Sarapshylar Qazaqstan Reseı úshin nege mańyzdy ekenin túsindirip berdi. Búginde Qazaqstan kórshiles elde soǵys pen sanksıa júrip jatqan kezde tepe-teńdikti saqtaýǵa tyrysyp otyr.
Osy tusta qazaqstandyq saıasattanýshy Dosym Sátbaev Qazaqstannyń Kreml úshin mańyzyn birneshe faktormen túsindirip berdi. Ol bul týraly Vladımır Kravchenkonyń materıalynda aıtty, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Sarapshynyń pikirinshe, birinshiden, Máskeý Qytaımen belsendi qarym-qatynas jasaǵysy kelse, onda Orta Azıadaǵy pozısıasyn odan ári nyǵaıtýy kerek ekenin túsinedi. Ekinshiden, Reseı sanksıalardy aınalyp ótý saıasatynyń bir bóligine aınaldyrý úshin Qazaqstan ekonomıkasynda yqpalyn kúsheıtýge nıetti.
"Reseıdiń Qazaqstanǵa belsendi ekonomıkalyq ekspansıasy júrip jatyr, bul biz úshin eleýli geosaıası qaýip týǵyzady. Reseılik kompanıalar eldegi pozısıasyn belsendi túrde nyǵaıtyp jatqanyn kórip otyrmyz, bul óte-móte qaýipti úrdis. Olardyń ishinde "Gazprom", "Lýkoıl", "Rosatom" sekildi alpaýyttar bar. 2019 jyly Qazaqstanda 7 myńǵa jýyq reseılik kompanıa bolsa, qazir olardyń sany 20 myńǵa jýyqtap qaldy. Keıbir qazaqstandyq olıgarhtar sońǵy ýaqytta óz aktıvterin reseılik bızneske jappaı sata bastady", - dedi ol.
Taǵy bir sarapshy Sergeı Konovalov Reseı Federasıasy úshin Qazaqstannyń adal bolyp qalýy mańyzdy ekenin málimdedi. Biraq Astananyń Máskeýden belgili bir qashyqta bolýy reseılikter úshin artyqshylyqtarǵa ıe eken.
Sonymen qatar, ol Qazaqstan soǵys pen sanksıa, bir jaǵynan ıntegrasıalyq birlestikter aıasyndaǵy tyǵyz ózara is-qımyl jasaıtyn óte kúrdeli dıplomatıalyq partıany oınap otyrǵanyn jetkizdi.
Aıta keteıik, buǵan deıin Qazaqstan qaryzǵa belsheden batyp jatqany, sońǵy bes jylda eldiń syrtqy bereshegi 4 mıllıard dollarǵa artqany týraly aqparattar tarady. Ulttyq banktiń dereginshe 2024 jyly eldiń syrtqy qaryzy 163 mıllıard dollar bolǵan, bul osydan bes jyl burynǵy kórsetkishpen salystyrǵanda birneshe mıllıardqa kóp. Sonyń ishinde Reseıge bereshegi kóp bolyp shyqty.
Qazaqstanǵa eń kóp nesıe bergen el – Nıderland: 42,6 mıllıard dollar. Degenmen Qazaqstannyń Reseıge aldyndaǵy bereshegi erekshe kózge túsedi. Sońǵy bes jylda Qazaqstannyń teriskeı kórshisine qaryzy 47,1 paıyzǵa artyp, 13 mıllıard dollarǵa jetken. Bul Máskeýdiń Qazaqstan ekonomıkasyndaǵy qarjylyq yqpaly men belsendiligin aıtarlyqtaı kúsheıtip otyr.
Al Batys elderiniń tarapynan nesıe berýshileriniń qaryzdary azaıa bastaǵan. Ulybrıtanıa men AQSH Qazaqstanǵa qaryz berýdi aıtarlyqtaı azaıtqan.
