QR Mádenıet jáne aqparat mınıstrligi «Mass-medıa týraly» Zańdy ázilep daıyndaǵanyn jurtshylyq jaqsy biledi. Búgin vedmostva basshysy Aıda Balaeva óziniń áleýmettik jelidegi paraqshasynda osy zań boıynsha akkredıtatsıalaý máselesi boıynsha keńinen túsinikteme berdi.
Búginde kásibı medıa qaýymdastyǵy
«Mass-medıa týraly» Zańdy iske asyrý maqsatynda ázirlengen akredıtasıalaýdyń Úlgilik qaǵıdalary jobasyn qyzý talqylaýda. Osyǵan oraı onyń keıbir tustaryn naqtylaı ketkim keledi.
Jalpy atalǵan qujat jobasy qoldanystaǵy erejelermen salystyrǵanda asa kóp ózgermegen.
Mysaly, akredıtteýden bas tartý negizderi týraly erejelerge toqtalsaq. Bul BAQ-tyń jumys isteýin ýaqytsha toqtatý nemese múldem jabý jáne resmı reestrde tirkelmegeni týraly sot sheshimi kúshine engen jaǵdaıda iske asady.
Odan ózge, jýrnalıster arasynda eń kóp suraq týdyrǵan Erejeniń 10-tarmaǵyna, atap aıtqanda BAQ ókilderiniń qandaı talaptardy saqtaýy kerektigine toqtalamyn.
Birinshiden, kez-kelgen jýrnalıs qaı BAQ atynan akredıtasıadan ótse, sol redaksıaǵa ǵana aqparatty jınap, jarıalaı alady. Alaıda jýrnalıske birden birneshe BAQ atynan akredıtasıa alýǵa eshkim tıym salmaıdy.
Ekinshiden, bul talap belgili bir oqıǵaǵa/is-sharaǵa qatysty jýrnalıserdiń jeke pikirleri men ustanymdaryn áleýmettik jelilerdegi jeke akkaýnttarynda bildirýge qatysy joq.
Úshinshiden, reglament máselesine keletin bolsaq, qoldanystaǵy erejelerde qazirdiń ózinde is-sharaǵa qatysýshylardyń taqyrypty, ýaqyt tártibin, qoǵamdyq tártipti saqtaýyn júrgizýshi (ıaǵnı, is-shara moderatory) qamtamasyz etetini qarastyrylǵan.
AQSH pen Eýropalyq Odaqtyń jáne halyqaralyq uıymdardyń halyqaralyq tájirıbesi kórsetkendeı, belgilengen erejelerdi, sondaı-aq zańnamany buzǵan jaǵdaıda jýrnalıs is-sharalarǵa qatysý quqyǵynan jáne akredıtasıadan aıyrylady. Mysaly, Eýroparlamenttegi BAQ qyzmetin retteıtin Erejede túsirilimge ruqsat etilgen arnaıy oryndar qatań túrde belgilengen.
Tórtinshiden, erejede árbir memlekettik organnyń nemese uıymnyń belgili bir is-sharanyń reglamentin ózi bekitetindigi kórsetilgen. Bul rette Mınıstrlik ýákiletti organ retinde aqparatqa qoljetimdilik qaǵıdattaryn jáne jýrnalıserdiń erekshe mártebesin saqtaý máseleleri boıynsha atalǵan reglamentti ázirleý boıynsha tıisti usynystaryn jiberetin bolady.
Besinshiden, erekshe mańyzdy memlekettik obektilerge kirý jáne sol mekemelerdegi rejımderdi ustaný da qoldanystaǵy zańnamany saqtaý men qaýipsizdiktiń aınymas bóligi bolyp tabylady.
Qorytyndylaı kele, aqparatqa qoljetimdilikti qamtamasyz etý men jýrnalıserdiń mártebesin arttyrý – árqashan Mınıstrlik qyzmetiniń basty basymdyǵy ekenin taǵy da jetkizgim keledi.
