التاي اۋدانى جاڭعىرۋ جولىندا: جول، جىلۋ، ينتەرنەت، دەنساۋلىق جانە ينۆەستيسيا – ءوڭىر دامۋىنىڭ جاڭا قارقىنى

اقتوتى جاپاتوۆا 11 جەل. 2025 20:39

شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى نۇرىمبەت ساقتاعانوۆ التاي اۋدانى تۇرعىندارىمەن كەزدەسۋدە وڭىردە جىل باسىنان بەرى اتقارىلعان جۇمىستار مەن الداعى جوسپارلاردى باياندادى. اۋدان الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىم، جول جوندەۋ، ينجەنەرلىك جەلىلەردى جاڭارتۋ، ينۆەستيسيا تارتۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە تۋريزم سالالارىندا اۋقىمدى وزگەرىستەر كەزەڭىن باستان وتكەرىپ جاتىر، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

بيىل التاي اۋدانىندا 28 شاقىرىم جول مەن كوشە ورتاشا جوندەۋدەن ءوتتى. التاي قالاسىنىڭ باتىس بولىگىندەگى سۋ قۇبىرى جەلىلەرىن قايتا جاڭعىرتۋ جۇمىستارى باستالىپ، جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن سۋ جانە كارىز جەلىلەرىنىڭ اعىمداعى جوندەۋ جۇمىستارى اياقتالدى.

اۋدانداعى 5 قازاندىق 2،5 مىڭنان استام نىساندى ورتالىق جىلۋمەن قامتىپ وتىر. بارلىق جىلۋ كوزدەرىنە قاجەتتى اعىمداعى جوندەۋ جۇمىستارى اياقتالدى. سونىمەن بىرگە جاڭا بۇقتىرما كەنتىندە قۇنى 9،2 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن اۋلاىشىلىك جىلۋ جەلىلەرىن قايتا قۇرۋ جوباسى جالعاسۋدا.

التاي اۋدانى تۇرعىندارىنىڭ 97،2%-ى ينتەرنەتپەن قامتىلعان. دەگەنمەن 17 ەلدى مەكەندە بايلانىس ساپاسىنا قاتىستى شاعىمدار بار.

بىكوۆو اۋىلىندا انتەننا-ماچتالىق دىڭگەكتىڭ قۇرىلىسى اياقتالىپ، جەلتوقسان ايىنا دەيىن ءموبيلدى ينتەرنەتتى قوسۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. قالعان اۋىلدار «قولجەتىمدى ينتەرنەت» ۇلتتىق جوباسى اياسىندا 2027 جىلعا دەيىن كەزەڭ-كەزەڭىمەن قوسىلادى.

اۋداننىڭ 23 مەكتەبىنە جوعارى جىلدامدىقتى ينتەرنەتتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن Starlink جيىنتىقتارى ورناتىلدى.

نۇرىمبەت ساقتاعانوۆتىڭ ايتۋىنشا، التاي اۋدانىنىڭ 2029 جىلعا دەيىنگى دامۋ جوسپارى بويىنشا:

• 21،5 ملرد تەڭگە – بيۋدجەت قاراجاتى،
• 121،8 ملرد تەڭگە – جەكە ينۆەستيسيا تارتۋ كوزدەلگەن.
جەكە ينۆەستيسيالار ەسەبىنەن وتكەن جىلى:
• التاي قالاسىندا 600 ملن تەڭگەگە دەمالىس ورتالىعى،
• پوليانسكوە اۋىلىندا 1075 باسقا ارنالعان ءسۇت-تاۋارلى فەرما سالىندى.
بيىل:
• سەرەبريانسك قالاسىندا جىلىنا 400 مىڭ فورەل شاباقتارىن وسىرەتىن سەح ىسكە قوسىلدى؛
• ەرماكوۆكا اۋىلىندا بالىق شارۋاشىلىعى كەڭەيۋدە؛
• التاي قالاسىندا قىسقى سپورتقا ارنالعان كەشەن قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتىر.

اۋداندا:

• 12،8 مىڭ باس ءىرى قارا،
• 12،3 مىڭ باس قوي-ەشكى،
• 9،4 مىڭ باس جىلقى بار.

10 ايدا 2،4 مىڭ توننادان استام ەت، 13،5 مىڭ توننا ءسۇت ءوندىرىلدى.

تۋريزم سالاسى بويىنشا، مالەيەۆسكىدە حامير وزەنىنىڭ بويىندا جاڭا دەمالىس بازاسى پايدالانۋعا بەرىلدى. جاڭا بۇقتىرما كەنتىندەگى «مەلادا» دەمالىس بازاسى جاڭعىرتىلىپ، بۇقتىرما ستانسياسىندا «پريستان» جول بويى كەشەنى سالىنۋدا.

اۋداندا مەديسينا باعىتىندا دا ماڭىزدى وزگەرىستەر بار:

• اۋدانارالىق اۋرۋحانا اۋماعىندا مرت عيماراتىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى؛
• تۇرعۇسۇن اۋىلىندا امبۋلاتوريا قۇرىلىسى اياقتالۋعا جاقىن؛
• جىل سوڭىنا دەيىن 4 زاماناۋي مەديسينالىق جابدىق ساتىپ الىنادى.

دەنساۋلىق ساقتاۋ نىساندارىنىڭ قۇرال-جابدىقپەن قامتىلۋى – 83،1%.

ءولىم-جىتىم كورسەتكىشتەرى:

• قاتەرلى ىسىكتەن – 8،7%-عا،
• تۋبەركۋلەزدەن – 66%-عا تومەندەگەن.

الايدا اۋداندا 21 دارىگەر تاپشىلىعى بار، بۇل رەتتە وبلىس اكىمى ءتيىستى باسقارمالارعا كادر تاپشىلىعىن جويۋدى تاپسىردى.

بيىل جاڭا بۇقتىرما كەنتىندە 200 ورىندىق جاڭا مەكتەپ سالىنىپ ءبىتتى.

اۋدانداعى 10 مەكتەپتە جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ، ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنە 3 وقۋ كابينەتى ساتىپ الىندى.

التاي اۋدانى ينفراقۇرىلىمدى جاڭعىرتۋ، ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ، مەديسينا مەن ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ بويىنشا قارقىندى دامىپ كەلەدى. جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان جوبالار مەن تارتىلعان ينۆەستيسيالار ءوڭىردىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق الەۋەتىن ەداۋىر ارتتىرادى.

ءوڭىر باسشىسىنىڭ مالىمدەۋىنشە، بۇل جۇمىستار الداعى جىلدارى دا قارقىن الماق.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار