Búginde halyqty qan qaqsatyp júrgen ınternet alaıaqtardyń sany kún sanap artyp barady. Olardyń toryna san soǵyp, aldanǵandardyń sany esepsiz.
Bank salasy mamandarynyń málimetine súıensek, elimizde 10 myńnan astam ınternet alaıaqtyq tirkelgen. Alaıaqtar 18,2 mlrd teńgeni qaltalaryna basqan. Tipten alaıaqtardy quryqtap, temir torǵa toǵytsa da toqtamaı bolmaı tur. Shyndyǵy sol, aqparattyq tehnologıanyń ozyq múmkindikterin paıdalanatyn olardy ustaýdyń ózi ońaıǵa túspeı turǵany da jasyryn emes.
Elimizde halyqty jappaı qarjylyq saýattylyqqa úıretý qolǵa alynyp jatyr. Bul, árıne, bolashaqqa jasalǵan myqty qadam. Bul mańyzdy qadamnyń alǵa ilgerileýi úshin eń aldymen BAQ ókilderiniń atqarar qyzmeti men mindeti joǵary bolmaq.
Qazir aqparat aǵymyna ilesý, saýatty keıs jasaý ár jýrnalısiń meńgerý kerek fýnksıasy. Sebebi búginde qarapaıym jazý arqyly oqyrmanǵa aqparatty jetkize almaısyń. Oǵan mashyq qajet. Úzdiksiz damý, sol damý prosesindegi jańa dúnıeni medıada saýatty paıdalana alý óte mańyzdy.Osy oraıda Halyk Bank jáne Túrkitildes jýrnalıser qory birlesip uıymdastyrǵan «Qarjylyq saýattylyq:İskerlik jýrnalısıka» taqyrybyndaǵy kezekti semınar-trenıngi Túrkistan oblysynda ótti.
Semınar barysynda Halyk Bank ókilderi ınternet alaıaqtyqtan qorǵaný joldaryn túsindirip, qoldaný joldaryn kórsetti.
Halyk Bank Túrkistan fılıalynyń dırektory Artýr Tasqarın men onyń komandasy bank aksıalary, áleýmettik baǵyttaǵy jobalary, ınternet alaıaqtyq túrleri men onyń joldary, halyqtyń qarjylyq saýatyn arttyrý jaıly keńinen áńgimelep, BAQ ókilderiniń suraqtaryna jaýap berdi.
Artýr Tasqarın BAQ ókilderinen myna tómendegi eskertýge asa mán berý kerektigin jáne halyqqa jetkizýin surady. Onyń aıtýynsha, onlaın saýda jasaıtyn kezde kúmándi tranzaksıalardan bas tartyńyz! Bank kartasynyń derekterin, shot nomerin jáne qaýipsizdik kodyn bóten adamǵa bermeńiz! Bankterdiń kúmándi siltemelerin ashpańyz! Kúmán týǵyzǵan silteme boıynsha kirip, ol jerge jeke málimetterińizdi engizbeńiz! Tanymaıtyn adamǵa aqsha aýdarmańyz!
Sonymen qatar, sońǵy kezderi qazaqstandyqtarǵa ózderin bank qyzmetkerimiz dep tanystyratyn alaıaqtar telefon soǵýdy údete túsken. Olar sizdiń depozıtińizge qaýip tóngenin habarlaıdy, aqshany jedel sheship alýdy nemese depozıtti «qaýipsiz shotqa» aýdarýdy usynady. Bul aılaǵa berilmeı, kerisinshe bankke jedel túrde qońyraý shalyńyz!
Qarjylyq saýattylyqtyń mańyzy, alaıaqtardyń san túrli aılasy, sondaı-aq odan saqtaný joldaryn úıretip ótti.
Qor prezıdenti Názıa Joıamergenqyzy da qarjylyq saýattylyq jaıly pikirlerimen bólisti.
Semınar barysynda jýrnalıser medıa trener Ersultan Hojalepestiń «Iýtýbtaǵy reıtıń pen monetızasıa» týraly taqyryptarymen de tanysyp, tájirıbelik jumystarymen aınalysty. Árbir mınýtty barynsha tıimdi paıdalanýǵa umtylǵan qatysýshylar jańa dúnıeni úırenýge belsendi qatysty. Sebebi qazir saýattylyqty arttyrýǵa baǵyttalǵan semınar aqyly. Onyń ústine ýaqyttyń talaby jazǵan dúnıeńniń áleýmettik jelide tez qaralym jınap, odan paıda tabý bolyp otyr. Sol sebepti mundaı paıdasy zor ári tegin sabaqtan túrkistandyq jýrnalıser tolyqqandy jaýap alýǵa tyrysty.
Budan basqa, semınarda medıa-trenerler dáris ótkizip, áriptester jasandy ıntellekt boıynsha iskerlik jýrnalısıkada qoldanýdy úırendi.
Jasandy ıntelektpen qalaı jumys jasaý kerektigi, onyń paıdaly tustary qaısy, ol úshin qandaı programmalarmen jumys isteý kerektigin qazaq tilindegi BAQ ókilderiniń kásibı biligin arttyrý jolynda medıa trener Baýyrjan Ǵapparovtyń «AI: ınfografıka, poster, prezentasıa» taqyrybynda ótken sabaǵynda túsindirip ótti. Atap aıtqanda, poster, afısha, ınfografıka jasaý, fotokollaj, sýret, ashyq derekkózdermen jumys, aýdıo montaj, dybysty tazalaý, vıdeo montaj, jasandy ıntellekt sekildi zamanaýı medıasaýattylyq múmkindikterin kúndelikti qyzmette qoldanýdyń joldaryn úırenýge degen qyzyǵýshylyq joǵary boldy.
Baqdáýlet Aıdaǵaraev
