ايەلىن ءولتىردى دەپ ايىپتالعان ەكس-مينيستر قۋاندىق بيشىمبايەۆ 24 جىلعا سوتتالدى. بۇل ءىس بۇكىل ەلدى ءدۇر سىلكىندىردى. قوعامدا بيشىمبايەۆ ىسىنە ءتۇرلى باعا بەرىلىپ جاتىر. جۋرناليست گۇلجان ەرعالييەۆا الەۋمەتتىك جەلىدە بۇل ءىستى "ارنايى قۇرىلعان جوسپار" دەپ اتادى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"بيشىمبايەۆ ءىسى جوعارى بيلىكتە وتىرعانداردىڭ جاقسى جوسپارلانعان جوباسى بولىپ شىقتى. بىرىنشىدەن، سوت وتىرىسى باستالاردان ءبىر اي بۇرىن سوتتالۋشىنىڭ ادۆوكاتتارىمەن "كۇتپەگەن" سۇحبات جۇرگىزگەن كەزدە سونى سەزدىم جانە بۇل ولاردىڭ جوسپارىن تاس تالقان ەتە جازدادى.
بۇل ءۇشىن ولار ماعان بوتتار جىبەردى. ەلمەدياداعى "دەلو بيشيمبايەۆا - ەتو بەلىي شۋم" اتتى شىعارىلىمىمىزدا ولاردىڭ جوسپارى قانداي بولعانىن، ياعني پسيحولوگيالىق ايلا-شارعى جاساۋ ارقىلى ەلدەگى سۋ تاسقىنىنان نەمەسە وتباسىلىق بانكتەر ەلدەن ميللياردتاعان دوللاردى الىپ كەتۋى سەكىلدى ماڭىزدى ماسەلەلەردەن حالىق نازارىن بۇرۋ بولعانىن ايتتىم.
سونىمەن قاتار، بىرەۋلەرگە وسى پروسەستى ءوز قولىنا الۋ ءۇشىن تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق تۋرالى زاڭدى تەزىرەك ەنگىزۋ كەرەك ەدى، وعان قوسا ولاردىڭ قولىندا بيلىك پەن قوعامعا، سونىڭ ىشىندە ايەلدەرىن ۇرىپ-سوعاتىن باسقارۋشى ەليتاعا اسەر ەتۋ تەتىكتەرى بولۋى كەرەك ەدى. مىسالدار ىلە-شالا شىعا باستادى - ديپلوماتتىڭ ايەلى مەن اۋدان اكىمىنىڭ ايەلى شاعىمدارىن ايتتى. بۇل - تەك باستاماسى. سونىمەن قاتار، بىرەۋ توقايەۆتى حالىق پەن الەمگە ەلدەگى "سوت رەفورماسىن" قوعامدىق پروسەستىڭ مىسالىندا ساياسي ءىس ەمەس، تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق ءىسى بويىنشا كورسەتىپ، ولاردىڭ جاڭا قازاقستانعا سەنىمىن قالىپتاستىرۋ كەرەك دەپ سەندىردى"، - دەپ جازدى ول.
جۋرناليست رەسەيلىكتەردىڭ بۇل ىسكە "ەرەكشە" نازار اۋدارۋى تەگىن دۇنيە ەمەس دەپ توپشىلاپ وتىر.
"ولار ءوز جوسپارىنىڭ سالماعىن ارتتىرۋ ءۇشىن ءۇشىن رەسەيدى، سونىڭ ىشىندە رەسەي فەدەراسياسىنىڭ ارنايى پروپاگاندامەن اينالىساتىن قىزمەتتەرىنە جۇگىندى. ولار بىرنەشە ميلليون بوت ارقىلى باسقارىلاتىن اقپاراتتىق رەسۋرستارىن تارتتى. YouTubeء-تىڭ سوت ترانسلياسياسىنىڭ الگوريتمى 75 پايىز كورەرمەن رەسەيدەن ەكەنىن كورسەتتى. ولار وعان قوسا جابىرلەنۋشىنىڭ تۋىستارى مەن ادۆوكاتتارى قاتىسقان رەسەيلىك جانە ءبىزدىڭ ارنالارداعى شىعارىلىمداردى "كوردى"، - دەپ جازدى ەرعالييەۆا.
گۇلجان ەرعالييەۆانىڭ ايتۋىنشا، بيشىمبايەۆ جانە ونىڭ وتباسى بيلىكپەن كەلىسىمگە كەلگەن، الايدا ولار الدانىپ قالعان.
"ءبىراق ەڭ قىزىعى، ولار بيشىمبايەۆتاردى الدادى! بيلىككە جاقىن توپتاردا تاراتىلعان اقپاراتقا سايكەس، سوتتالۋشىعا جانە ونىڭ وتباسىنا القابيلەر سوتىنا جانە اشىق پروسەسكە كەلىسۋ ءۇشىن مامىلە جاساۋ ۇسىنىلعان. ونىڭ ەسەسىنە بيشىمبايەۆ 15 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرۋ زاڭدى جازاسىن الاتىنى ايتىلعان. ناتيجەسىندە ترانسلياسيا جۇرگىزىلدى، جۇرتشىلىق اراسىندا قىزۋ تالقىعا ءتۇستى جانە قوعامداعى وسىنداي جاعىمسىز رەزونانستان قورقىپ، بيشىمبايەۆقا تولىق مەرزىم بەردى. الايدا سانالى تۇردە ويلاناتىن كەز كەلگەن زاڭگەر 24 جىل دەرەكتەر بويىنشا عانا ەمەس، جالپى تاجىريبە بويىنشا پروپورسيونالدى ۇكىم ەمەس ەكەنىن مويىندايدى. بيشىمبايەۆ تۇرمىستىق وقيعاعا قاتىسى بار ءبىرىنشى كىسى ءولتىرۋشى ەمەس. باسقالارعا وسىعان ۇقساس قىلمىستار بويىنشا 10-12 جىل بەرىلەدى"، - دەيدى ول.
جۋرناليست بيشىمبايەۆ ءىسىنىڭ قانداي ناتيجەسى بولعانىنا توقتالدى.
"سونىمەن وسى "ى وپەراسياسى" ناتيجەسىندە نە تاپتىق؟ بىرىنشىدەن، تومەنگى پالاتانىڭ ءبىرقاتار دەپۋتاتتارى كەلىسپەگەن شيكى زاڭ. ەندى ماسەلە، بيلىك سوققىعا جىعىلعان ايەلدەردىڭ جۇزدەگەن شاعىمدارىن قالاي شەشەدى، ەندى بارلىق ابيۋزەردى وتىرعىزۋ كەرەك ەمەس پە ؟! ءبىراق بۇل جەردە بىرەۋ ساياسي جاعىنان دا، قارجىلىق جاعىنان دا جاقسى پايدا كورىپ قالدى. ەكىنشىدەن، وسى باعىت بويىنشا "ماقساتتى تۇردە" پروسەستى جۇرگىزگەن سۋديا قۇلبايەۆاعا سەنۋگە بولا ما؟ قورعاۋشى تاراپتىڭ وتىنىشتەرى مەن باسقا دا سوت قۇقىقتارىنىڭ 90 پايىزىن قابىلداماعان بۇل قانداي پروسەسس بولدى؟ "قۇپيا بولمەدە" القابيلەر ەركىن پىكىر بىلدىرە الدى ما؟ ۇشىنشىدەن، "بيشىمبايەۆتىڭ ىسىنە قىزىعۋشىلىق" تانىتقانى ءۇشىن رەسەيلىكتەرگە، سونىڭ ىشىندە ءبىر ءىس-شاراسى 300 مىڭ دوللاردان كەم تۇسپەيتىن، گونورارسىز اياق باسپايتىن كسەنيا سوبچاككا كىم ميلليونداعان دوللار تولەگەن؟ حالىقتىڭ اقشاسىنان تولەدى مە؟ بۇل ءۇشىن كىم جاۋاپ بەرەدى؟
اقيقاتى بەلگىسىز، قاراڭعى ءىس بويىنشا وسىنداي تولاسسىز سۇراق قويا بەرۋگە بولادى. ءبىراق ەڭ باستىسى، ءبارىمىزدى الداپ سوقتى، ونىڭ ارتىندا تۇرعان "يگى مەملەكەتتىك مۇددە" ءۇشىن جەكە ادامعا جانە قوعامعا قارسى زاڭسىزدىق جاسالدى. مەنىڭ ويىمشا، بيشىمبايەۆتىڭ پرەزيدەنت توقايەۆتان ونىڭ اينالاسىنان بىرەۋ ۇيىمداستىرعان وسى الاياقتىق تۋرالى اشىق قىزمەتتىك تەرگەۋدى تالاپ ەتۋگە تولىق قۇقىعى بار. مۇنداي جولمەن، قوعامنىڭ مانيپۋلياسياسىمەن حالىقتىڭ قۇرمەتى مەن سەنىمىنە يە بولۋ دۇرىس ەمەس!" - دەپ تۇيىندەدى ول.