اعالارىمىز اراقتى نەگە ىشە بەرەدى؟

Dalanews 17 ءساۋ. 2017 09:22 747

تاياۋدا باقيلىق بولعان ءبىر جەڭگەمىزدىڭ بەيىتىن كوتەردىك. ىرگەتاسىن قۇيىپ،  قابىرعاسىنا 2500 دانا قىش ءورىلدى. اعايىن-تۋىس اتسالىستىق. تانىس شەبەر جىگىتتەردىڭ بەسەۋى كەلدى. جۇمىس اياقتالعان سوڭ اس ءىشىلىپ، قۇران باعىشتالدى. ىشىمدىكسىز. اعامىز شەبەر جىگىتتەرگە قولاقى دەپ بەسەۋىنە بەس مىڭ تەڭگەدەن اقشا ۇلەستىردى. سول بەسەۋىن ۇيلەرىنە جەتكىزىپ سالۋدى ماعان تاپسىردى.

العاشقى ۇشەۋىن ۇيلەرىنە جاقىنداتىپ تاستادىم. اڭگىمەلەرىنە قاراعاندا شارشاعاندى باسۋ ءۇشىن دۇكەننەن ەكى شولمەك الىپ، بىرەۋىنىڭ ۇيىنە بارىپ ىشپەكشى. ايتقان جەرىنە توقتادىم. قوشتاستىق. وردا بۇزار جىگىتتەر دۇكەنگە كىرىپ كەتتى. شولمەكتەن باسقا ۇيلەرىنە ازىق الار ما ەكەن دەگەن ويمەن كولىگىمدى شۇقىلاپ، ءسال كىدىردىم. دۇكەننەن ەكى جارتى مەن "كولا" سۋسىنىن كوتەرىپ شىقتى. ازىق، نە بالالارعا ءتاتتى العانىن كورمەدىم.

ەندى وسىلاردىڭ ۇلكەندەرىن ۇيلەرىنە اپارۋ ءۇشىن اعامنىڭ ۇيىنە قايتا كەلدىم. بۇلاردان بولەك كەنتتىڭ وسى جاعىندا تۇراتىن تاعى ەكى اعايىن ءمىندى كولىككە. ەلەۋ بەس جاستاعى شەبەرلەردىڭ بريگاديرى جەڭگەممىزبەن رۋلاس ەكەن. ەكىنشىسى قىرىق بەستەگى جىگىت اعاسى. ماشينادا كەلەمىز. قۇدا ءبىر دۇكەنگە توقتاۋىمدى ءوتىندى. توقتادىم. ءبىر جارتى مەن تىستەمەگىن الىپ كولىككە قايتا ءمىندى. شەبەرلەرگە راحمەتىن ايتىپ، ۇيىنە اپارىپ اۋلادا تورتەۋى ءىشتى. مەنىڭ ون مينۋت كۇتە تۇرۋىمدى سۇرادى. قۇدانىڭ ءسوزىن جەرگە تاستاي المايسىڭ. كۇتتىم. شەبەردىڭ جاسى كىشىسى اراقتى قويعاندىقتان ىشۋدەن باس تارتتى. ۇشەۋى ون مينۋتتا تاۋىستى. ۇلكەنى الپىس تورتتە. اعامنىڭ بولەسى الپىستا.

ءىشىلىپ بولعان سوڭ ماشيناعا قايتا وتىردى. ەكىنشى شەبەردى ۇيىنە اپارىپ تاستادىق. كولىكتە قالعانى ەكەۋى عانا. ءبىر كەزدە قىزىپ قالعان شەبەر، «مەنىڭ اعام بولادى ەكەنسىز. مەن ءسىزدىڭ اراعىڭىزدى ءىشتىم، راحمەت، سىيلادىڭىزدار! ەندى سىزگە الىپ بەرۋىم كەرەك» دەپ اعاسىنىڭ قارسىلىعىنا قاراماستان ءبىر شولمەك الدى دۇكەننەن. ەكەۋى بۇنى كوپسىنىپ، اعام بولەسىنە قايتا كەلدى دە ۇشەۋلەپ تاۋىستى.

سوندا دەيمىن، بەس جىگىت ءبىر كۇندە ءارقايسىسى بەس مىڭ تەڭگەدەن تاپتى. سولاردىڭ تەك بىرەۋى عانا اقشاسىن ۇيىنە تۇگەل الىپ باردى. جاس ءۇش جىگىت ءارى قاراي جالعاستىرىپ كەتپەسە (نەگىزىنەن ءبىر جارتىنىڭ ارتى جالعاسا بەرەتىنى ءسوزسىز) كەم دەگەندە جارتىسىن اپارار ۇيلەرىنە. ەڭ ۇلكەنى ۇيىنە تەڭ جارتىسىن اپارعانى انىق. قازىرگى قازاقتىڭ قولىنان ءىس كەلەدى-اۋ دەگەن شەبەر جىگىتتەرىنىڭ كۇندەلىكتى تىرلىكتەرى وسى.

ارينە، اركىم ءوز ماڭداي تەرىمەن تاپقان اقشاسىن قالاي، نە ءۇشىن، نە ماقساتتا جۇمساسا ءوز ەركىندەگى دۇنيە عوي. ءبىراق وسى كىسىلەردىڭ بارلىعىن تانيمىن. بارلىعىندا دا وتباسى بار. ايەل-بالا-شاعاسى، اتا-اناسى ۇيگە تابىس الىپ كەلەدى دەپ كۇتىپ وتىر. سول ەكى مىڭ تەڭگەگە اراق العانشا، ازىق-تۇلىك، بالالارعا ءتاتتى السا بولادى عوي.

جىگىتتەر! اراق قازاققا سور بولماسا، ەشقاشان ب ا ق اپەرمەيدى. ءۇيدىڭ، وتباسىنىڭ قۇت-بەرەكەتىن قاشىرادى. ىشپەي-اق قوي سول بالەنى...


مارات شومەكەي


(اۆتوردىڭ جازباسى  "اتامنىڭ باسى-اي" توبىنا جاريالانعان)

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار