Qazaqstan azamattarynyń úshten bir bóligi derlik (27,8%) Reseı úgit-nasıhatynyń yqpalymen Ýkraınadaǵy soǵysty qoldaýdy jalǵastyrýda, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Demoscope búrosy 2025 jylǵy 27 qańtar men 5 aqpan aralyǵynda «Qazaqstandyqtardyń Ýkraınadaǵy soǵysqa kózqarasy» taqyrybynda kezekti saýalnama júrgizdi. Bul zertteý Halyqaralyq MediaNet jýrnalısıka ortalyǵy men Paperlab zertteý ortalyǵynyń birlesip atqarǵan jobasy, oǵan Konrad Adenaýer qory qoldaý kórsetip keledi. Mundaǵy derekter 2022 jáne 2023 jyldardaǵy dál osyndaı tásilmen ótken saýalnamalarmen salystyrǵanda, soǵysqa qatysty qazaqstandyqtardyń ustanymynyń qalaı ózgergenin kórsetýge múmkindik beredi.
Zertteý nátıjesi respondentterdiń 27,8 paıyzy áli de reseılik aqparat kózderiniń yqpalynda ekenin ańǵartady: 10,7 paıyzy «Reseı Ýkraınadaǵy fashızmge qarsy arnaıy operasıa júrgizip jatyr» dese, 17,1 paıyzy «Reseı Ýkraına aýmaǵynda NATO jáne Batys elderimen soǵysyp jatyr» dep esepteıdi. Bul kórsetkish 2022 jyly 33,2 paıyz, 2023 jyly 31,8 paıyz bolǵan. Sarapshylar muny Qazaqstandaǵy aqparattyq keńistiktiń osaldyǵymen baılanystyrady, óıtkeni reseılik kontent áli de birqatar aýdıtorıaǵa yqpal etip otyr.
Soǵan qarama-qarsy pikirdi ustanǵandardyń úlesi de úsh jylda aıtarlyqtaı ózgermegen. 2025 jyly 24 paıyz respondent «Reseıdiń basty maqsaty – Ýkraınany basyp alyp, ózine qosyp alý» dep sanaıdy. Al saýalnamaǵa qatysqandardyń jartysyna jýyǵy (48,2 paıyzy) «Qaı senarıdiń durys ekenin bilmeımiz» dep jaýap bergen. Suralǵandardyń kópshiligi (55,5 paıyzy) soǵysqa qatysty beıtarap qalýdy jón kóredi. Al 20 paıyzy Ýkraına jaǵynda ekenin aıtsa, 15 paıyzy Reseıge búıregi buratynyn bildirgen. Jasy úlkeıgen saıyn reseıshil kózqaras nyǵaıa túsetini baıqalady: 60 jastan asqan respondentterdiń 37,7 paıyzy Reseıdi qoldaǵan.
Qoǵamnyń soǵysqa degen qyzyǵýshylyǵy birtindep báseńdep keledi. Alaıda 2025 jyly da respondentterdiń 42 paıyzy maıdan jańalyqtaryna áli nazar aýdaryp júr (11,8 paıyzy kún saıyn, 30,2 paıyzy ara-tura qaraıdy). Salystyrý úshin aıtar bolsaq, 2023 jyly bul kórsetkish 53 paıyz edi, al 2022 jyly 62,6 paıyzǵa jetken. Sarapshylardyń paıymdaýynsha, bul – qoǵamnyń soǵys taqyrybynan sharshaýy jáne el ishindegi ekonomıkalyq ári saıası túıtkilderge kóbirek kóńil bóle bastaýynyń belgisi.
Respondentterdiń basty aqparat kózi áleýmettik jeli (55,8 paıyz). Sondaı-aq qazaqstandyq BAQ-tan (19,9 paıyz), tanys-týystarynan (13,6 paıyz) jáne reseılik medıadan (9,3 paıyz) málimet alatynyn jetkizgender bar. Ýkraınalyq aqparat quraldaryn 2,9 paıyz, basqa sheteldik BAQ-ty 2,4 paıyzy ǵana oqyp/qaraıtynyn aıtqan.
Zertteý nátıjesi boıynsha qazaqstandyqtardyń kópshiligi bolashaqta beıbit kelisimge kelýge úmittenedi. Jaýap bergenderdiń 57,4 paıyzy «Araaǵaıyn elderdiń aralasýymen taraptar ymyraǵa keledi» degen senimde. 11,8 paıyzy «Reseı jeńedi» dese, 4,7 paıyzy «Ýkraına jeńedi» dep esepteıdi.
Demoscope júrgizgen úsh jyldyq saýalnamalarda Reseıdiń Qazaqstanǵa yqtımal agresıasy da nazardan tys qalmaǵan. Bıyl 25,8 paıyz respondent Reseıdiń bizdiń elge qarsy áreket etýi múmkin degen qaýip bildirse, 58 paıyzy muny orynsyz úreı dep sanaıdy, 16,2 paıyzy naqty jaýap bere almaǵan. Sonymen qatar suralǵandardyń 14,6 paıyzynyń Ýkraınaǵa kózqarasy jaqsarǵan, al 4,3 paıyzy Reseıge oń qaraı bastaǵanyn aıtty. 28,8 paıyzy «Reseıge degen pikirimiz nasharlady» dese, 14,6 paıyzy «Ýkraınaǵa sımpatıamyz azaıdy» dep jaýap bergen. Qalǵany burynǵy ustanymyn ózgertpegen.
Saýalnamada soǵystyń Qazaqstan ekonomıkasyna yqpaly da suraldy. Respondentterdiń 35,1 paıyzy «soǵys elimizdiń ekonomıkalyq damýyna keri áser etti» dep eseptese, 5 paıyzy «kerisinshe oń ózgeris ákeldi» degen senimde, al 41,3 paıyzy «aralyq baılanys joq» degen kózqarasta.
