كەشە قازاق مەملەكەتتىك قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە الماتى قالاسى جوعارى وقۋ ورىندارى ستۋدەنتتەرى اراسىنداعى ق ر تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىق مەرەيتويى مەن الاش كوسەمى ءاليحان بوكەيحانوۆتىڭ 150 جىلدىعىنا ارنالعان «الاش ارىستارى: قوعامدىق ساياسي قىزمەتى مەن تاۋەلسىزدىك مۇراتتارى» اتتى ينتەللەكتۋالدى وليمپيادا بولىپ ءوتتى.
ستۋدەنتتەر ساناسىنا ءوز ەلىنە دەگەن ماقتانىش پەن پاتريوتتىق سەزىمدى قالىپتاستىرۋ جانە ءاليحان بوكەيحان ۇلى مەن الاش قوزعالىسىن ايشىقتاي وتىرىپ، تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 25 جىلدىق تاريحىنىڭ ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ، ءا.بوكەيحان ۇلىنىڭ تۇلعاسىن تولىق ءبىلۋ ارقىلى ۇلتجاندى ازامات بولۋعا تاربيەلەۋ ماقساتىندا وتكەن وليمپياداعا قازاق مەملەكەتتىك قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «بولاشاق» توبى، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «الاش وردا» توبى، س.ج. اسفەندياروۆ اتىنداعى قازۇمۋ-دىڭ «ۇلى دالا» توبى، تۇران ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «تۇران» توبى، سونىمەن قاتار، الماتى تەحنولوگيالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «ايبىندى الاش ۇرپاعى» توبى مەن الماتى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «جەرۇيىق» توبى قاتىستى.
داستۇرگە اينالعان شارانى قىزدار ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ءبىرىنشى پرورەكتورى باحودير الييەۆ سالتاناتتى تۇردە اشىپ، قاتىسۋشىلارعا ساتتىلىك تىلەدى.
ستۋدەنتتەر ينتەللەكتۋالدى وليمپيادادا بەس باعىت بويىنشا («تانىستىرۋ»، «ۇياشىقتار قۇپياسى»، «بەينە سۇراق»، «التىن قاقپا»، «وي تولعاۋ») بىلىمدەرىن ساراپقا سالدى. ءبىرىنشى سايىستا وزدەرىن تانىستىرىپ وتكەن كوماندالار، ەكىنشى كەزەڭدە «مەملەكەتتىك باسقارۋ»، «قازىرگى الەمدەگى قازاقستان»، «الاش قوزعالىسى»، «كەمەڭگەر تۇلعالاردىڭ ءومىرى مەن قىزمەتى» دەگەن تاقىرىپتارعا ارنالعان سۇراقتار بويىنشا ب ا ق سىناستى. «بەينە سۇراق» بولىمىندە ەلىمىزگە بەلگىلى تاريحشى مامانداردىڭ الاش قايراتكەرلەرىنىڭ قوعامدىق-ساياسي قىزمەتى، الاش پارتياسى مەن الاش وردا ۇكىمەتىنىڭ قۇرىلۋ تاريحى، ەل رامىزدەرى مەن قازاق تاريحىنا بايلانىستى بەينەساۋالدارعا جاۋاپ بەردى. «التىن قاقپا» سايىسىندا پرەزيدەنت، ۇكىمەت، اۆتونوميا، دەموكراتيا، قۇقىق، ۇلت، مادەنيەت سوزدەردىڭ ءمان-ماعىناسىن قازاق جانە اعىلشىن تىلدەرىندە ءتۇسىندىرىپ سىنعا تۇسسە، «وي تولعاۋ» سايىسىندا جاشىكتە جاسىرىنعان زاتتاردى تاپتى. بارلىق اينالىم سۇراقتارىنىڭ دەنى الاش قايراتكەرلەرىنىڭ قوعامدىق-ساياسي قىزمەتى مەن تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 25 جىلدىق تاريحىنىڭ نەگىزگى كەزەڭدەرىنە ارنالدى. جاستار ويىن بارىسىندا بىلىمدەرىنىڭ جوعارى دەڭگەيدە ەكەندىگىن كورسەتىپ قانا قويماي، ەل تاريحىن، ءتۇرلى ونەردى بويىنا جيعان الاش كوسەمىنىڭ ءومىرى مەن دارىن يەسىنىڭ سان قىرلى قىزمەتىن جاقسى بىلەتىندىكتەرىن تانىتتى.
قاتىسۋشىلاردىڭ بىلىمدەرى مەن بىلىكتىلىكتەرىنە ش.ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتور ورىنباسارى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى سۆەتلانا سماعۇلوۆا، اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى ءادىلحان قۇدايبەرگەنوۆ، ش. ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ PhD دوكتورانتى رىسبەك وماربايەۆتار قازىلىق جاسادى.
وليمپيادانىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ءى-ورىندى تۇران ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «تۇران» توبى يەلەندى. ءىى-ورىندى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «الاش وردا» توبى يە بولدى. ءىىى-ورىن ەكەۋ – س.ج. اسفەندياروۆ اتىنداعى قازۇمۋ-دىڭ «ۇلى دالا» توبى مەن قازاق مەملەكەتتىك قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «بولاشاق» توبىنا بۇيىردى. جەڭىمپازداردىڭ بارلىعى ديپلومدارمەن جانە ارنايى سىيلىقتارمەن ماراپاتتالدى. ال، توپتاردى دايىنداعان جەتەكشىلەرگە العىس حاتتار تابىس ەتىلدى.
– تۇعىرى بيىك ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى بۇگىنگىسىنەن دە جارقىن بولۋى – رۋحى اسقاق، ورەسى بيىك، ءبىلىمدى دە تالانتتى ۇرپاق قولىندا. ال، بۇگىنگىدەي جاھاندانۋ زامانىندا وزىندىك بولمىسىمىزبەن ءتول تاريحىمىزدان اجىراماساق قانا ءىرى تابىستارعا جەتە الاتىنىمىز ءسوزسىز. سوندىقتان دا، جاس ۇرپاقتىڭ ساناسىندا ءوز ەلىنە دەگەن ماقتانىش پەن پاتريوتتىق سەزىمدى قالىپتاستىرۋدى ءاردايىم ءبىزدىڭ ۇجىم نازاردا ۇستاپ كەلەدى. ءداستۇرلى تۇردە وتكىزىلىپ كەلە جاتقان بۇل ءىس-شارا دا وسى ماقساتقا جۇمىلدىرىلعان، – دەدى شارانىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى، قازاقستان تاريحى كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ايناگۇل قايىپبايەۆا.
«قىزدار ۋنيۆەرسيتەتى» مەديا ورتالىعى
