Almaty 2025 jylǵy 19–30 qyrkúıek aralyǵynda Balýan Sholaq atyndaǵy SKK arenasynda kadetter arasyndaǵy (U8–U12) álem chempıonatyn qabyldap, shahmattyń álemdik astanasyna aınaldy. Týrnırge 88 el men aýmaqtan 842 jas shahmatshy qatysty, olardyń ishinde Qazaqstannyń barlyq 20 óńirinen 229 ókil boldy. Jarys 11 týrdan turdy, ol shveısarıalyq júıe boıynsha klasıkalyq ýaqyt baqylaýymen ótti – partıaǵa 90 mınýt jáne ár júriske 30 sekýnd qosylady. Bul týraly Qazaqstan shahmat federasıasynyń baspasóz qyzmeti málimdedi,- dep habarlaıdy Dalanews.kz

Qazaqstannyń jas juldyzdary – 8 jastaǵy Alısha Bısalıeva (G8), Ádınur Ádilbek (O8) jáne 12 jastaǵy Danıs Qýandyquly (O12) – altyn medal ıegerleri atandy. Al ulttyq qurama ekinshi jyl qatarynan jalpykomandalyq esepte birinshi oryndy ıelendi.

«Búgin biz tarıhı sáttiń kýási boldyq: Qazaqstan taǵy da daryndar eli ekenin dáleldedi. Bizdiń jas shahmatshylarymyz álem birinshiliginde el namysyn qorǵap, tuǵyrdyń eń bıik satysyna kóterildi. Jasyna qaramastan, balalar naǵyz jeńiske degen jiger, tózimdilik pen minez kórsetti. Olar barshamyzǵa – óz jolyn jańa bastaǵan balalarǵa da, Qazaqstannyń jańa belesterdi baǵyndyryp jatqanyn kórip otyrǵan eresekterge de shabyt syılady. Memleket basshysy shahmat sportyn damytýǵa erekshe kóńil bólip, ony keńinen taratý arqyly zıatker ult qalyptastyrýdyń mańyzdylyǵyn birneshe ret atap ótken. Memlekettiń júıeli qoldaýynyń arqasynda bizdiń shahmatshylar halyqaralyq týrnırlerde el namysyn abyroımen qorǵap keledi», – dedi QR Týrızm jáne sport mınıstri Erbol Myrzabosynov.

Saıys shyn máninde shahmat merekesine aınaldy. Jas oıynshylar sheberligin, minezin jáne strategıalyq talantyn kórsetti. Qazaqstan tek álemdik deńgeıde týrnır uıymdastyryp qana qoımaı, óziniń shahmat mektebiniń myqtylyǵyn dáleldedi. Jalpykomandalyq esepte Qazaqstan úsh altynmen birinshi oryn aldy. Qytaı men AQSH ekinshi jáne úshinshi oryndardy bólisti: árqaısysy bir altyn, bir kúmis jáne bir qola júldeden jınady. Qytaı jalpy upaıda AQSH-ty basyp ozdy – 26½ upaıǵa qarsy 25½.

«Biz eń joǵarǵy deńgeıde shahmat tarıhyndaǵy eń aýqymdy týrnırlerdiń birin ótkizip, rekordtyq qatysýshylar sanyn jınadyq jáne Almatyǵa naǵyz merekelik atmosfera syıladyq. Ásirese sımvoldyq máni zor – dál osy jerde, óz otanynda, bizdiń jas shahmatshylar tarıhı jetistikke jetti. Alısha, Ádınur jáne Danıs álem chempıondary atandy, al Qazaqstan búkil álemge bizde eń myqty shahmat mektebi bar ekenin jáne jańa býyn kóshbasshylary ósip kele jatqanyn kórsetti», - atap ótti Qazaqstan shahmat federasıasynyń prezıdenti Tımýr Týrlov.

Shahmattan 2025 jylǵy kadetter arasyndaǵy álem chempıonatynyń nátıjeleri:

G8 sanaty (94 qatysýshy):

1. Alısha Bısalıeva (1704, Qazaqstan) – 9½ upaı;
2. Chjý Száhe (1630, Qytaı) – 9;
3. Bold-Erdene Selmeg (1661, Mońǵolıa) – 8½.

O8 sanaty (150 qatysýshy):

1. Adınýr Adılbek (1935, Qazaqstan) – 9½ upaı;
2. Fódor Sıdelnıkov (1720, FIDE) – 8½;
3. Van Iýısúan (1728, Qytaı) – 8½.

G10 sanaty (115 qatysýshy):

1. WCM Sharvaanıka Saravanan (1971, Úndistan) – 9 upaı;
2. WCM Chınzorıg Nandındjıgýýr (1887, Mońǵolıa) – 9;
3. Kıanna Parıhar (1728, Úndistan) – 8½.

O10 sanaty (185 qatysýshy):

1. Iýán Shýnchje (1805, Qytaı) – 9 upaı;
2. CM Le Fan Hoang Kýan (2031, Vetnam) – 9;
3. AFM Manı Sarbarto (2072, Úndistan) – 8½.

G12 sanaty (123 qatysýshy):

1. Leısı Vang (1883, AQSH) – 8½ upaı;
2. WFM Lorı Kú (1994, AQSH) – 8½;
3. Mılana Sokolova (1870, FIDE) – 8½.

O12 sanaty (175 qatysýshy):

1. CM Danıs Kýandykýly (2211, Qazaqstan) – 9 upaı;
2. CM Alı Poıraz Ýzdemır (2196, Túrkıa) – 9;
3. CM Itan Gýo (2330, AQSH) – 8½.

Qazaqstan álemdik arenadaǵy ústemdigin ornatyp keledi. 2024 jyly Italıanyń Montesılvano qalasynda Alana Berikqyzy (G10) men Mark Smırnov (O12) chempıon atanyp, Hanzada Amanjol (G12) kúmis aldy. Bul Qazaqstanǵa medaldyq esepte birinshi oryn ákeldi. 2023 jyly Egıpettiń Sharm-esh-SHeıh qalasynda Danıs Qýandyquly (O10) altyn, Aıarý Altynbek (G12) qola júldeger atandy. Almaty-2025 týrnırindegi úsh altyn Qazaqstannyń kóshbasshylyǵyn nyǵaıtty, al eki dúrkin álem chempıony atanǵan Danıs Qýandyquly jańa býynnyń sımvolyna aınaldy.

Qazaqstan shahmat federasıasynyń birinshi vıse-prezıdenti Darmen Sadýaqasov:

«Qazaqstan kadetter arasyndaǵy Álem chempıonatynda ekinshi jyl qatarynan jalpykomandalyq birinshi oryndy ıelendi. Ótken jyly Italıada biz eki altyn jeńip aldyq. Bıyl Almatyda alty altynnyń úsheýin aldyq. Álemniń kóshbasshy elderi – Qytaı, Úndistan jáne AQSH – bir-bir altynnan ǵana aldy. Bul jetistik erekshe qýantady, sebebi ol óz jerimizde, 88 el qatysqan rekordtyq týrnırde oryn aldy. Bul ǵalamat tabys, biz jas daryndarymyzdy maqtan tutamyz».

Almatydaǵy trıýmf – bul tek sporttyq jeńis emes, sonymen qatar jas shahmatshylar úshin shabyt kózi. Alısha Bısalıeva, Ádınur Ádilbek jáne Danıs Qýandyquly óz esimderin tarıh betterine jazdy. Qazaqstan shahmat derjavasy retinde bekı túspek, al Almaty jańa juldyzdar janǵan arenaǵa aınalmaq.