مەملەكەتتىك ماشينالاردىڭ بارلىق تەتىكتەرىن قوسىپ، جاپىرىپ، جانشيتىنداي الدىن الا ۇران كوتەرگەن بەلسەندىلىك ەمەس. بۇل – بريۋسسەلگە بارامىز، سول جاقتا جۇرگەن، قازاقستانعا كەلىپ، كىرە المايتىن ازاماتتارمەن بىرىگىپ، باس قوسىپ، «جاڭا قازاقستان» دەگەن ماسەلەنى تالقىلايمىز دەگەن ءسوز.
ال، «ول بيلىكپەن كەلىسىلگەن»، «بيلىكتىڭ رۇقساتىمەن» دەگەن ءسوزدىڭ بارلىعى تاپ تازا – بىلجىراق. ەشقانداي دا كەلىسىم بولعان جوق.
ەگەر بيلىكپەن كەلىسىلگەن دۇنيە بولاتۇعىن بولسا – مەن وعان ءبىرىنشى كەزەكتە قاتىسپايتىن ەدىم.
سەبەبى – قازاقستاننىڭ بيلىگىمەن بىرىگىپ ساياسي ويىن ويناۋعا بولمايدى. ول شاحمات تاقتاسىنا سەنىمەن بىرگە وتىرادى دا، ۇتىلىپ بارا جاتسا، ۇستەلدىڭ استىندا تۇرعان بەيسبول بيتاسىن الادى دا توبەڭنەن ۇرادى. سوندىقتان، بۇل بيلىكپەن كەلىسىپ، ىمىرالاسىپ جۇمىس ىستەۋ مۇمكىن ەمەس. ءيا، قوعامدى وزگەرتۋ جونىندە ىمىرالاسۋعا بولاتىن شىعار.
ال ەندى ءالى باستالماي جاتقان، ءالى ءمان-مازمۇنى بەلگىسىز، تالقىلانباعان تاقىرىپتى «بۇلار بيلىكپەن ىمىرالاسىپ وسىلاي ىستەپ جاتىر دەگەن ءسوز» باسى ارتىق ءسوز، بىرىنشىدەن.
ەكىنشىدەن، بريۋسسەل فورۋىمىن وتكىزگەن ازاماتتاردىڭ كونتينگەنتىن قاراساڭ، ونداي توپتىڭ باسىن بىرىكتىرىپ، ءبىزدىڭ بيلىك وسىنداي ساياسي ساپارعا جىبەرمەس تە ەدى. ونىڭ ىشىنە، قۇرىپ كەتكەندە 4-5 ءوزىنىڭ «ءلاپباي تاقسىر» بوپ جۇرگەن، «قازاقستان قوزعالىستارىنىڭ اليانسى» دەگەن سياقتى ۇيىمداردى قوسىپ، سولاردىڭ وكىلدەرىن جىبەرەتىن ەدى.
قاراپ وتىرساق، بارعانداردىڭ ىشىندە بيلىكپەن ەتەنە جاقىنداسىپ جۇرگەن ەشكىم جوق.
ءبىز قالاساق تا، قالاماساق تا، ترانزيتتىك كەزەڭ تاياپ قالدى. مۇنىڭ ارتىندا قازاق ۇلتىنىڭ تاعدىرى، مەملەكەتتىڭ تاعدىرى تۇر. سەبەبى، گەوساياسي جاعدايدى قاراپ وتىرساق، اناۋ شىعىستاعى جۇڭگو، سولتۇستىكتەگى رەسەي، وڭتۇستىكتەگى يسلامدىق تەرروريزم سەكىلدى ءقاۋىپتىڭ ءتونىپ كەلە جاتقانى راس. مۇنداي جاعدايدا ءبىز قازاق قوعامىن تۇتاس مەملەكەت رەتىندە ساقتاۋدىڭ كەز كەلگەن جولىن بىرىگىپ ويلاستىرۋىمىز كەرەك.
بۇل جەردە، «ول توپتىڭ ىشىندە اناۋ بار ەكەن، مىناۋ بار ەكەن» دەگەن اڭگىمەنى قولدامايمىن. ءتىپتى، بيلىكتىڭ ءوزى شاقىرىپ اپ، وسىنداي اڭگەمە ايتىپ جاتسا، مەن وعان دا قاتىسامىن. بۇل دا تالپىنىس. ونى دا تىڭداپ كورەمىن. ول ويىن با، الدە شىن كوڭىلدەن شىققان، قوعامنىڭ، قازاقستاننىڭ بولاشاعىنا دەگەن مۇددەدەن تۋعان تاقىرىپ پا؟
دەموكراتيالىق وپپوزيسيانىڭ ىشىندە الاۋىزدىق بولۋى – بولاشاقتىڭ مۇددەسىنە قايشى.
سوندىقتان، ءبىز جاڭا قۇرىلىپ جاتقان «جاڭا قازاقستان» بولسىن، تاعى دا باسقا ۇيىم بولسىن، ەڭ باستىسى قوعامعا ازاماتتىق مۇددەلىلىكپەن قاي-قايسىسىمەن دە جۇمىس ىستەۋىمىز كەرەك. وسى تۇرعىدان كەلگەندە جاڭاعىداي بوس سوزدەردى مەن قولدامايمىن.
مەنىڭ كوزقاراسىم مىناۋ: ەلدەگى بيلىك ءترانزيتى قىر استىنان تاقاپ قالعاندا ءبىر بىرىمىزبەن، «سەن اقسىڭ، سەن قاراسىڭ» دەپ وتىرۋىمىز دۇرىس ەمەس. ال وسىنداي ازاماتتاردىڭ باستارىن بىرىكتىرمەۋدىڭ ساياسي تەحنولوگياسىن قازاقستان بيلىگى 2000-جىلداردان بەرى ابدەن يگەرىپ العان. بۇل ءوزارا ىرىتكى سالۋ دەگەن بۇرىننان بار تەحنولوگيا. وسىنداي ارەكەتتەر ءالى دە جالعاسا بەرەدى.
قازىرگى قازاقستان قوعامىنىڭ مارعاۋ جاعدايىندا، قالعىپ جاتقان قازاقتى تەپكىلەپ تۇرعىزىپ الىپ، الاڭعا بار دەيتىن جاعداي ەسكىرگەن. ول پروسەسس جۇزەگە اسپايدى. وعان ابدەن كوزىمىز جەتتى.
وسىعان دەيىن تالاي ۇندەۋ ايتىلىپ، جۇرتتى الاڭعا شاقىردىق. كىم ەردى؟ ەرگەندەرى ارى كەتسە، 100 مىڭ شىعار، جانە ولارعا ەرگەن تاعى 100 مىڭ. ول 200 مىڭ ادامنىڭ تەڭ جارتىسى الاڭعا شىعاتىن جاعدايدا ەمەس ەدى. ءتىپتى، تانىم ورەسى، تۇيسىگى تومەن جاعدايدا بولدى.
مەيلى، ورەسى جەتتى دەگەن كۇنىنڭ وزىندە ولاردىڭ ازاماتتىق ۇستانىمدارى، باتىلدىعى، ەلگە قوعامعا دەگەن ءىس قيمىل ارەكەتىمەن ساي ەمەس ەدى.
وسىنىڭ بارلىعى بۇگىن ءپىسىپ جەتىلىپ، وسىنداي فورۋم قۇرۋعا اكەلدى. مەنىڭ ايتپاعىم، جالعىز بۇل عانا ەمەس، باسقا ازاماتتار دا قاراپ جاتپاسىن. ولار قۇرعان ۇيىمنىڭ كونتەكستى ءبىزدىڭ دەموكراتيالىق، حالىقتىق بيلىك قالىپتاستىرۋعا دەگەن ىنتا-جىگەرىمىزگە ساي كەلەتىن بولسا، مەن وعان دا قاتىسامىن.
بۇ جەردە، مەنىڭ جەكە باسىم، «جاڭا قازاقستانعا كىرىپ الدىم، ەشقايدا شىقپايمىن، وسىندا ومالىپ وتىرامىن» دەگەن ءسوز ەمەس. ەگەر ەرتەڭ قازاقستاندا جاڭا پارتيا قۇرىلىپ، ول شىنىندا قوعامدى وزگەرتۋگە بەت العان، «نۇر وتانعا» التەرناتيۆا بولا الاتىنداي پارتيا بولاتىن بولسا، مەن وعان دا قوسىلامىن.
ەرمۇرات باپي، تاۋەلسىز جۋرناليست
دەرەككوز: abai.kz
