Siti geosaıası táýekelderge baılanysty 2025 jylǵy munaıdyń boljamdy ortasha baǵasyn joǵarlatty. Degenmen, Citi-diń jańa targeti aǵymdaǵy baǵa usynystarynan tómen. Investbank jyldyń ekinshi jartysynda baǵalar tómendeı bastaıtynyn boljaıdy. Citi sarapshylary 2025 jyly munaı naryǵy men onyń baǵasyn aıqyndaýshy sheshýshi faktorlar AQSH prezıdentiniń Iran men Reseıge qatysty qoldanatyn áreketteri bolady dep sanaıdy, dep jazady Dalanews.kz.
22 qańtarda Brent markaly munaıdyń bir barreliniń 2025 jylǵy boljamdy ortasha baǵamyn aldyndaǵy boljamdaǵy 62 dollardan 67 dollarǵa deıin kóterdi, dep habarlaıdy Reuters. Sonymen qatar ınvestbank WTI munaıdyń bir barreliniń boljamdy baǵasyn da 63 dollarǵa deıin arttyrdy, biraq onyń burynǵy baǵasyn naqtylamady.
Citi sarapshylary boljamdy qaıta qaraýǵa Reseı men Iranǵa baılanysty geosaıası táýekelder túrtki bolǵanan jetkizdi. Brent jáne WTI boıynsha boljamdy jańa baǵalar qazirgi aǵymdaǵy baǵa usynystarynan sáıkesinshe 15% jáne 20%-ǵa tómen. Investısıalyq bank sarapshylary jyldyń ekinshi jartysynda baǵalar tómendeı bastaýy múmkin ekenin aıtady. Olar İ-toqsandaǵy Brent markaly munaıdyń bir barreliniń baǵasy 75 dollar, İİ-toqsanda - 68, İİİ- toqsanda, tipti 63, IV-toqsanda 60 dollar bolady dep kútedi.
"Munaıǵa qatysty boljam Iran jáne Reseı men Ýkraına qaqtyǵysy aıasynda kúsheıe túsken ári turaqty geosaıası táýekelderdi tanytýy múmkin, bul 2025 jyly naryqtaǵy munaı suranysyn qanaǵattandyrýǵa qatysty máselerdi baıqatýy múmkin. Alaıda, Tramp ákimshiligi mámilelerdi belsendi túrde jasaǵysy keletin sıaqty", - dep Reuters Citi sarapshylary pikirin keltiredi.
Citi málimetteri boıynsha, AQSH prezıdenti Donald Tramptyń Iran men Reseıge qatysty is-áreketiniń qalaı bolatyndyǵy 2025 jylǵy munaı naryǵy men ondaǵy baǵany aıqyndaýshy faktorlar bolýy múmkin. Sonymen qatar ınvestbank bir jyl ishindegi táýligine jasalatyn artyq usynys 0,8 mıllıon barreldi quraıtynyn boljaıdy.
AQSH-tyń burynǵy prezıdenti Djo Baıden ákimshiligi 10 qańtarda Reseıdiń munaı ónerkásibine qarsy aýqymdy sanksıalar saldy. 180-nen astam tanker, "Gazpromneft", "Sýrgýtneftegaz", olardyń enshiles qurylymdary jáne onnan astam reseılik sheneýnikter men energetıkalyq sektor basshylary sanksıalarǵa ushyrady. Osyǵan baılanysty munaı baǵasy kúrt qymbattady. Qytaı men Úndistan sıaqty iri satyp alýshylar tarapynan dúrbeleń boldy. Sondaı-aq bul sanksıaǵa ilinbegen tankerlerge degen suranystyń artýyna ákelip soqty. Ásirese, Reseı men Iran munaıyn satýshylar osyndaı kemelerdi izdep, sabylyp ketti.
Osydan keıin 20 qańtarda óz qyzmetine kirisken AQSH-tyń jańa prezıdenti Donald Tramp AQSH-ta munaı men gaz óndirýdi barynsha arttyrýdy kózdeıtin aýqymdy josparyn jarıalady. Ol Aláskadaǵy burǵylaý jumystaryn qosa alǵanda, qosymsha resýrstardy óndirýdi qamtamasyz etý úshin energetıkalyq tótenshe jaǵdaı jarıalady. Bul Baıdenniń arktıkalyq aýmaqtardy burǵylaýdan qorǵaý jónindegi aldyńǵy áreketterin joqqa shyǵardy. Sonymen qatar, Tramp basqa da ekologıalyq normalardy jumsartyp, AQSH-tyń Parıj klımattyq kelisiminen, ıaǵnı jahandyq jylynýǵa qarsy halyqaralyq shartynan shyqqanyn habarlady. Tramp energetıkalyq saladaǵy qabyldanbaq bul sharalar tutynýshylar úshin janar-jaǵarmaı baǵasyn tómendetýge jáne AQSH-tyń ulttyq qaýipsizdigin arttyrýǵa kómektesedi dep sanaıdy.
Rasynda, Tramp prezıdenttiginiń birinshi kúni munaı baǵasy shamaly arzandady. Nú-Iork bırjasynda 22 qańtarda Brent-tiń naýryz aıyndaǵy munaı fúchersteri 0,2%-ǵa qymbattap, bir barreli 79,4 dollar boldy. Osy kúni WTI munaı jetkizý kelisimsharttary da 0,2% qosyp, 75,9 dollardan saýdalandy. Sársenbide iri shıkizat óndirýshiler aksıalary Nú-Iorktegi saýda-sattyq bastalǵannan keıin negizinen tómendeı bastady. Al amerıkalyq taqtatas munaıyn óndirýshi Occidental Petroleum qaǵazdarynyń baǵasy ústine 0,2% qun qosty. ConocoPhillips jáne ExxonMobil amerıkalyq munaı kompanıalarynyń aksıalary baǵasynan, kerisinshe 0,1-0,2% joǵaltty. Chevron aksıalary baǵa usynystarynda 0,6%-ǵa, al Shell shamamen 0,4%-ǵa tómendedi.