Бүгінгі таңда құқықтық мемлекет ұғымы құр ұран емес, нақты әрекет пен сапалы кадр арқылы жүзеге асуы тиіс қағидаға айналды. Себебі, заң өздігінен жұмыс істемейді – оны іске асыратын адам. Демек, құқық жүйесінің жүрегі – заңгер. Ал егер сол жүрек әлсіз болса, бүкіл дене әлсірейді.
Сенат төрағасы Мәулен Әшімбаев бұл ойды нақты жеткізді: «Заң мен тәртіп – құқықтық мемлекеттің негізі. Ал оны қамтамасыз ететін – білікті заңгерлер. Бүгінгі күні бұл салада шешімін таппаған проблемалар аз емес», – деді ол парламенттік тыңдауда сөйлеген сөзінде.
Мәселе – кадр сапасында. Қазір елде заңгер көп, бірақ нағыз маман аз. Статистика бойынша, еңбек нарығында сұраныс тоғыз есеге аз. Бұл – мамандықтың беделінің емес, сапасының дағдарысы десек, қателеспейміз.
«Бізге жай ғана дипломы бар маман емес, өз ісін терең меңгерген, заманауи технологияны игерген, құқықты әділетпен ұштастыра алатын заңгерлер қажет», – деді Әшімбаев.
Оның айтуынша, құқық саласында цифрлық шешімдер мен жасанды интеллекті қолдану – болашақ емес, бүгінгі қажеттілікке айналып отыр.
Тек Сенат төрағасы емес, сала мамандары да осы мәселені бірауыздан мойындайды. Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек атап өткендей, «қазіргі жүйе практикалық машыққа емес, тек теорияға негізделген. Бұл – құқықтық жүйеде сәтсіздіктің алғышарты».
Заңгер – тек заң баптарын жаттайтын адам емес. Ол – адам тағдырына жауап беретін, қоғам әділетін таразылайтын тұлға. Бұл миссия – тек кәсіби емес, адами жауапкершілік.
«Құқықтық мәдениет – білікті заңгерден басталады. Ал құқықтық мәдениетсіз қоғамда тәртіп орнамайды», – дейді Мәулен Әшімбаев.
Бұл – шындық. Заң бар жерде ғана емес, оны орындайтын сана бар жерде ғана әділет салтанат құрады.
Ендігі міндет – бұл мәселеге формалды емес, түбегейлі көзқарас қажет екенін мойындау. Сапалы заңгер дайындау – университеттің емес, мемлекеттің міндеті. Ал оны іске асыратын – нақты реформалар мен жүйелі қолдау.
Сөз соңында тағы бір дәйекті келтіре кетсек, «Заң үстемдігі – жай қағида емес. Бұл – азаматтың мемлекетке сенімі», – деді Сенат төрағасы.
Сол сенімді ақтау – әрбір заңгердің парызы. Ал бізге керегі – парызын ұмытпайтын заңгерлер.