Qazaqstan men Qytaı arasyndaǵy dıplomatıalyq qatynastyń ornaǵanyna 30 jyldan asty. Osy qysqa merzim ishinde eki el berik memleketaralyq baılanys ornatyp, Qytaı Qazaqstan ekonomıkasyna joǵary mólsherde ınvestısıa sala bastady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Iá, Qytaı Qazaqstannyń ekonomıkalyq ósiminiń basty seriktesi ekeni anyq. Buǵan Ulttyq bankiniń dálelderin keltirsek bolady. Olardyń derekterine sáıkes, ınvestısıa kólemi boıynsha QHR Qazaqstannyń eń iri ınvestorlarynyń bestigine kiredi.

Elimiz negizinen Qytaıǵa munaı, mys jáne mys katodtaryn, ken, tabıǵı gaz, feroqorytpa, ýran men kúnbaǵys maıyn jetkizedi. Al Qytaıdan Qazaqstanǵa tehnıkalar, elektr generatorlyq qondyrǵylar, qara metaldardan jasalǵan buıymdar, shınalar, jol jáne qurylys tehnıkasy jáne avtomobılder ákelinedi. Endeshe sońǵy statıskaǵa sáıkes eki el arasynda ekonomıkalyq baılanys neshe esege artqan? Osyǵan toqtalyp óteıik. 

Máselen, 2023 jyly eki el arasynda taýar aınalymy 2022 jylmen salystyrǵanda 30 paıyzǵa ósip, 31,4 mıllıard dollarǵa jetti.

Eksport 34,7%-ǵa ósip, 14,7 mlrd dollarǵa jetti.

Qazaqstan Qytaıǵa kenniń – 8,6 mln tonnasyn (+30,5%), munaıdyń – 5,7 mln ​​tonnasyn (+7,5%) satty. Sonymen qatar munaı gazynyń tasymaly da artty. Ol 5,8 mlrd tekshe metrdi (+15,5%) quraıdy. Al ýran – 10,4 myń tonna (+42,7%) jáne feroqorytpalar – 621,9 myń tonna (+6,7%).

Sonymen qatar Qytaı qazaqstandyq maıly daqyldardy (kúnbaǵys, zyǵyr) 1,5 ese (631,3 myń tonna) kóp satyp alýda. Degenmen mys eksportynyń aıtarlyqtaı tómendeýi de baıqalady – 13,6% (237,5 myń tonna).

Bul rette ımport 44,8%-ǵa ósip, 3,9 mln tonnaǵa jetti.

Qytaıdan Qazaqstanǵa kıim tasymaly 2,1 esege (642,4 mln. dana), al aıaq kıim  2,8 esege (106,4 myń tonna) artyp, ımporttala bastady.

Avtokólik jetkizý – 61,4 myń (+tórt ese), kompúterler, noýtbýkter – 6 mln-ǵa (+1,8 ese) artty. Plasmassa jáne olardan jasalǵan buıymdar ımporty 8,4%-ǵa ósip, 314 myń tonnany qurady. Sonymen qatar Qytaıdan Qazaqstanǵa jemister belsendi túrde ákelindi – 136,3 myń tonna (+2,2 ese).

Biraq smartfon ımporty 3,3%-ǵa (6 mln birlik) qysqardy.

2023 jyldyń úsh toqsanyna baılanysty statısıkaǵa kóz júgirtsek, Qytaı Qazaqstan ekonomıkasyna 1,3 mlrd dollar ınvestısıa quıǵan. Iaǵnı, 36,5%-ǵa ósken.

Al jergilikti ınvestorlar Qytaıǵa 32,5 mıllıon dollar (-4,7%) ınvestısıa salǵan.

Qytaıdyń qatysýymen zańdy tulǵalar men fılıaldar sany 37,8%-ǵa ósti. Osy jyldyń 1 qańtarynda olardyń sany 2,4 myńǵa jetti.

Bul kompanıalardyń qyzmeti negizinen saýda, avtokólik jóndeý (934) jáne qurylys (204) salalarynda usynylǵan.

Eger kóshi-qondy qarastyratyn bolsaq, 2023 jyly Qytaıdan Qazaqstanǵa 981 adam kóship kelgen.

Al Qazaqstannan Qytaıǵa 18 adam kóshken.