جوعارى ساناتتى پۋلمونولوگ-دارىگەر، مەديسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، استانا مەديسينا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وتباسىلىق مەديسينا كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ناتاليا لاتىپوۆانىڭ ايتۋىنشا، تومەنگى تىنىس جولدارىنىڭ كوروناۆيرۋسقا شالدىعۋى مەن باكتەريالىق پنيەۆمونيانىڭ ايتارلىقتاي ايىرماشىلىعى بار. ماماننىڭ پىكىرىنشە، وكپەنى زاقىمدايتىن كوروناۆيرۋستى تۇماۋ مەن قىزىلشا سياقتى ينفەكسيالارمەن سالىستىرۋعا بولمايدى.
– ءقازىر بۇكىل الەمدە كوروناۆيرۋس پنيەۆمونياسى دەگەن تەرميندى جويۋ تۋرالى ۇسىنىس قاراستىرىلۋدا جانە باكتەريالىق پنيەۆمونيا مەن كوروناۆيرۋس پنيەۆمونياسىنىڭ ايىرماشىلىقتارىنا ەكپىن جاساۋ ءۇشىن تومەنگى تىنىس جولدارىنىڭ ۆيرۋستىق زاقىمدانۋى، كوروناۆيرۋس پنيەۆمونياسى سياقتى اتاۋلاردىڭ نۇسقالارىن ۇسىنادى، – دەپ حابارلادى دارىگەر.
پنيەۆمونيا ءورشىپ كەتپەۋ ءۇشىن جوتەل، ەنتىگۋ، جايسىزدىق، تىنىس الۋدىڭ قيىنداۋى جانە كەۋدەنىڭ اۋرۋى سياقتى سيمپتومداردى قاداعالاۋ كەرەك. بۇل رەتتە، ادەتتە، پنيەۆمونيانىڭ، جرۆي بەلگىلەرى بايقالسا بەسىنشى-جەتىنشى كۇننەن ەرتە پايدا بولمايدى.
– ەگەر 7 كۇندە بۇل سيمپتومدار ورشىمەسە جانە تەمپەراتۋرا كوتەرىلمەسە، مەنىڭ ويىمشا، الاڭداۋدىڭ قاجەتى جوق. بۇل انتيبيوتيك قابىلداۋعا جانە كومپيۋتەرلىك توموگرافياعا تۇسۋگە سەبەپ ەمەس. ەگەر وسى سيمپتومدار پايدا بولعاننان كەيىن 2-3 كۇن بويى ەكىنشى رەت دەنە قىزۋى بايقالسا، وكپە قاتتى زاقىمدانۋى مۇمكىن جانە زەرتتەۋ مەن ەمدەۋ تاكتيكاسىن اۋىستىرۋدى، تەراپيانى كۇشەيتۋدى تالاپ ەتەدى، – دەدى ناتاليا لاتىپوۆا.
ەمدەۋ ۇردىستەردىڭ ديناميكاسى مەن كەزەڭدىلىگىنە تالداۋ جاساۋ ارقىلى تاڭدالادى. وسىلايشا، باستاپقى كەزەڭدە اعزا ءوز يممۋندىق كۇشتەرىمەن كۇرەسكەن كەزدە، سىني جاعدايلاردى قوسپاعاندا، انتيبيوتيكتەر مەن گورمونداردى تاعايىنداۋ قاجەت ەمەس. ساراپشى انتيبيوتيكتەردى تاعايىنداۋ ەرەكشە جاعدايلاردا، قابىنۋدىڭ ۆيرۋستىق ەمەس، باكتەريالىق ەكەنىنە سەنىمدى بولعان كەزدە ناتيجە بەرەتىنىن ايتتى. جالپى، باستاپقى كەزەڭدە ۇسىنىستار قاراپايىم: جوعارى تەمپەراتۋرانى تومەندەتۋگە جانە دەنەنىڭ سىرقىراۋىن جەڭىلدەتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن قابىنۋعا قارسى قۇرالداردى پايدالانۋ، كوپ سۇيىقتىق ءىشۋ. كەيبىر جاعدايلاردا دارىگەر قاندى سۇيىلتاتىن پرەپارات تاعايىنداي الادى.
ەكىنشى كەزەڭدە، شامامەن جەتىنشى-ونىنشى كۇن، پروسەستىڭ ديناميكاسىن باعالاۋ ماڭىزدى. ەگەر ساتۋراسيانىڭ تومەندەپ، دەمىكپە اسقىنسا، وندا بۇل دارىگەرگە شۇعىل قارالۋ كەرەك نەمەسە جەدەل جاردەم شاقىرۋ قاجەت دەگەن ءسوز. سودان كەيىن انتيكواگۋليانتتار تاعايىندالۋى مۇمكىن، قابىنۋعا قارسى تەراپيا كۇشەيتىلەدى، ال قايتالاما باكتەريالىق ينفەكسيانىڭ بەلگىلەرى نەمەسە زەرتحانالىق كورسەتكىشتەرى پايدا بولعان جاعدايدا – انتيبيوتيكتەر تاعايىندالادى.
– ەرەكشە ءقاۋىپ توبىنا جۇرەكتىڭ يشەميالىق اۋرۋى، ديابەت، ارتەريالىق گيپەرتەنزيا، بۇيرەك اۋرۋلارى، سەمىزدىك جانە ت.ب. سياقتى پاتولوگياسى بار 65 جاستان اسقان ادامدار كىرەدى، – دەپ اتاپ ءوتتى مامان.
كوپتەگەن ناۋقاستاردا اۋرۋ ەكى اپتاعا سوزىلادى.
– وسىدان كەيىن قالپىنا كەلتىرۋ كەزەڭىندە السىزدىك، شارشاۋ، جەڭىل جوتەلۋ، تىنىس الۋدىڭ كەيبىر شەكتەۋلەرى ساقتالۋى مۇمكىن، ءبىراق ول ءۇشىن الاڭداۋدىڭ قاجەتى جوق. ويتكەنى ءبىز اۋرۋدىڭ قانشا ۋاقىتقا جالعاساتىنىن بىلمەيمىز. ۋاقىت كورسەتەدى. باسقا ۆيرۋستىق ينفەكسيالارعا قاراعاندا ۇزاق مەرزىمگە سوزىلۋى مۇمكىن، – دەدى سپيكەر.
بۇل كەزەڭدە تىنىس الۋ گيمناستيكاسىن قوسۋ، تازا اۋادا جاياۋ ءجۇرۋ ۇسىنىلادى.
الدىن الۋ شارالارىنا كەلەر بولساق، دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ سوڭعى زەرتتەۋلەرىنە سايكەس، ۆيرۋس اۋادا قالادى، اەروزولدىق جولمەن بەرىلۋى مۇمكىن.
– ءبىز ءقازىر كوشەدە كوپتەگەن ادامنىڭ ماسكاسىز جۇرەتىنىن كورىپ وتىرمىز. ادامدار كوپ جينالاتىن ورىندارعا، دۇكەندەرگە كىرگەندە عانا ماسكا كيىڭىز. سوندىقتان ءبىز وسى مالىمەتتەردى ەسكەرە وتىرىپ، ماسكالاردى تەك ادام جينالعان جەرلەردە عانا ەمەس، كوشەدە دە كيۋ كەرەكتىگىن ەسكە سالامىز، – دەپ ءتۇسىندىردى مەديسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، دوسەنت، جەدەل مەديسينالىق جاردەم، انەستەزيولوگيا جانە قارقىندى تەراپيا كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى نۇريلا مالتاباروۆا.
ماسكا كيۋ پنيەۆمونيانىڭ ورشۋىنە سەبەپ بولۋى مۇمكىن بە دەگەن سۇراققا، ساراپشىلار مۇمكىن ەمەس دەپ جاۋاپ بەردى. ال ماسكالاردىڭ جارامدىلىق مەرزىمى بار ەكەنىن جانە ولاردى بەلگىلى ءبىر ۋاقىتتا اۋىستىرۋ قاجەت.
ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى
