Temir jol mashınalaryn jasaý salasynda aldaǵy eki jylda 3 myńnan astam jumys orny ashylady, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.
«Bolashaqta Qazaqstan Eýrazıa kontınentiniń mańyzdy kólik toraby bolýy kerek. Buǵan qol jetkizý úshin temirjol ınfraqurylymyn damytýdy jáne otandyq mashına jasaý salalaryn jańǵyrtýdy jalǵastyrý qajet», — dedi Qasym-Jomart Toqaev, Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti.
2024 jyl temir jol mashına jasaý salasyndaǵy qazaqstandyq zaýyttar úshin óndiris kólemi boıynsha rekordtyq jyl boldy: 124 lokomotıv, 2 565 júk jáne 122 jolaýshy vagony. Óndiris kóleminiń artýy jyljymaly quramdy jańartýǵa jáne ımportqa táýeldilikti azaıtýǵa múmkindik berdi.
Jyl saıyn mıllıondaǵan jolaýshylar elimizdiń túkpir-túkpirine saıahat jasap, temir jol mashına jasaý kásiporyndary jumys oryndaryn ashyp, óńirlerdi damytyp, Qazaqstannyń ekonomıkalyq áleýetin arttyrýda.
Elimizdegi temir joldardyń uzyndyǵy 21 myń shaqyrymdy quraıdy, 2024 jyly sol joldarmen 21 mıllıonǵa jýyq jolaýshy men 430 mıllıon tonnadan astam júk tasymaldanǵan.
Sońǵy 10 jylda Qazaqstanda 600-ge jýyq vagon jańartyldy. 2024 jyly 143 jańa vagon, sonyń ishinde elimizde shyǵarylǵan vagondar paıdalanýǵa berildi, bul «Qyzylorda-Semeı», «Astana-Kókshetaý», «Pavlodar-Almaty», «Pavlodar-Týrkestan», «Jezqazǵan-Almaty», «Aktóbe-Atyraý» jáne «Mańǵystaý-Atyraý» baǵyttarynda tasymaldaý sapasyn arttyrýǵa múmkindik berdi.
2025 jyly taǵy 226 vagon beriledi dep kútilýde, bul parktyń tozý kórsetkishin 44-ten 38%-ǵa deıin tómendetip, jolaýshylarǵa qolaıly jaǵdaı týǵyzady.
Jańa vagondar zamanaýı klımattyq baqylaý júıelerimen, jaqsartylǵan dybys oqshaýlaýymen jáne yńǵaıly uıyqtaıtyn oryndarymen jabdyqtalǵan. Bul el boıynsha saıahattaý yńǵaıly bolyp, qyzmet kórsetý deńgeıiniń jaqsarǵanynyń dáleli.
Temir jol mashına jasaý kólik ınfraqurylymynyń damýyna ǵana emes, sonymen qatar jumys oryndaryn qurý arqyly jumyssyzdyqty azaıtýǵa da áser etedi. Saladaǵy 60 otandyq kásiporynda 8 myńǵa jýyq adam jumys isteıdi. 2024 jyly Astana, Qostanaı jáne Ekibastuz qalalarynda 215 adamdy jumyspen qamtamasyz etetin jańa óndiris oryndary ashyldy.
Aldaǵy eki jylda Qazaqstanda 3000 jańa jumys ornyn qurýǵa múmkindik beretin 12 ınvestısıalyq joba júzege asyrylady. Saladaǵy jumysshylardyń ortasha jalaqysy qazirdiń ózinde 440 myń teńgeni qurap, mamandarǵa suranys artyp keledi. Salada shamamen 3500 jańa kadrlar qajettiligi bar, olardy daıarlaý 39 joǵary oqý orny men 39 kolejde júrgizilýde.
2024 jyly temir jol mashına jasaý salasyna 23,2 mlrd teńge ınvestısıa salyndy. Jyljymaly quramdy óndirý kólemi 5 ese ósti. Bul jańa zaýyttardy iske qosyp, ımportqa táýeldilikti azaıtýǵa múmkindik berdi.
2025 jyly Atyraý oblysynda júk vagondaryn óndirý bastalady. Zaýyttyń jobalyq qýattylyǵy jylyna 6000 birlik quraıdy. Munda 20 mıllıard teńge ınvestısıa tartylyp, 180 jumys orny ashylady.
Bıyl Jambyl oblysynda lokomotıvterine servıstik qyzmet kórsetetin zaýyt iske qosylady, jobalyq qýaty – jylyna 50 birlik.
Soltústik Qazaqstan oblysynda platformalyq vagondar men jolaýshylar vagondaryn shyǵarý, sondaı-aq tez buzylatyn júkterdi tasymaldaýǵa arnalǵan termos vagondaryn shyǵarýdyń ekinshi kezeńi bastalady.
Sondaı-aq bıylǵy jyly Qaraǵandy oblysynda dóńgelek juptary men Atyraýda lokomotıvterdiń tireý bóreneleriniń óndirisi bastalady.
Al 2028 jylǵa qaraı Qazaqstanda jańa býyndaǵy júk elektrovozdary paıda bolady, olardy óndirý 40%-ǵa arzanyraq jáne qoldanystaǵy úlgilerge qaraǵanda 20%-ǵa tıimdirek bolady.
Kólik mınıstrliginiń málimetinshe, 2024 jyly 1 400 shaqyrym temirjol jóndeledi. Qazirgi ýaqytta 1 100 shaqyrym jańa joldar salynýda, onyń ishinde «Dostyq-Moıyntyda», bul ýchaskeniń ótkizý qabiletin 5 esege arttyryp, halyqaralyq tranzıtti jaqsartady. Almaty aınalmaly temir joly óńirdiń temirjol jelisine túsetin júktemeni azaıtady, al «Darbaza-Maqtaaral» ońtústik óńirlerde jańa kólik baılanystaryn jasaıdy.
Sonymen qatar, «Qyzyljar» men «Moıynty» stansalary arasynda temirjol qurylysyn salý josparlanýda, bul halyqtyń utqyrlyǵyn arttyryp, kólik logıstıkasyn jeńildetedi.
Búgingi tańda Qazaqstannyń temirjol mashına jasaý salasynda óndiristi oqshaýlaý 70%-ǵa jetedi, bul syrtqy jetkizilimderge táýeldilikti tómendetedi. Jańa kásiporyndardyń ashylýy el ishinde vagondardy, lokomotıvter men bólshekterdi kóbirek óndirýge múmkindik berip, temirjol kóligin senimdi ári qoljetimdi etedi.
Qanat Sharlapaev, QR Ónerkásip jáne qurylys mınıstri:
«Qazaqstannyń temirjol salasy rekordtar jańartyp keledi. Ótken jyldyń sońyndaǵy 124 lokomotıv, 2 565 júk vagony jáne 122 jolaýshylar vagony – bul jaı ǵana sandar emes, ol ekonomıkalyq ósý, jańa jumys oryndary men Qazaqstandaǵy qýatty óndirisimizdiń, sonyń ishinde táýelsizdigimizdiń tiregi. Búginde biz vagondar men lokomotıvterdiń rekordtyq sanyn shyǵaryp qana qoımaı, otandyq ónerkásiptiń bolashaǵyn qurýdamyz».
Bul sharalardyń barlyǵy qazaqstandyqtardyń ómir súrý sapasyn jaqsartýǵa baǵyttalǵan: jańa vagondar azamattarymyzdy tasymaldaýdy yńǵaıly etip, jańa zaýyttar óńir turǵyndaryn jumyspen qamtamasyz etip, al ınfraqurylymdy jańǵyrtý saıahat pen bıznes úshin kóbirek múmkindikter ashady.
