Қаңтар айында ақша айырбастау орындары сатқаннан гөрі, 120,4 млрд теңгеге сатып алған қолма-қол долларлары көп болған. Таза сұраныс, ҚР Ұлттық Банк мәліметінше, желтоқсан айымен салыстырғанда 32%-ға, 2024 жылғы қаңтармен салыстырғанда 37%-ға (инфляция қарай түзету жасамағанда) қысқарды, деп хабарлайды Dalanews.kz DATA HUB-қа сілтеме жасап.
Желтоқсанға қарай төмендеу болатыны, әрине, алдын ала күтілген: дәстүр бойынша жылдың максималды мәндері қараша мен желтоқсан айларына келеді. Онда да бір сөзбен айтқанда, бұл жоғары базаның әсері. Расында, 2024 жылдың желтоқсан айын қоса есептегенде, жоғары база әсері ерекше жоғары болғанын атап өткен жөн – 176 млрд теңге (2020 жылдан бастап желтоқсан айындағы ең төменгі мәндер арасында).
"Тағы бір жайт - 2024 жылдың қаңтарына қарай төмендеудің жүруі. Бір жыл бұрын нетто сатылым көлемі бір-біріне сай келген, онда да соңғы бес жылда "маусымнан тыс" айларда тіркелген ең жоғары деңгейлердің бірі болды (190,1 млрд теңге). Яғни, бұл арада жоғары базаның әсері туралы айтып отырмыз. Бірақ маусымдық кезеңге байланысты емес жоғары базаның әсеріне келетін болсақ, жалпы ақпарат үшін мынаны ұсынамыз: 2024 жылғы қаңтарда таза сұраныстың өсімі теңгенің долларға шаққандағы нығаюы 0,8%ды құрап, бір мезгілде тіркелді. Бір қызығы, осы қаңтардың қорытындысы бойынша долларға шаққанда ұлттық валюта да нығайды. Бұрынғысынан да күшті - 1,3-ға, бір доллар үшін 525,11-ден 518,14 теңгеге дейін. Алайда, бір ай ішінде доллар бағамының ресми динамикасы айтарлықтай құбылмалы болды. Қаңтар айының ортасына дейін ол тарихи шыңына жетіп, 530,24 теңгеге дейін қымбаттады", - дейді сарапшылар.
Америкалық валютаның ресми құнының төменеу үрдісі айдың үшінші онкүндігінде ғана байқалды.
Ал басқа шетел валюталарына таза сұраныс қандай болды?
Қаңтар айында қолма-қол евроның нетто сатылымы 34,9 млрд теңгені құрап, желтоқсандағысына 89% және 2024 жылғы қаңтардағысына 62% үстемеленгенін байқатты. Халық қолма-қол рубльден құтылуға тырысты: нетто сатылым минус 9,5 миллиард теңгеге жетті. Айта кетейік, бір ай бұрын да бұл көрсеткіш теріс мәнге ие болған: минус 4,4 млрд теңге, ал бір жыл бұрын, керісіше +4,8 млрд теңге.
Бұған дейін сайтымызда "Теңге рубльге "еруді" доғарды. Сарапшылар Қазақстан мен Ресейдегі жағдайды салыстырып көрді" деген мақала жарияланған болатын. Сарапшылар бұл арада Қазақстан экономикасы үшін дабыл қағарлық жағдайлар байқалып отырғанын айтады.
