Asyl tuqymdy mal sanyn kóbeıtý, ónimin eksportqa shyǵarý boıynsha birqatar jumystar atqarylyp, qarjylyq kómek kórsetý sharalary da qolǵa alynǵan.
Osy rette Úrjarlyq jeke kásipker Máýlitbek Qalıevtyń sharýa qojalyǵy buǵan dálel. Máýlitbek Qalıev asyl tuqymdy mal sharýashylyǵyn damytýǵa basa nazar aýdaryp otyr.
Kásipker 2003 jyly jer alyp, jeke qojalyq qurady. Sol kezde nebary 200 gektar jaıylymy, 35 gektar egistigi ǵana bolǵan shaǵyn sharýashylyqtyń isi búginde ońǵa basyp, alǵa órleýde.
Kásipker irgesin qalaǵan qojalyqtyń aty "Alǵabas" dep atalady.
"İsimiz alǵa basyp, atqarǵan eńbegimizdiń jemisin jeý úshin yrymdap "Alǵabas" dep qoıdym. 2007 jyly «asyl tuqymdy» mal fermasy mártebesin aldyq. Árıne, aıtqan ońaı. Anyǵynda kóptegen qıyndyqtarǵa kezdestik. Soǵan qaramaı bastaǵan isimizdi sońyna deıin jetkizýdi maqsat tuttyq", – deıdi kásipker.
Búginde ol angýs pen sharolle tuqymdas iri qara maldardy ósirip, aýdan ekonomıkasynyń órkendeýine eleýli úles qosýda.
"2013 jyly memlekettiń járdemimen Fransıadan 226 bas «Sharole» asyl tuqymdy malyn ákeldik, oǵan qosa 475 bas «Angýs» asyl tuqymdy iri qara satyp aldyq. Ázir iri qaranyń sanyn kóbeıtýdi kózdep otyrmyz, qazirgi olardyń sany 1300-den asady", – deıdi ol.
Máýlitbek Qalıevtiń aıtýynsha, ol byltyr Ózbekstanǵa 130 tonnadan astam et eksporttaǵan. Búginde bul sharýa qojalyqta jetpisten astam jumys isteýde.
Qoı sharýashylyǵyn asyldandyrýdy qolǵa alǵan sharýashylyq qazirgi tańda 1228 bas «Baıys» dep atalatyn asyl tuqymdy qoı ósirip otyr. Qojalyqta 1668 bas jylqy bar.
Naýqan kezinde sharýashylyqtaǵy jumysshylardyń sany 100-ge jetedi. Kásipker olardyń barlyǵy aılyǵyn úzbeı tólep otyr. Qojalyqtaǵy ortasha aılyq 60-70 myń teńgeniń tóńireginde.
"Jalaqy máselesine jaýappen qaraımyn. Qaramaǵymdaǵy jumysshylardyń otbasy, bala-shaǵasy bar. Sondyqtan aılyq máselesi bizdiń qojalyqta birinshi kezekte sheshiledi. Budan bólek belsendi jumysshylarǵa syıaqy taǵaıyndap, ártúrli áleýmettik kómek kórsetip turýǵa tyrysamyz", – deıdi Máýlitbek Qalıev.
Úrjar aýdandyq kásipkerlik jáne aýylsharýashylyǵy bóliminiń basshysy Bolat Erzatovtyń aıtýynsha, bıyl Úrjarlyq sharýa qojalyqtary maldaryn Ózbekstanmen qatar Reseı memleketine eksportqa shyǵarmaqshy.
– Aýdanda memlekettiń qoldaýymen jyl saıyn mal bordaqylaý alańdary ashylýda. Úrjardaǵy eń iri «Alǵabas» sharýa qojalyǵynyń mal bordaqylaý alańyna usaq sharýalar biriktirilip, sharýalaryn dóńgeletip jatyr. Asyl tuqymdy maldar semirtilip, keıbireýleriniń salmaǵy 450 kelige deıin jetedi, - deıdi bólim basshysy.
Ásem Jumaǵalıqyzy