Orta Azıa men Qazaqstan aýmaǵynda órkendep, túrli shapqynshylyq kezeńderde basqa eldimekender sıaqty tarıh sahnasynan óship ketpeı, qazirgi ýaqytqa deıin ómir súrip kele jatqan saýsaqpen sanarlyq qalalardyń biri - Túrkistan.
Kúltóbe qalashyǵynyń sıtadelinde júrgizilip jatqan arheologıalyq qazba jumystary «Mádenı mura» baǵdarlamasy aıasynda 2010 jyldan beri Á.Marǵulan atyndaǵy Arheologıa ınstıtýtynyń baqylaýynda (B.Á.Baıtanaev) jáne sol ınstıtýttyń bilikti mamandarynyń (E.Á.Smaǵulov, A.O.Erjigitova) kúshimen iske asyrylýda. "Bul jumysqa «Áziret Sultan» qoryq-mýzeıiniń óz mamandary da atsalysýda", – dep jazady murajaıdyń baspasóz qyzmeti .
Osy jyldar ishinde İ-İİİ ǵasyrlarda salynǵan tórt japyraqty gúlge uqsas sırek kezdesetin ǵıbadathana (álde keshik) qosalqy qurylysy jáne dálizderi, aýlasy men ońtústik betin qorshaǵan qorǵan qamalymen arshyldy.
Qazbadan tabylǵan jáne tabylyp jatqan bizdiń zamanymyzdyń İ-İİİ ǵǵ., İV-Vİ ǵǵ. jáne Vİİ-İHǵǵ. jatatyn qurylystar jaýyn-shashyn áserinen ezilip ketpes úshin ústin ýaqytsha arnaıy qalyń tentpen jáne sońǵy qazba jumystary barysynda qalashyqtyń ońtústik-shyǵys bóliginen arshylǵan qurylys oryndaryn da ýaqytsha profnastılmen jaýyp qoıýǵa sheshim qabyldandy.
Ótken jyly QR Mádenıet jáne sport mınıstrligi tarapynan metalokonstrýksıamen ústin qaıta jabý jumystary júrgizildi. Qazir munymen tikeleı «Qazqaıtajańǵyrtý» RMK Almaty fılıalynyń mamandary aınalysýda.
Sıtadeldi tolyq arshyp, restavrasıalap, sondaı-aq konservasıadan ótkizý, tóbesin uzaq jyldarǵa shydaıtyn jabyndymen jaýyp, týrıser júretin soqpaq joldar júrgizip, ashyq aspan astyndaǵy mýzeıge aınaldyrý jáne IýNESKO-nyń «Álemdik muralar» tizimine usyný - basty mindetterdiń biri jáne biregeıine aınaldy. Qazirgi kúni sáýletshiler toby onyń jobasyn daıyndaý ústinde. Osy eki aralyqta qazbadan tabylǵan jáne tabylyp jatqan bizdiń zamanymyzdyń İ-İİİǵǵ., İV-Vİǵǵ. jáne Vİİ-İHǵǵ. jatatyn qurylystar jaýyn-shashyn áserinen ezilip ketpes úshin ústin ýaqytsha arnaıy polıvınılhlorıdten rezına aralastyrylyp jasalǵan kóp qabatty jabyn materıalymen jáne sońǵy qazba jumystary barysynda qalashyqtyń ońtústik-shyǵys bóliginen arshylǵan ortaǵasyrlyq qala qurylys oryndaryn da ýaqytsha profnastılmen jaýyp qoıýǵa sheshim qabyldandy.
