Калининград облысындағы жаңа өндіріс Ресейдің инновациялық саладағы технологиялық егемендігін қамтамасыз етпек.
«Росатома» отын дивизионы (басқарушы компания – «ТВЭЛ» АҚ) Калининград облысының Неман ауданында салынған Ресейдегі алғашқы энергия жинақтаушы «гигафабриканы» тәжірибелік-өнеркәсіпте пайдалануға енгізді, деп хабарлайды Dalanews.kz
Өнеркәсіптік алаңның өндірістік қуаты-жылына төрт гигаватт-сағат (шығарылатын құрылғылардың жиынтық сыйымдылығы). Бұл аккумулятор ұяшығына арналған бастапқы химиядан бастап соңғы модульдер мен толық батареяларды жасауға дейінгі толық циклді литий батареяларының елдегі жалғыз ірі өнеркәсіптік өндірісі.
Энергияны сақтау жүйелері жаңа технологиялық құрылымның ең перспективалы салаларының бірі болып саналады. Литий батареялары қазірдің өзінде электр көліктерінде, жеңіл автомобильдер мен жүк көліктерінен бастап автобустар мен қайықтарға дейін, сондай-ақ әртүрлі арнайы жабдықтар өндірісінде кеңінен қолданылады: тиегіштер, қойма және логистикалық машиналар, тау-кен жабдықтары, логистикалық роботтар мен т.б. электр энергетикасында дискілер кеңінен қолданылады. Тұрақты тоқ жүйелері маңызды өндірістік нысандарды үздіксіз қуаттандырады, ал энергияны сақтау жүйелері жүктеме кестесін реттейді және электр энергиясын үнемдеуге көмектеседі.
Болжам бойынша, 2030 жылға қарай ресейлік энергия сақтау нарығы 20-30 ГВт* сағатқа дейін өсуі мүмкін. Калининград гигафабрикасының қуаты - 4ГВт*сағ-шамамен 1,5 миллион зарядтау модулін немесе 50 мың электромобиль тартқыш батареяларын өндіруге тең.
«Калининград» гигафабрикасының» іске қосылуы - Ресей үшін өнеркәсіптік серпіліс және ұлттық технологиялық егемендіктің іргетасына орасан зор үлес. Энергияны сақтау - бұл бүкіл өндірістік тізбектер мен азық-түлік экожүйелерін қалыптастыруға мүмкіндік беретін «Росатомның» жаңа ядролық емес, бизнес портфолиосындағы түпкілікті технология. Бұл табиғи шикізатты өндіруден бастап пайдаланылған батареяларды кәдеге жаратуға дейінгі литий өнімдерін өндіру тізбегі және «электромобильділік» жаңа бизнес бағыты бойынша өнеркәсіптік кооперация. «Гигафабрика» ел үшін бірегей кәсіпорын болғанына қарамастан, ол жоспарланған мерзімде салынды және енгізілді. Оның ішінде Калининград облысы, Ресей Индустрия және даму институттары тарапынан мемлекеттік қолдаудың тиімді шараларының арқасында жүзеге асты", – деп атап өтті «Росатом» мемлекеттік корпорациясының бас директоры Алексей Лихачёв.
«Бұл жоба соңғы он жылдағы Калининград облысы үшін ең маңызды және ауқымдысы болып отыр және аймақ тарихындағы ең ірі жобалардың бірі болып есептеледі. Қазірдің өзінде осы кәсіпорында тәжірибелік-өнеркәсіптік пайдалануға беру сатысында 334 маман еңбек етуде. Ал жобалық қуаттылыққа шығу кезінде олардың саны үш жарым есеге артады. Жаңа өндіріс Ресей президенті шешімінің арқасында осы жерде дамып келе жатқан электромобильділік бағдарламасының негізгі қатысушысы болып саналады. Калининград облысы бұл мәселеде ең жақсы болуға ұмтылады және «Росатомның» арқасында осы жоғары технологиялық салада көшбасшы болуға зор мүмкіндік туады. Сонымен, бүгінгі оқиғаны Неман ауданы мен өнеркәсіптік дамудың аумағына айналатын басқа да шығыс муниципалитеттері үшін тағдырдың бергені деп айтуға болады», – деп атап өтті Калининград облысының губернаторы Алексей Беспрозванных.
«2023 жылы Ресей Үкіметі мен «Росатом» мемлекеттік корпорациясы арасында «энергия жинақтау жүйесінің» жоғары технологиялық бағытын дамыту туралы келісімге қол қойылды және біз екі жылдан кейін бұл жоспарды толыққанды өндіріс түрінде жүзеге асырылатынын көріп отырмыз. Бұл жоба бірегей. Өйткені мұнда мемлекеттік қолдаудың түрлі шараларының тұтас жиынтығы кешенді түрде пайдаланылды. Энергияны сақтау жүйелері қарқынды дамып келе жатқан жаңа сала. Біздің елімізде соңғы төрт жылда бұл нарық бес есе өсті. Кәсіпорынды өнеркәсіптік пайдалануға енгізу және толық өндірістік қуатқа шығу Ресей нарығының қажеттіліктерінің едәуір бөлігін отандық өнімдермен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді деп үміттенеміз», – деді Ресейдің өнеркәсіп және сауда министрінің орынбасары Михаил Иванов.
Калининградтық «гигафабрика» - ауқымды және жоғары технологиялық өндіріс. Кәсіпорында жалпы салмағы 25 мың тоннадан тұратын үш мыңнан астам жабдық орнатылды. Технологиялық желілердің жалпы ұзындығы - 2,5 шақырым, құрылыс алаңы – 23 гектардан астам, жалпы аумақта 20-дан астам ғимараттар мен құрылыстар салынды. Автоматтандырудың дәрежесі жоғары – барлық процестердің шамамен 90% - секундына 1 ұяшықтың өндіріс жылдамдығына қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Жаңа кәсіпорын федералды және аймақтық деңгейде белсенді мемлекеттік қолдаумен құрылды. Жоба түрлі жеңілдіктер алуға және қаржыландыруды тартуға арналған құралдардың кең жиынтығын пайдалана отырып іске асырылды. Оның ішінде ерекше экономикалық аймақтың резиденті мәртебесі, өңірлік бюджеттен тікелей субсидия, Ресей индустрия және сауда министрлігімен және Калининград облысының үкіметімен арнайы инвестициялық келісімшарт, даму институтынан жеңілдетілген қарыз, сондай-ақ «жобалық қаржыландыру фабрикасы» бағдарламасы бойынша синдикатталған несие арқалы жүзеге асырылды.
«Гигафабрика» құрылысы өңірдің экономикалық дамуына түрткі болды. Жергілікті жеткізушілерден сатып алу көлемі өсіті. Атап айтқанда темірбетон бұйымдарын, металл конструкцияларын, бетонды, арнайы техниканы жалға алуды және басқа да позицияларды қоса алғанда, 4 млрд рубльден асты.
Росатома жанармай дивизиясы мен Калининград облысының үкіметі арасындағы энергия сақтау «гигафабрикасын» салу туралы келісімге 2021 жылдың қыркүйегінде қол қойылды. Нысанның құрылысы 2022 жылдың қазан айында басталды және бұрын-соңды болмаған халықаралық сауда-экономикалық қысым, сондай-ақ Калининград облысында жобаны іске асырудың логистикалық ерекшеліктері жағдайында аяқталды. Нысан құрылысының басынан бастап «Росатомның» отын дивизионы аймақтың әлеуметтік дамуына белсенді қатысты. 2022 жылдан бастап Неман мен кеңесте жалпы сомасы 180 миллион рубль болатын әлеуметтік бағдарламаларды қаржыландыру қамтамасыз етілді. Калининград облысының үкіметімен бірлесіп Неманда «гигафабрика» қызметкерлері үшін 150 пәтерлік бес тұрғын үй салу жобасы іске асырылып, екі үй тапсырылды.
2023 жылдың қыркүйегінде Жаңа Мәскеуде, Красная Пахра елді мекенінің аумағында екінші «гигафабриканың» құрылысы басталды. Ұқсас өндірістің қуаты жылына 4 ГВт*сағ құрайды. Нысанды іске қосу 2026 жылға жоспарланған.
«Росатом» мемлекеттік корпорациясының отын дивизионына (басқарушы компания – "ТВЭЛ" АҚ) ядролық отын өндіру, уранды конверсиялау және байыту, газ центрифугаларын өндіру жөніндегі кәсіпорындар, сондай-ақ ғылыми-зерттеу және конструкторлық ұйымдар кіреді. Ресейлік атом электр стансалары үшін ядролық отынның жалғыз жеткізушісі бола отырып, ТВЭЛ 15 мемлекетте барлығы 70-тен астам энергетикалық реакторларды, әлемнің тоғыз еліндегі зерттеу реакторларын, сондай-ақ ресейлік Атом флотының көлік реакторларын отынмен қамтамасыз етеді. Әлемдегі әрбір алтыншы энергетикалық реактор отынымен жұмыс істейді. «Росатомның» отын дивизионы байытылған уранның әлемдегі ең ірі өндірушісі, сондай-ақ тұрақты изотоптардың жаһандық нарығының көшбасшысы болып саналады. Отын дивизионында химия, металлургия, энергия жинақтау технологиялары, 3D-басып шығару, цифрлық өнімдер, сондай-ақ ядролық нысандарды пайдаланудан шығару саласында жаңа бизнес белсенді дамып келеді. Тізбекте электр энергиясын жинақтаудың аддитивті технологиялары мен жүйелері бойынша «Росатомның» салалық интеграторлары құрылды. https://www.tvel.ru
Ірі ресейлік компаниялар тұтастай алғанда отандық экономиканың бәсекеге қабілеттілігін арттыра отырып, даму жобаларын сәтті жүзеге асыруда. «Росатом» және оның кәсіпорындары бұл жұмысқа белсенді қатысады.
