پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ وتكەن جىلى قاڭتار ايىندا وتكەن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا بوس جاتقان جايىلىم جەردى قايتارۋدى جانە ولاردى اۋىل تۇرعىندارىنا قولجەتىمدى ەتۋدى تاپسىرعان بولاتىن.
وسى ورايدا، پارتيا حاتشىسى، «جەر اماناتى» كوميسسياسىنىڭ ءتوراعاسى داۋلەت كارىبەك «AMANAT» پارتياسى پرەزيدەنتتىڭ قوعامداعى تىرەگى رەتىندە مەملەكەت باسشىسى تاپسىرعان ماسەلەنى شەشۋگە اتسالىساتىنىن باسا ايتىپ ءوتتى. ونىڭ ايتۋىنشا سوڭعى بىرنەشە اي ىشىندە كوميسسيانىڭ كۇشىمەن قاراعاندى، جامبىل جانە تۇركىستان وبلىستارىنداعى 140 مىڭ گەكتاردان استام جايىلىمدىق جەر مەملەكەتتىك مەنشىككە قايتارىلدى.
– جەر – ەلگە امانات، ەل – ەرگە امانات» دەگەن بار. وسى سەبەپتى جەر ماسەلەسىن شەشەتىن ۋاقىت كەلدى. «جەر اماناتى» كوميسسياسىنىڭ مىندەتى – پايدالانىلماي جاتقان جايىلىمدىق جەرلەردى، زاڭسىز جەكە مەنشىككە وتكەن جەرلەردى مەملەكەتتىك مەنشىككە قايتارۋعا كومەكتەسۋ جانە اۋىل تۇرعىندارىنا قولجەتىمدى ەتۋ. جاسىراتىنى جوق، وليگوپوليا تەك ورتالىق دەڭگەيدە عانا ەمەس، اۋداندىق، وڭىرلىك دەڭگەيدە دە بار، ءبىز ولارمەن توقتاۋسىز كۇرەسەمىز، – دەدى داۋلەت كارىبەك.
ءوز كەزەگىندە ءماجىلىس دەپۋتاتى، كوميسسيا مۇشەسى ەرلان سايروۆ اماناتتىقتار جاعدايىمەن جەكە تانىسۋ ءۇشىن ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىن ارالاعانىن جەتكىزدى.
– ءبىز ەڭ شالعايداعى فەرما، قىستاق، جايلاۋلاردا بولدىق. قايدا بارساق تا، ەڭكەيگەن كارىدەن ەڭبەكتەگەن بالاعا دەيىنگىنىڭ ايتاتىنى – جەر. سوندىقتان قازىرگى تاڭدا ءبىزدىڭ پارتيا وسى جەر ماسەلەسىمەن ناقتى ءارى جان-جاقتى اينالىسۋعا بەل بۋىپ وتىر. مىنە، وسى تۇرعىدا «AMANAT» حالىقتىڭ مۇڭ-مۇددەسىن قوزعاپ جۇرگەن حالىقتىق پارتيا بولعاندىقتان، «جەر – اماناتى» دەگەن كوميسسيانى قۇرىپ جاتىرمىز. وعان ەلىمىزگە بەلگىلى، ءوزىنىڭ ءپرينسيپتى پوزيسياسى بار، جەر ماسەلەسىن كوتەرىپ جۇرگەن ازاماتتاردىڭ بارشاسى كىرىپ وتىر، – دەدى دەپۋتات.
ءماجىلىس دەپۋتاتى ايدوس سارىمنىڭ پىكىرىنشە، جەر ماسەلەسى قوعامداعى ادىلەتتىلىك دەڭگەيىن انىقتايدى.
– اۋدانداردا ادامدارعا مال جايۋعا، اگروبيزنەسپەن اينالىسۋعا مۇمكىندىك بەرمەيتىن وليگوپوليا بار. جەرگىلىكتى وليگارحتار جەردىڭ ءبارىن مەنشىكتەپ الىپ، ءجايباراقات وتىر. بۇگىنگى تاڭدا قوعام بوس اڭگىمە ەمەس، ناقتى ناتيجە كۇتەدى. بۇل ىستە اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ نەعۇرلىم بەلسەندى بولىپ، زاڭدى شارالار قابىلداماعان جاعدايدا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى اكىمدەرگە قاتىستى ءىس قوزعاۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا ۇيعارىمدار بەرگەنى ءجون، – دەدى ايدوس سارىم.
قوعام قايراتكەرى، «سەرپىن» ۇلتتىق ءبىلىم جانە يننوۆاسيالار پالاتاسىنىڭ پرەزيدەنتى مۇرات ابەنوۆ اۋىلدا جەر تالان-تاراجعا ءتۇسىپ كەتكەندىكتەن، اۋىل ازاماتتارى قالاعا قونىس اۋدارۋعا جانە قالاعا كەلگەن سوڭ دا ۇيسىز-كۇيسىز، جۇمىسسىز جۇرۋگە ءماجبۇر بولىپ وتىرعانىن ايتتى.
– ءبىز جۇيەلى شارالار قابىلداۋعا ىقپال ەتۋىمىز كەرەك. مۇندا سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ قۇرامداس بولىگى بار ەكەنى تۇسىنىكتى. ونىمەن قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى اينالىسادى. ءبىراق ەكىنشى جاعىنان قوعام الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىك، قوعامدىق ۇستانىم دا بار. ونى بۇگىن «AMANAT» پارتياسى كوتەرىپ وتىر، – دەدى ول.
جەردى ءتيىمسىز پايدالانۋعا قاتىستى زاڭگەر باقىتجان بازاربەك ناقتى مىسالدار كەلتىردى.
– ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى شارۋاشىلىقتاردىڭ ءبىرىنىڭ جەر كولەمى 2015 جىلى 3،5 ملن.گا بولدى، بۇل مولدوۆا، بەلگيا، ارمەنيانىڭ تەرريتورياسىنان اسادى. قازىرگى ۋاقىتتا بۇل شارۋاشىلىقتا 1 ملن. گەكتاردان استام جەر بار، ال مالى جوق. ۋاكىلەتتى ورگانعا جەر ۋچاسكەسىن الىپ قويۋعا نە كەدەرگى كەلتىرىپ وتىر؟ ءبىز وسى سياقتى جاعدايلاردىڭ ءبارىن تەكسەرەمىز، – دەدى ول.
ال بەلگىلى تەلەجۋرناليست ماقسات تولىقباي «جەر اماناتى» كوميسسياسى جۇمىسىنىڭ ەرەكشەلىگىنە توقتالىپ، وعان ەل ومىرىنە بەيجاي قارامايتىن ازاماتتاردى اتسالىسۋعا شاقىردى.
– جاسىراتىنى جوق، بۇل ءىستىڭ بارلىعىن اتقارۋ مينيسترلىكتەرگە قيىنعا سوعادى. سوندىقتان ءقازىر ساياسي پارتيانىڭ كومەگى كەرەك بولىپ وتىر. پارتيانىڭ رەسۋرسى ۇلكەن. كوميسسيا جۇمىسىن اشىق ەتۋ ءۇشىن بارلىق تەتىكتەردى ىسكە قوسۋ قاجەت، – دەدى ول.
ايتا كەتەيىك، كوميسسيا قۇرامىنا جاناربەك ءاشىمجان، قاينار اباسوۆ، ارتۋر پلاتونوۆ سىندى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى، باس پروكۋراتۋرا، اۋىل شارۋاشىلىق مينيسترلىگىنىڭ وكىلدەرى، مارات ءباشىموۆ، كيريلل پاۆلوۆ، عالىم بايتوق، مارات شيبۇتوۆ، ماقسات تولىقباي سىندى قوعام قايراتكەرلەرى مەن بلوگەرلەر مۇشە بولىپ وتىر.
ەسكە سالا كەتەيىك، وتكەن اپتادا «AMANAT» پارتياسىنىڭ ارالاسۋىمەن قاراعاندى وبلىسى نۇرا اۋدانىنىڭ تۇرعىندارى 80 مىڭ گەكتاردان استام جايىلىمدىق جەرگە قول جەتكىزدى.
جەكە قوسالقى شارۋاشىلىقتارعا ارنالعان جايىلىمدار اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەر، اۋىل اكىمدەرى جانە جەرگىلىكتى قوعامداستىق اراسىنداعى مەموراندۋم شەڭبەرىندە بەرىلدى.
ال ماسەلەنى جۇيەلى شەشۋ ءۇشىن پارتيا قولدانىستاعى زاڭناماعا وزگەرىستەر ەنگىزۋگە قول جەتكىزۋگە نيەتتى.
اتاپ ايتقاندا، جايىلىمداردىڭ توزۋىنا جانە شولەيتتەنۋىنە قارسى كۇرەس جونىندەگى بيۋدجەتتىك باعدارلامانى وبلىستىق دەڭگەيدەن اۋىلدىق وكرۋگتەر اكىمدەرىنىڭ دەڭگەيىنە بەرۋ، مال باسىن ەسكەرە وتىرىپ، جايىلىمداردىڭ جالپى الاڭىنا تۇسەتىن جۇكتەمە نورمالارىن جاڭارتۋ، ەلدى مەكەن شەكاراسىنان 5 كم راديۋستا اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەرگە جايىلىم بەرۋگە تىيىم سالۋ قاجەت.
