قازاق ەلى قاي كەزدە دە مەملەكەتتىك مۇراتىن كوزدەگەن ەل. تاريحي تاعدىرىمىزدى پاراقتاساق، ۇلت رەتىندە قالىپتاسۋ جولىمىزدىڭ قيلى بولعانىن، قاشان دا سول جولدا حالقىمىزدىڭ بولاشاقتى كوزدەگەن يگى ىستەرىن بايقايمىز. ارىسى الىس كەتپەي-اق، التىن وردا ءداۋىرى مەن بەرىسى الاش اۆتونومياسىن قۇرۋ كەزەڭدەرىندەگى ۇلتتىق، ادىلدىك ۇستانىمدارى حالقىمىزدىڭ وركەنيەت كەڭىستىگىنەن دە حابار بەرەدى. ءبىزدىڭ ۇلت رەتىندەگى وزىندىك بەت-بەينەمىزدى تەك وتكەن عاسىردىڭ تاۋەلسىزدىك ۋاقىتىمەن ولشەۋىمىزدىڭ دە نەگىزدەمەسى بارىن تاريحىمىزدان ءتۇسىنىپ وتىرمىز.
ءوز شەكاراسى مەن مەملەكەتتىگى بار ۇلتتاردىڭ وركەندەۋ پرينسيپتەرى قاشان دا باسقارۋ ىسىنە حالىقتىڭ تىكەلەي ارالاسۋىمەن وتكەن عاسىرلاردا باتىر، بي، شەشەندەر ينستيتۋتى ارقىلى جۇزەگە اسسا، بۇگىندە ازاماتتىق قوعام وكىلدەرى ارقىلى اتقارىلاتىنى انىق.
قازىرگى جاڭا قازاقستاندا ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ ساياسي، الەۋمەتتىك ومىردەگى وزگەرىستەرگە باستايتىن الەۋەتتەرى ازاماتتاردىڭ بەلسەندىلىگىنە تاۋەلدى. وسى جولدا «ادىلدىك جانە وركەندەۋ» قوعامدىق قورى قۇرىلدى. ەلىمىزدىڭ بارلىق وبلىستارىنان قوعامعا تانىمال، بەلسەندى تۇلعالار وزدەرى باستاماشى بولىپ، ۇندەۋىن جاريالادى.
بۇل 2024 جىلدىڭ اقپان ايىندا استانا قالاسىندا قوردىڭ ايماقتىق وكىلدىكتەرى باسشىلارىنىڭ باسقوسۋىندا جاريالانىپ، قول قويۋلارىمەن راسىمدەلدى.
حالقىمىزدىڭ الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق جاعدايىنا الاڭداپ، ماسەلەلەرىمىزدى سىندارلى جول ارقىلى شەشۋگە دەن قويعان سانالى ازاماتتار «جەكە ءجۇرىپ جەتىستىككە جەتۋ ەمەس، بىرىگىپ ۇلتتىڭ جاعدايىن جاقسارتۋ» جولىن تاڭدادى.
باستى ماقسات - ەڭبەك ادامىنىڭ قۇقىقتارى قورعالىپ، ءوز ەلىندە باي، باقىتتى عۇمىر كەشۋىنە مۇددەلى قوعام قالىپتاستىرۋ. جاسىراتىنى جوق، قازىرگى تاڭدا حالىق مەن بيلىك اراسى الشاقتاپ كەتتى، ادامداردا بيلىكتىڭ ءاربىر ىسىنە كۇدىكپەن قارايتىن سەنىمسىزدىك پايدا بولدى. جەمقورلىق بارلىق سالادا جايىلعانى سونشا، ادال جولمەن ەڭبەك ەتۋ دەگەن ۇعىم جوعالدى دەسەك بولعانداي. سوندىقتان ازاماتتىق قوعام بەلسەندى، كونستۋكتيۆتى بولا وتىرىپ، ءوز تالاپتارىنا نازار اۋدارتىپ، دۇرىس شەشىلۋىنە مۇددەلى بولعاندا قوعام وزگەرەدى دەپ بىلەمىز.
العاشقى ناتيجەمىز - استانا قالاسىندا «جۇمىسشىلاردىڭ وندىرىستەگى ەڭبەك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ» جونىندە تالقىلاۋ ءوتىپ، ۇسىنىستار ۇكىمەتكە جولداندى. سونداي-اق، «ادىلدىك جانە وركەندەۋ» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق قورىنىڭ بەلسەندىلەرى قوعامدا قوردالانعان ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى – «مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا قاتىستى پروبلەمالار» تاقىرىبىندا سەسسيالىق تالقىلاۋ دا ۇيىمداستىردى.
بۇرىنعى دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اۋىسسا دا، شەشىلە قويماعان ءمامس ماسەلەسىندە قانداي سۇراقتار وڭ شەشىمىن تابا المادى، جاڭا ءمينيستردىڭ الدىندا شەشەتىن قانداي ساۋال بار؟ باسقا دا پروبلەمالار بويىنشا قىزۋ تالقىلاۋلار ءوتتى. جيىنعا دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى وكىلى، ءمامس قورىنىڭ ءتوراعا ورىنباسارى، دارىگەرلەر، دەنساۋلىق سالاسى بويىنشا تاۋەلسىز ەكسپەرتتەر جانە قوردىڭ بەلسەندىلەرى قاتىستى. تالقىلاۋ سوڭىندا قورىتىندى قۇجاتتا ۇسىنىستار جولداندى.
قوردىڭ بەلسەندىلەرى ەلىمىزدە ورىن العان سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن ايماقتارعا العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ گۋمانيتارلىق كومەكتەر جىبەردى. الداعى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى بويىنشا دا ورتالىق شتاب قور تاراپىنان ۇلەس قوسۋ مەحانيزمدەرىن جاساۋدا.
«ادىلدىك جانە وركەندەۋ» قوعامدىق قورى - ەلىمىزدەگى ەڭبەك ادامدارىنىڭ قۇقىعىن قورعايتىن، «ادال ەڭبەك» كۋلتىن دارىپتەپ، قوعامدا سونداي ادامدار ارقىلى جەگى قۇرتتاي بولعان جەمقورلىق سياقتى زياندى مىنەزدەن قۇتىلۋ جولدارىنا جۇمىلاتىن بەلسەندىلەر توبى.
ەڭبەك ادامدارى: ءوندىرىس جۇمىسشىلارى، شارۋالار، ماقتاشى، اگرونوم، ۇستاز، دارىگەر ت.ب.قىزمەت كورسەتۋ سالالارى ماماندارىنىڭ قىزمەت ەتىپ، وركەندەۋىنە كەدەرگى وڭىرلىك ماسەلەلەردىڭ باسىن بىرىكتىرىپ، شەشۋ جولدارىن دا كورسەتىپ، ۇكىمەتتىك، قۇزىرلى ۇيىمدارمەن بىرلەسە ناتيجەگە جەتۋ - باستى ماقساتىمىز. قوردىڭ قوعامدىق قابىلداۋلارى دا تۇراقتى جۇمىس ىستەپ تۇر.
اتاپ ايتقاندا، قاڭتار ايىنان بەرى تۇركىستان وبلىسى بويىنشا 112 ادام وكىلدىك قابىلداۋىندا بولدى. تولعاندىرعان ماسەلەلەرى بويىنشا قۇقىقتىق كەڭەستەر بەرىپ، بەلسەندى جاقتاستارىمىزبەن بىرلەسە ۇسىنىستار دايىنداۋدامىز.
«ادىلدىكتىڭ ەكى قاينار كوزى بار: ەشكىمگە زيان شەكتىرمەۋ جانە قوعامعا پايدا كەلتىرۋ» ءپرينسيپى - ءبىزدىڭ تىرەگىمىز. «ادىلدىك جانە وركەندەۋ» قوعامدىق قورىنىڭ ءار ايماقتارعا ءتان پروبلەمالار بويىنشا ورتاق جوبالار نەگىزىندە ناتيجەگە جەتۋ الگوريتمدەرىمەن جۇمىستارى جالعاسۋدا.
«ادىلدىك جانە وركەندەۋ» قوعامدىق قورىنىنىڭ
تۇركىستان وبلىسى وكىلدىگىنىڭ جەتەكشىسى
ادەماۋ تۇردىباي قىزى تولىسبايەۆا
