«Ана тілі» газетіне берген сұхбатында Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев 2024 жылғы ішкі және сыртқы саясаттағы маңызды оқиғаларға жан-жақты баға беріп, еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуын қорытындылады.
Негізгі оқиғалардың бірі құмар ойындарға тәуелділікпен күресуге бағытталған заңның қабылдануы болды. Құжатта букмекерлік кеңселер мен букмекерлік дүкендерді жарнамалауға тыйым салу, кәмелетке толмағандарды құмар ойындарға тартқаны үшін әкімшілік жазалар енгізу, борышкерлердің бірыңғай тізіліміне енгізілген тұлғалардың оларға қатысуына тыйым салу сияқты ережелерді айтарлықтай қатайтады. Бұл шаралар қоғамға үлкен қауіп төндіретін құмар ойындарға тәуелділік ауқымын барынша азайтуға бағытталған.
2024 жылдың сәуірінде Мәжіліс заң жобасын бірінші оқылымда мақұлдады. Ұсынылған ережеге сәйкес, құмар ойындарға тек 25 жасқа толған адамдар қатыса алады. Ғимараттардың қасбеттеріне казинолар мен букмекерлік кеңселер туралы жарнамаларды орналастыруға тыйым салынады, ал eGov платформасы арқылы азаматтар құмар ойындарға қатысуға 10 жылға тыйым сала алады. Сонымен қатар, несиесі немесе алименті төленбеген азаматтарға бәс тігуге рұқсат берілмейді.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің мәліметі бойынша, Қазақстанда 350 мыңнан астам адам құмар ойындарға тәуелді болса, олардың айтарлықтай бөлігін жастар құрайды. Ranking.kz сараптамалық агенттігінің мәліметінше, 2023 жылы азаматтардың ойын бизнесіне жұмсаған шығыны 370 миллиард теңгеден асты.
Жастар ғылыми орталығының зерттеулері құмар ойындарға тартылған жастардың санының артқанын көрсетеді: оны жаман әдет деп санайтындардың үлесі 2022 жылғы 1,2%-дан 2023 жылы 3%-ға дейін өсті.
2024 жылдың басынан бері мемлекеттік органдар құмар ойындарының жарнамасына қатысты 5 мыңнан астам веб-сайттар мен сілтемелерді бұғаттады. 2021 жылдан бері 36 ойын мекемесінің лицензиясынан айырылды, оның ішінде 28 букмекерлік кеңсе мен алты букмекерлік дүкен бар.
Құмар ойындарға тәуелділікке қарсы күрес туралы заңның қабылдануы қазақстандықтардың әлеуметтік әл-ауқатын қорғаудағы маңызды қадам болды. Бұл шаралар халықтың осал топтары үшін тәуекелдерді барынша азайтатын жағдайлар жасауға бағытталған.
Айдана АКЕСИНА, ҚР Президенті жанындағы Қазақстанның стратегиялық зерттеулер институты Стратегиялық талдау департаментінің бас сарапшысы