Májilis depýtattary óńirlerdegi sý tasqynyna qatysty búgingi jaǵdaıdy taǵy da sóz etti. Osy tusta "Amanat" partıasynyń múshesi Maqsat Tolyqbaı QR Parlamenti Májilis depýtattary atynan saýal joldady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Depýtat elimizdiń teń jartysy qaıtadan sý astynda qalǵanyn jáne bul jaǵdaı kóktemniń bastalýymen jyl saıyn qaıtalanyp otyratynyn atap ótti.
"Jyldaǵy ádet. Kóktem keledi, Úkimettiń kóp ýádesi kólkip sýǵa ketedi. "Tasqynǵa tas-túıin daıynbyz, tótenshe jaǵdaı bolsa, tótep beremiz", – delinetin kópirme baıandamalardan kók tıyn paıda joq", - dedi depýtat.
Aıtýynsha, tótenshe jaǵdaıǵa baılanysty birqatar depýtat sý basqan óńirlerge baryp, mán-jaıǵa tikeleı qanyq bolǵan.
"Iá, apat aıtyp kelmeıdi. Biraq qardyń qalyń jaýǵanyn kóz kórdi ǵoı. Másele – jergilikti ákimdikter men Úkimettiń arasynda baılanystyń joqtyǵynda. Saldarmen ǵana kúresip kelemiz. Topan sý men sel turmaq, álemde sýnamı men výlkannan qorǵaný sharalaryn qabyldaǵan elder bar. Al bizdiń keıbir aýdandarda daıyn turýy tıis qaıyq pen sý etiktiń ózi atymen joq. Tótenshe jaǵdaılar mınıstrliginiń normatıvi oryndalmaǵan. Ákimdik pen mınıstrlikterdiń arasynda baıyp-baǵa joq", - dedi ol.
Onyń sózinshe, sý salasynda bilikti maman tapshy.
"Bir ǵana boljammen esh nárse sheshilmeıdi. Gıdrolog, gıdrotehnıkterdiń keshendi jumysyn kórmedik. Iaǵnı, ǵalymdarǵa jaǵdaı jasalmaı, esh nárse túzelmeıdi degen sóz.
Joǵaryda aıtqanymdaı, biz kúni keshe Májilistegi áriptesterimizben birge halyqtyń jaı-kúıimen, osy baǵytta qolǵa alynyp jatqan sharalarmen kózbe-kóz tanysý úshin Oral, Arqalyq, Aqtóbe, Ulytaý, Qoıandy jáne taǵy basqa óńirlerdi aralap qaıttyq. Byltyr dál osy ýaqytta Qobda aýdanyndaǵy topan sý shaıyp ótken birneshe úıge "AMANAT" partıasy tarapynan qurylys materıaldaryna deıin áperip, baspana saldyrtqan edik. Ókinishtisi, sol úıler taǵy da sýǵa ketti", - dedi ol.
Sonymen qatar ol jalpy baspanasy jermen-jeksen bolyp, bala-shaǵasymen bosyp ketken aǵaıynnyń máselesin kóterdi.
"Ras, Memleket basshysynyń: "Eshkim nazardan tys qalmaıdy, zardap shekken turǵyndarǵa túgel kómek kórsetiledi", – degeni, dertke daýa, kóńilge medet. Biraq komısıa shyǵyndy eseptep, úıler salynǵansha kemi 4-5 aı ýaqyt ketedi. Osy kezde malmen jan baǵyp otyrǵan aǵaıyn tórt túligin tastap qaıda barady? Maly óriste, ózderi aýdandaǵy kolejde jaıbaraqat jatady deısiz be?
Erteń el-jurttyń esin shyǵaratyn taǵy bir másele bar! Alystaǵy aýyldarda sýǵa ketken keıbir úılerdiń áli kúnge deıin qujaty joq. Qora-qopsysy men qulaǵynda syrǵasy joq maldary týraly aıtpaı-aq qoıaıyn. Qazaq aýyldaǵy qorasyna qashan qujat rásimdetip edi? Olardy qaıtemiz? Dalada qala ma? Osy jaǵyn da oılastyrý kerek", - dedi Tolyqbaı.
Osy tusta ol joǵaryda aıtylǵandardy eskere kelip, Úkimetke kelesi usynystardy joldady.
1) Qazaqstandaǵy barlyq ózenderdiń jaǵasynyń erekshe sý qorǵaý aýmaǵyn 4 shaqyrymǵa deıin uzartý jáne turǵyn úı salý men jer bólý kezinde ózen, kól, sý qoımasynyń jaǵasynan qashyq ári bıik jerlerge qonystandyrý;
2) iri jáne jáne taýlardan aǵatyn transshekaralyq sýlar quıylatyn ózenderdiń qar men jańbyr sýy qosylǵanda tasyp ketpeýi úshin jasandy arnalar jasaý, asa qaýipti aýmaqtarda sý qoımalaryn salý, sondaı-aq sý soratyn drenajdar men nasostardy qaıta ornalastyrý;
3) ózen, kólge jaqyn ornalasqan aýyldardy qajetti tehnıka, qaıyq jáne arnaıy formalarmen qamtamasyz etý;
4) gıdrotehnık-ınjener mamandardyn daıyndaýǵa kóńil bólý;
5) bıylǵy tótenshe jaǵdaı jarıalanǵan jerlerdegi sharýalardyń barlyq aýylsharýashylyq nesıelerin tóleýdi úsh jylǵa deıin shegerý múmkindigin qarastyrý, – dedi ol.
