Memleket basshysy «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine esirtki, psıhotroptyq zattardyń, sol tektesterdiń, prekýrsorlardyń jáne kúshti áser etetin zattardyń zańsyz aınalymyna qarsy is-qımyl máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Zańǵa qol qoıdy, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Atalǵan Zań Prezıdenttiń 2024 jylǵy 15 naýryzda Ulttyq quryltaıda bergen tapsyrmalaryn oryndaýǵa baǵyttalǵan. Bul qujat esirtki óndirý men ótkizýdi uıymdastyrýshylarǵa jaýapkershilikti qatańdatý, al esirtkini jasyryn ornalastyrýshylarǵa qoldanylatyn sharalardy jumsartýdy qarastyrady.
Zań esirtki óndirisi úshin ǵana emes, osy qylmystyq áreket úshin laýazymdy adamdardyń da jaýapkershiligin edáýir qatańdatty. Endi bul qylmysqa qatysy bar tulǵalardy múlkin tárkilep, 15 jyldan 20 jylǵa deıin nemese ómir boıy bas bostandyǵynan aıyrýy múmkin.
Sonymen qatar Zańda esirtkini jasyryn ornalastyrýshylardyń jazasy azdap jumsartyldy. Máselen, alǵash ret mundaı qylmys jasaǵany úshin qylmysyn aýyrlatatyn mán-jaılar bolmasa, múlkin tárkilep, 5 jyldan 8 jylǵa deıingi merzimge bas bostandyǵynan aıyrý kózdelgen (buryn múlkin tárkileı otyryp, 5 jyldan 10 jylǵa deıin bas bostandyǵynan aıyratyn).
Jaza atalǵan qylmysqa tartylatyndardyń, ıaǵnı esirtkini jasyryn ornalastyrýshylardyń kóbi jasóspirimder men jastar bolǵandyqtan jumsartyldy. Olardyń esirtkini ózderi daıyndamaıtyny, kóbine esirtkiniń zańsyz aınalymyn uıymdastyrýshylardyń qylmystyq tuzaǵyna túsetindigi eskerildi.
Alaıda qylmystyq áreketti birneshe ret qaıtalasa, ony múlkin tárkileı otyryp, 7 jyldan 12 jylǵa deıin bas bostandyǵynan aıyrý túrindegi qatań jaza kútedi.
Sondaı-aq Zańda bilim berý uıymdarynda nemese kámeletke tolmaǵan adamǵa qylmystyq top qataryndaǵy esirtki taratýshy tulǵalardy jazalaıtyn qatań úkim saqtaldy. Olardyń múlki tárkilenedi jáne 15 jyldan 20 jylǵa deıingi merzimge bas bostandyǵynan aıyrylady.
Sonymen qatar laýazymdy tulǵalardyń esirtki taratqany úshin qylmystyq jaýapkershiligi qatańdatyldy. Buryn olardyń múlki tárkilenip, 10 jyldan 15 jylǵa deıingi merzimge bas bostandyǵynan aıyrylsa, endi múlki tárkilene otyryp, 15 jyldan 20 jylǵa deıin bas bostandyǵynan aıyrylady.
Zańda esirtkiniń jáne kúshti áser etetin zattardyń zańsyz aınalymyna qarsy is-qımyldyń tıimdiligin arttyrý maqsatynda basqa da sharalar qabyldandy.
Máselen, qylmystyq top arqyly asa iri mólsherde quramynda esirtki zattary bar jáne ósirýge tyıym salynǵan ósimdikterdi zańsyz ósirgeni úshin zań júzinde jaýapkershilik belgilendi.
Prekýrsorlar men kúshti áser etetin zattardyń, sondaı-aq esirtki, prekýrsorlar, ýly jáne kúshti áser etetin zattardy óndirýge paıdalanylatyn zattardyń, quraldar men jabdyqtardyń zańsyz aınalymy úshin qylmystyq jaýapkershilik engizildi.
Budan bólek, Zańda esirtki tektester, psıhotroptyq zattar, sondaı-aq prekýrsorlar men kúshti áser etetin zattardy qoldaný erejelerin buzǵany úshin jaýapkershilik belgilendi.
