ءماجىلىس دەپۋتاتى نارتاي ارالباي ۇلى انا مەن بالانىڭ ءومىرى تۋرالى دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
دەپۋتاتتىڭ سوزىنشە، رەسمي دەرەككە سايكەس، سوڭعى 6 جىلدى العاننىڭ وزىندە اقپاراتتىڭ ارتىندا قانشا قازانىڭ جاتقانىن تاپ باسىپ تانۋ قيىن ەمەس. 2019 جىلى قازاقستاندا 3360 ءسابي شەتىنەپ كەتكەن، 2020 جىلى 3286 ءسابي، 2021 جىلى 3732 بوپە باقيلىق بولعان. 2022 جىلى 3154 نارەستە، 2023 جىلى 2998 ءسابي شەتىنەپ كەتكەن. 2024 جىلى 2598 بوپەنى قۇنداقتاۋلى كۇيىندە ءمايىتحانادان الىپ شىعۋعا ءماجبۇر بولدى اتا-اناسى.
"ارينە، رەسمي ورگاندار ءسابي ءولىمىنىڭ ازايعانىن العا تارتادى. ءبىراق سوڭعى جىلدىڭ وزىندە 2 جارىم مىڭ بوپەدەن ايرىلىپ قالۋ كوڭىل كونشىتەتىن كورسەتكىش ەمەس. سوراقىسى سول، رەسمي دەرەككە سۇيەنسەك 5 وبلىستا ءسابي ءولىمى كوبەيگەن، ولار: اباي، اقتوبە، الماتى، جەتىسۋ، ۇلىتاۋ وبلىستارى.
تاقىرىپتىڭ تاعى ءبىر قىرى انا ءولىمى. رەسمي ساندارعا قاراساڭ ساناڭ سان ساققا جۇگىرەدى. سوڭعى 6 جىلدا قازاقستاندا 563 انا بوسانۋ ۇستىندە كوز جۇمعان. سوراقىسى سول ەلىمىزدىڭ 10 وبلىسىندا انا ءولىمى كوبەيگەن. انا ءولىمى ەڭ كوپ وبلىستار: جەتىسۋ، قوستاناي، ۇلىتاۋ مەن اقتوبە وبلىستارى. مۇنىڭ ءبارى رەسمي مالىمەت"، دەيدى دەپۋتات.
2024 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا كوز جۇمعان انالاردىڭ 54 % قالادا، 46 % اۋىلدا تۇراتىنى بەلگىلى بولدى.
"ءبىر قورقىنىشتى تەندەنسيا بار، 4 نەمەسە ودان دا كوپ بالاسى بار ايەلدەر اراسىندا ءولىم-جىتىم كوبەيگەن، سالدارىنان 97 بالا ءتىرى جەتىم بوپ قالدى. سالادا پروبلەما جەتكىلىكتى، باسقاسىن بىلاي قويعاندا استانا قالاسىنداعى پەرزەنتحانالاردا 550 توسەك تاپشى.
وعان قوسا مامان جەتكىلىكسىز. ەلىمىزدە 4 702 اكۋشەر-گينەكولوگ جۇمىس ىستەيدى، تاعى 389 مامان كەرەك. بوساندىرۋ ۇيىمدارىندا تەك 1 679 اكۋشەر – گينەكولوگ جۇمىس ىستەيدى، ونىڭ 560-ى عانا (35%) امپۋتاسيا جاساي الادى. ال اكۋشەريادا وپەراسيالىق تەحنيكانىڭ بارلىق تۇرلەرىن تەك 438 دارىگەر عانا (21%) ورىنداي الادى. بۇل ۇلكەن پروبلەما"، دەيدى نارتاي ارالباي ۇلى.
تاعى ءبىر تۇيتكىل، ەلىمىزدەگى كەي پەرزەنتحانالار حالىقارالىق تالاپتارعا سايكەس كەلمەيدى، ينفراقۇرىلىمى ناشار، عيمارات ابدەن توزعان. ماسەلەن ورتالىقتاندىرىلعان وتتەگى جەتكىزگىشى، سىعىلعان اۋا جانە سورۋ ۆاكۋۋمى، قابىلداۋ بولىمدەرى جوق. 3-دەڭگەيدەگى بوساندىرۋ ۇيىمدارىندا ەكسپرەسس باك جوق. فلورا مەن انتيبيوتيكتەرگە سەزىمتالدىقتى ۋاقتىلى انىقتاۋعا ارنالعان زەرتحانالار جوق.
بۇدان بولەك، مەديسينالىق جابدىقتاردىڭ توزۋى مەن مەديسينالىق مەكەمەلەردىڭ تومەن جاراقتاندىرىلۋى دا وزەكتى ماسەلە. مىسالى بىرنەشە ورتالىقتا ۋدز، كتگ اپپاراتتارى، انەستەزيا اپپاراتتارى، قست اناليزاتورلارى، سماد اپپاراتتارى جوق.
ۇسىنىستار:
- انا مەن بالا دەنساۋلىعىنا تىكەلەي جاۋاپتى پەريناتالدىق ورتالىقتار مەن پەرزەنتحانالارداعى دارىگەرلەردىڭ، سانيتارلاردىڭ، تەحنيكالىق مامانداردىڭ ايلىعىن كوتەرۋ كەرەك. سەبەبى ولار جالاقىسى جاقسى دەپ جەكە سەكتورعا كەتۋدە.
- وڭىرلەرگە مىقتى دارىگەرلەردى تارتۋ ءۇشىن ءبىر رەتتىك كوتەرمەاقى مەن ارنايى تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسىن ىسكە قوسۋ قاجەت.
- مىقتى مامانداردى دايارلاۋ ءۇشىن بالالار بەيىنى بويىنشا كافەدرالاردى قالپىنا كەلتىرۋ كەرەك.
- وبلىس ورتالىعىنان شالعايداعى اۋىلدىق جەرلەردە جانە اۋدانداردا جۇكتىلىگى اۋىر ءوتىپ جاتقان ايەلدەردى الدىن الا ەمدەۋگە ارنالعان پانسيوناتتاردى دەرەۋ سالۋ كەرەك. سەبەبى الىستاعى اۋىلدان تولعاق قىسقان انانى ورتالىققا اكەلگەنشە ءتۇرلى جاعداي ورىن الۋى مۇمكىن.
- «پاتروناجدىق مەدبيكە» لاۋازىمىن ەنگىزۋ قاجەت.
- پەريناتالدىق ورتالىقتار مەن پەرزەنتحانالاردىڭ، بالالار اۋرۋحانالارىنىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسىن جاڭارتۋ كەرەك.