Oqý-jattyǵýdyn basshylyǵy Jezqazǵan qalasynan júzege asyryldy. Oqý - jattyǵý kezeńderi tasymaldaǵysh zymyrandardyń ushý trassasynyń boıynda ornalasqan óńirlerde ótti: Aqmola, Aqtóbe, Shyǵys Qazaqstan, Qaraǵandy, Qostanaı, Qyzylorda, Pavlodar, Soltústik Qazaqstan oblystarynyń, Nur-Sultan qalasynyń aýmaǵynda.
Oqý-jattyǵýdyń birinshi kúni avarıalyq-qutqarý qyzmetteriniń kúshteri men quraldaryn basqarý organdaryn habardar etý, jınaý jáne olardyń ázirligin tekserý boıynsha is-sharalar pysyqtaldy.
Ekinshi kezeńde praktıkalyq is-qımyldar júrgizildi. Sonymen, oqý-jattyǵýdyń jospary boıynsha «Proton-M» zymyran tasyǵyshyn ushyrý kezinde shtattan tys jaǵdaı oryn aldy. Apat saldarynan tasymaldaǵysh zymyran áýede qulap, Jezqazǵan qalasynyń Talap aýyldyq okrýginiń aýmaǵyna ushý apparatynyń kóptegen bólikteri qulady.
Apat bolǵan jerde eldi mekenge kóshý qaýpimen dala órti paıda boldy. Sondaı-aq, zymyran tasyǵyshtyń qulaýy kezinde zymyran otynynyń ishinara tógilýi oryn aldy. Sonymen qatar, zymyran qulaǵan jerde janýarlardyń ólimi faktileri anyqtaldy.
Tótenshe jaǵdaıdyń týyndaǵany týraly belgi alǵannan keıin avarıalyq-qutqarý qyzmetterin habarlandyrý jáne jınaý boıynsha is-sharalar júrgizildi, TJ aımaǵyn qorshaý, TJ aımaǵyna radıasıalyq-hımıalyq barlaý júrgizý boıynsha geptıldiń bolýyn, qaýipti aımaqtyń mólsherin jáne jeldiń baǵytyn aıqyndaý turǵysynan praktıkalyq is-sharalar pysyqtaldy.
Sonymen qatar, zymyran otyny quraýyshtarymen zalaldanǵan aýmaqtardy beıtaraptandyrý, órt oshaqtaryn sóndirý, qıraǵan ǵımarattardyń úıindilerin taldaý, zardap shekkenderdi izdeý jáne qutqarý, jaqyn mańdaǵy eldi mekenniń turǵyndaryn evakýasıalaý boıynsha praktıkalyq is-sharalar ótkizildi.
«Zymyran-2021» RKSHOJ qorytyndysy boıynsha oqý-jattyǵý basshylyǵy basqarý organdary men azamattyq qorǵaý kúshteriniń joǵary ázirligin qamtamasyz etý boıynsha naqty nusqaýlar berdi.
Jyl saıyn «Baıqońyr» ǵarysh aılaǵynan 20-ǵa jýyq zymyran ushyrý júzege asyrylady. Tasymaldaǵysh zymyrandardyń qulaýymen baılanysty avarıalardyń eń kóp sany Qaraǵandy oblysynyń aýmaǵynda boldy: 1993j, 1996j, 1997j, 1999j (2 jaǵdaı), 2007j, 2018j. Sońǵy apattar Proton zymyrandarynyń qulaýymen baılanysty.
Zymyran tasyǵyshtardyń qulaýymen baılanysty yqtımal apattarǵa daıyndyq erekshe baqylaýda.
