! ءبارىن تارتىپ الىپ قويۋ كەرەك!» دەگەن جازبالار كوبەيدى عوي. ودان كەيىن نۇكەنوۆانىڭ اكەسى «بيشىمبايەۆتار بايلىعىن تەكسەرۋدى تالاپ ەتەمىن. ولار اقشانى قايدان تاۋىپ جاتىر؟» دەگەن سارىندا پرەزيدەنتكە اشىق ۇندەۋ جولداعان.

بۇل بار، ەكىنشى جاعىنان الگى تۋىسىنىڭ ايتقانى بار، الميرا نۇرلىبەكوۆا باسىندا تارتىنشاقتاعانداي بولادى. ءبىراق ويلانا كەلە، تۋىسىنا سەنىپ، 1 ملن دوللارىن بەرەدى. ەكىنشىدەن، اياق استىنان دوللار ءوسىپ كەتكەندە جيعان-تەرگەنى ءسال دە بولسا ساقتالادى دەپ ويلاسا كەرەك. سودان ەشقانداي ءتىنتۋ شاراسى جۇرگىزىلگەن جوق. سوت ءوتىپ، قۋاندىق بيشىمبايەۆقا جازا تاعايىندالعان سوڭ، الميرا نەسيەسىن، شىعىنىن تولەۋ ءۇشىن اقشاسىن سۇرايدى. ءبىراق نەگە ەكەنى بەلگىسىز، كۇندە «ەرتەڭ»، «كەلەسى اپتا» دەپ ءجۇرىپ، اقىر سوڭىندا «بىزدە ەشقانداي اقشا جوق. ءبىز سىزدەرگە ەشتەڭە بەرە المايمىز» دەپ سوزىنەن تايقىپ شىققان.

سودان كەيىن بيشىمبايەۆتار 2024 جىلدىڭ قازان ايىنىڭ باسىندا قۇقىق قورعاۋ مەكەمەلەرىنە شاعىم ءتۇسىردى. ولار «بيشىمبايەۆتار رەزونانستان قورقادى» دەگەن شىعار. ءقازىر «الاياقتىق» ءىسى بويىنشا تەرگەۋ امالدارى جۇرگىزىلۋدە. بەكزات كەمەلوۆانىڭ اقشانى العانى تۋرالى WhatsAPP جەلىسىندە جازىلعان حاتتار مەن كۋاگەرلەر بار.

عالامتوردان

– سوندا العان اقشانى ءبىر جىلداي بەرمەي سوزىپ جۇرگەن بە؟

– ءيا، شامامەن 2023 جىلى جەلتوقسان ايىنىڭ 19-ى كۇنى العان. بانك ەسەپشوتتارىن قاراساق، كەمەلوۆتەر اقپان ايىندا ەكى پاتەر ساتىپ العان. بىرەۋىن ەكسپو قالاشىعىنان الىپ، سول كەزدە-اق جوندەۋ جۇمىسىن جاساپ تاستاعان. سونداي-اق، بۇعان دەيىنگى يپوتەكاعا العان پاتەرىنىڭ قارىزىن دا جاپقانعا ۇقسايدى. سول ارالىقتا تۇركياعا، گرۋزياعا دەمالۋعا بارعان. ءتىپتى، تۇركيادان ءۇي ساتىپ الۋى نەمەسە بيزنەس اشۋى دا عاجاپ ەمەس. سەبەبى، 27 تامىز كۇنى تۇرمىسقا شىققان قىزى ينستاگرامداعى پاراقشاسىنا «بوسفور بۇعازى قانداي ادەمى!» دەپ ۆيدەو سالعان. قىزىن تۇركياعا بەكەر ەرتىپ بارماعانى انىق. نە السا دا، قىزىنىڭ اتىنا راسىمدەۋى مۇمكىن. مىنە، وسىنىڭ ءبارىن تولىققاندى تەكسەرەمىز.

بەكزات كەمەلوۆا تاعى ۇيالماي «بيشىمبايەۆتاردىڭ ۇيىنە بارعاندا، قاپتاعان بلوگەر ءجۇردى. ولار سوت-مەديسينالىق ساراپتاما جاسايتىن ەكسپەرت تاحير حاليمنازاروۆتى دا ساتىپ العىسى كەلدى»، – دەپ جالعان اقپارات ايتقان. ءبىز حاليمنازاروۆتىڭ ساراپتاما جاساعانىن كەيىن بىلدىك. ءتىپتى، ءبىزدىڭ قولىمىزعا دايىن ەكسپەرتيزا بەرگەن جوق پا؟! سونى بىلە تۇرا قايرات كەمەلوۆ: «بيشىمبايەۆتار ەكسپەرتيزانى حاليمنازاروۆ جاسايتىنىن الدىن الا ءبىلدى. سونىمەن سويلەستىرۋگە ادام تاۋىپ بەر دەپ ايتتى»، – دەپ وتىرىكتى سۋشا ساپىرعان. «سەندەردى ينتەرنەتتە، الەۋمەتتىك جەلىدە ايتىپ، تاعى دا ۇياتقا قالدىرامىز» دەپ كەتكەن. مىنە، سونى ىستەپ وتىر.

شىن مانىندە، تالاي جىل پاتەر جالداپ جۇرگەن كەمەلوۆتەر وتباسىنا بيشىمبايەۆتار العاشقى جارنانىڭ اقشاسىن بەرىپ، يپوتەكاعا ءۇي راسىمدەۋگە قولۇشىن سوزعان. كەرەك كەزدە كومەگىن العان وتباسى تۋىسى بولا تۇرا، وسىنداي ساتقىندىق، ارامدىق جاسادى.

– قۋاندىق بيشىمبايەۆتىڭ جاعدايى قالاي؟ بارىپ تۇراسىز با؟

– ول ستەپنوگورسكىدەگى تۇرمەدە باسقالار سياقتى جازاسىن وتەپ جاتىر. دەنساۋلىعى جاقسى، شۇكىر دەۋگە بولادى. ەكى ايدا ءبىر رەت بارىپ، كەزدەسىپ تۇرامىن. ءقازىر وتباسىنىڭ بيزنەسىنە، باسقا دا ىستەرىنە كومەكتەسىپ ءجۇرمىن. ەندى كورىپ تۇرسىز عوي، جان-جاقتان تالاعان مارودەرلەر كوپ. اكە-شەشەسى كىمگە سەنەرىن بىلمەي قالدى عوي. «بالاسى سوتتالدى» دەپ، ونسىز دا ۋايىمنان كوز اشپاعان زەينەتكەر كىسىلەردى بۇلاي قورلاۋعا بولا ما؟!


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار