Маңғыстаулық Өмірбек Нұрғалиев 2,5 жыл жазықсыз темір торға қамалған. Осы тұста ол әділдікке қол жеткізіп, істі Жоғары сотқа апару үшін пәтері мен көлігін сатуына тура келген. Нәтижесінде Маңғыстау билерінің заңсыз шешімдері күшін жойған. Қазір бұрынғы кеденші түрмеде өткізген жылдары үшін мемлекеттен моральдық және материалдық өтемақы өндіріп алу және мемлекеттік қызметте жұмыс істеуге тыйым салу құқығын алып тастау үшін күресіп жатыр, деп хабарлайды Dalanews.kz.
Время басылымының мәліметінше, аталмыш оқиға екі жыл бұрын "Құрық" кеден бекетінің қызметкеріне қатысты істі тергеу кезінде Қазақстанға автомобильдерді әкелудің заңсыз схемасы әшкереленген кезде орын алған.
"Заңнамаға сәйкес, Грузиядан әкелінген автомобильдер уақытша есепке қойылатын. Үш ай ішінде барлық кедендік төлемдер мен салықтарды төлеу қажет болды. Егер осы мерзімнен кейін ресімдеу жүргізілмесе, онда мемлекеттік кірістер департаменті (МКК) осы автомобильдерді іздестіруге және кедендік төлемдер мен салықтарды өндіріп алуға шаралар қабылдауы керек еді. Алайда 185 көлік уақытша кедендік декларациядан өтпей кедендік төлемдер мен салықтарды төлемей полицияда есепке алынған. Осы оқиғаға кінәлі ретінде 2021 жылы Қарақия сотында теңіз портындағы "Құрық" кеден бекетінің қызметкері Өмірбек Нұрғалиев айыпталған", - дейді басылым.
Ол ҚК-нің 361-бабы ("лауазымдық өкілеттіктерді теріс пайдалану") және ҚК-нің 369-бабы ("Қызметтік жалғандық жасау") бойынша кінәлі деп танылып, үш жылға бас бостандығынан айырылады. Сонымен қатар айыпталушы мемлекет кірісіне 1 миллиард 37 миллион теңгеден астам ақша төлеу қажет болды. Тергеушілер сотталушының 185 көлікті есептен шығару кезінде келтірген залалын солай бағалады.
“Маған ең көп қауіп төндіргені тәртіптік жаза болды. Себебі көліктер 2018-2019 жылдары, яғни мен кеден бекетінде жұмыс істемеген кезде әкелінген. Сонымен қатар тергеу барысында олардың қандай да бір жолмен кедендік декларациясыз, кедендік төлемдер мен салықтарды төлемей әкімшілік полицияда мемлекеттік есепке қойылғаны белгілі болды. Бірақ өңірлік экономикалық тергеу департаментінің қызметкерлері көліктерді әкелу мен заңдастырудың сұр сызбасын соңына дейін ашудың орнына мені кінәлап, миллиардтаған шығын келтірді”, - деп еске алады Өмірбек Нұрғалиев.
Осылайша бір жылдан астам уақыт бойы ол әділдікке жету үшін, оның адвокаттары бас прокуратураға, президент әкімшілігіне, мәжілісмендерге ондаған шағымдар жазады.
2023 жылдың мамырында Жоғарғы Сот бұл іс бойынша Маңғыстау соттарының бұрын шығарылған шешімдерін, соның ішінде материалдық залалды жойып, істі жаңа тергеуге жібереді.
Бір айдан кейін Маңғыстау соты осы іс бойынша жаңа шешім шығарады, онда Өмірбек Нұрғалиев "немқұрайлылық" бабы бойынша ғана кінәлі деп танылып, оған бас бостандығын шектеу түрінде алты ай жаза тағайындалады.
Осы тұста құқық қорғау органдары жедел қимылдап, бір ай ішінде аталмыш істі зерттеп, оны тез арада сотқа тапсырды. Дегенмен осы уақытқа дейін ешкім осы сұр схема бойынша қанша көлік әкелінгенін және олардың қаншасы полицейлердің қатысуымен заңсыз заңдастырылғанын, сондай-ақ қаншасы Еуразиялық Одақтың басқа елдеріне сатылғаны анықталған жоқ.
“Маңғыстау соты Қылмыстық кодекстің онша ауыр емес бабы бойынша Жоғарғы Сот күшін жойған шешімдерді айтпай, сотқа дейінгі тергеп-тергеусіз, тек көлік прокурорының жаңа айыптау актісі негізінде жаңа үкім шығарды. Яғни, қайта даярлау әрекеттері болған жоқ. Сондықтан бүгінгі күнге дейін екі дәлелді жоққа шығаруға болмайды: яғни, Қылмыстық кодекстің 361 және 369-баптары бойынша менің кінәмнің болмауы және мені 2,5 жылға заңсыз бас бостандығынан айыру”, - дейді бұрынғы кеден қызметкері.
Сонымен қатар Өмірбек Нұрғалиевке шығарылған жаңа мерзім күшін жойған. Өйткені оған Қазақстан Тәуелсіздігінің 30 жылдығына орай рақымшылық берді. Осыдан кейін ер адам моральдық залалды 100 миллион теңгеге бағалап, өтемақы алу үшін сотқа шағым түсіреді.
“Бұл сома төбеден түскен жоқ, сотта мен оны негіздеуге тырыстым. Тергеу оқиғасы басталмастан бір күн бұрын жұбайым екеуміз пәтерімізді сатып, шағын үй сатып алуды ойладық. Өкінішке қарай үлгермедік. Нәтижесінде барлық ақша отбасын асырауға және әділетсіздікпен күресуге кетті. Оның үстіне, мен үшін ауыр болғаны: мен үш баламен жалғыз қала жаздадым. Ұсталған кезде әйеліме қоңырау шалып, маған қажетті заттарды әкелуін сұрадым. Ол мені тыңдап үлгермей есінен танып қалды. Қуанышқа орай, ол перзентханада жұмыс істеп, оған уақытында көмек көрсетілді. Ол инфаркт алып, ұзақ уақыт оңалтуда болды. Содан кейін тағы бір инсульт алды”, - дейді Нұрғалиев.
Өмірбек 2,5 жыл түрмеде отырды. Ол жұмыс істемегендіктен, әйелі мен балалары асыраушысыз қалды. Алайда сот бұл фактілердің барлығын ескермеді және оған сәйкес Өмірбек Нұрғалиев моральдық зиян ретінде бір миллион теңгеге ғана ала алады деген шешім шығарды.
“Біреу мені аспандағы соманы сұрап тұр деп айыптауы мүмкін. Бірақ 100 миллион теңге – менің және жақындарымның қайғы-қасіреті мен бүлінген өмірімнің жүзден бір бөлігі. Мұны тек осы тозақтан өткен адам ғана түсінеді! Мен тіпті жауыма мұндай тілегім келмейді”, - дейді Өмірбек Нұрғалиев.
Қазір кеденші оны "немқұрайлылық" қылмыстық бабы бойынша кінәлі деп тапқан соттың шешіміне шағымдануға ниетті.
“Мен түрмеде отырған кездегідей барлық инстанцияларға қайта жүгінуге ниеттімін, өйткені менің видеом мен Президентке жазбаша өтініштерім мен БАҚ жарияланымдарынан кейін Маңғыстау облысы судьяларының абсурдтық шешімдерінің күшін жоюға қол жеткіздім. Сондай-ақ мені заңсыз отырғызған тергеушіні, прокурорларды және судьяларды жазалауға тырысамын!”, – дейді Өмірбек Нұрғалиев.
