الماتى 2025 جىلعى 19–30 قىركۇيەك ارالىعىندا بالۋان شولاق اتىنداعى سكك ارەناسىندا كادەتتەر اراسىنداعى (U8–U12) الەم چەمپيوناتىن قابىلداپ، شاحماتتىڭ الەمدىك استاناسىنا اينالدى. تۋرنيرگە 88 ەل مەن اۋماقتان 842 جاس شاحماتشى قاتىستى، ولاردىڭ ىشىندە قازاقستاننىڭ بارلىق 20 وڭىرىنەن 229 وكىل بولدى. جارىس 11 تۋردان تۇردى، ول شۆەيساريالىق جۇيە بويىنشا كلاسسيكالىق ۋاقىت باقىلاۋىمەن ءوتتى – پارتياعا 90 مينۋت جانە ءار جۇرىسكە 30 سەكۋند قوسىلادى. بۇل تۋرالى قازاقستان شاحمات فەدەراسياسىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى مالىمدەدى،- دەپ حابارلايدى Dalanews.kz
قازاقستاننىڭ جاس جۇلدىزدارى – 8 جاستاعى اليشا بيسالييەۆا (G8)، ءادينۇر ادىلبەك (O8) جانە 12 جاستاعى دانيس قۋاندىق ۇلى (O12) – التىن مەدال يەگەرلەرى اتاندى. ال ۇلتتىق قۇراما ەكىنشى جىل قاتارىنان جالپىكوماندالىق ەسەپتە ءبىرىنشى ورىندى يەلەندى.
«بۇگىن ءبىز تاريحي ءساتتىڭ كۋاسى بولدىق: قازاقستان تاعى دا دارىندار ەلى ەكەنىن دالەلدەدى. ءبىزدىڭ جاس شاحماتشىلارىمىز الەم بىرىنشىلىگىندە ەل نامىسىن قورعاپ، تۇعىردىڭ ەڭ بيىك ساتىسىنا كوتەرىلدى. جاسىنا قاراماستان، بالالار ناعىز جەڭىسكە دەگەن جىگەر، توزىمدىلىك پەن مىنەز كورسەتتى. ولار بارشامىزعا – ءوز جولىن جاڭا باستاعان بالالارعا دا، قازاقستاننىڭ جاڭا بەلەستەردى باعىندىرىپ جاتقانىن كورىپ وتىرعان ەرەسەكتەرگە دە شابىت سىيلادى. مەملەكەت باسشىسى شاحمات سپورتىن دامىتۋعا ەرەكشە كوڭىل ءبولىپ، ونى كەڭىنەن تاراتۋ ارقىلى زياتكەر ۇلت قالىپتاستىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن بىرنەشە رەت اتاپ وتكەن. مەملەكەتتىڭ جۇيەلى قولداۋىنىڭ ارقاسىندا ءبىزدىڭ شاحماتشىلار حالىقارالىق تۋرنيرلەردە ەل نامىسىن ابىرويمەن قورعاپ كەلەدى»، – دەدى ق ر تۋريزم جانە سپورت ءمينيسترى ەربول مىرزابوسىنوۆ.
سايىس شىن مانىندە شاحمات مەرەكەسىنە اينالدى. جاس ويىنشىلار شەبەرلىگىن، مىنەزىن جانە ستراتەگيالىق تالانتىن كورسەتتى. قازاقستان تەك الەمدىك دەڭگەيدە تۋرنير ۇيىمداستىرىپ قانا قويماي، ءوزىنىڭ شاحمات مەكتەبىنىڭ مىقتىلىعىن دالەلدەدى. جالپىكوماندالىق ەسەپتە قازاقستان ءۇش التىنمەن ءبىرىنشى ورىن الدى. جۇڭگو مەن اقش ەكىنشى جانە ءۇشىنشى ورىنداردى ءبولىستى: ءارقايسىسى ءبىر التىن، ءبىر كۇمىس جانە ءبىر قولا جۇلدەدەن جينادى. جۇڭگو جالپى ۇپايدا اقش-تى باسىپ وزدى – 26½ ۇپايعا قارسى 25½.
«ءبىز ەڭ جوعارعى دەڭگەيدە شاحمات تاريحىنداعى ەڭ اۋقىمدى تۋرنيرلەردىڭ ءبىرىن وتكىزىپ، رەكوردتىق قاتىسۋشىلار سانىن جينادىق جانە الماتىعا ناعىز مەرەكەلىك اتموسفەرا سىيلادىق. اسىرەسە سيمۆولدىق ءمانى زور – ءدال وسى جەردە، ءوز وتانىندا، ءبىزدىڭ جاس شاحماتشىلار تاريحي جەتىستىككە جەتتى. اليشا، ءادينۇر جانە دانيس الەم چەمپيوندارى اتاندى، ال قازاقستان بۇكىل الەمگە بىزدە ەڭ مىقتى شاحمات مەكتەبى بار ەكەنىن جانە جاڭا بۋىن كوشباسشىلارى ءوسىپ كەلە جاتقانىن كورسەتتى»، - اتاپ ءوتتى قازاقستان شاحمات فەدەراسياسىنىڭ پرەزيدەنتى تيمۋر تۋرلوۆ.
شاحماتتان 2025 جىلعى كادەتتەر اراسىنداعى الەم چەمپيوناتىنىڭ ناتيجەلەرى:
G8 ساناتى (94 قاتىسۋشى):
- اليشا بيسالييەۆا (1704، قازاقستان) – 9½ ۇپاي؛
- چجۋ سزياحە (1630، جۇڭگو) – 9؛
- بولد-ەردەنە سەلمەگ (1661، موڭعوليا) – 8½.
O8 ساناتى (150 قاتىسۋشى):
- ادينۋر اديلبەك (1935، قازاقستان) – 9½ ۇپاي؛
- ءفودور سيدەلنيكوۆ (1720، FIDE) – 8½؛
- ۆان يۋيسيۋان (1728، جۇڭگو) – 8½.
G10 ساناتى (115 قاتىسۋشى):
- WCM شارۆاانيكا ساراۆانان (1971، ءۇندىستان) – 9 ۇپاي؛
- WCM چينزوريگ نانديندجيگۋۋر (1887، موڭعوليا) – 9؛
- كياننا پاريحار (1728، ءۇندىستان) – 8½.
O10 ساناتى (185 قاتىسۋشى):
- يۋان شۋنچجە (1805، جۇڭگو) – 9 ۇپاي؛
- CM لە فان حوانگ كۋان (2031، ۆەتنام) – 9؛
- AFM ماني ساربارتو (2072، ءۇندىستان) – 8½.
G12 ساناتى (123 قاتىسۋشى):
- لەيسي ۆانگ (1883، اقش) – 8½ ۇپاي؛
- WFM لوري كيۋ (1994، اقش) – 8½؛
- ميلانا سوكولوۆا (1870، FIDE) – 8½.
O12 ساناتى (175 قاتىسۋشى):
- CM دانيس كۋاندىكۋلى (2211، قازاقستان) – 9 ۇپاي؛
- CM الي پويراز ۋزدەمير (2196، تۇركيا) – 9؛
- CM يتان گۋو (2330، اقش) – 8½.
قازاقستان الەمدىك ارەناداعى ۇستەمدىگىن ورناتىپ كەلەدى. 2024 جىلى يتاليانىڭ مونتەسيلۆانو قالاسىندا الانا بەرىك قىزى (G10) مەن مارك سميرنوۆ (O12) چەمپيون اتانىپ، حانزادا امانجول (G12) كۇمىس الدى. بۇل قازاقستانعا مەدالدىق ەسەپتە ءبىرىنشى ورىن اكەلدى. 2023 جىلى ەگيپەتتىڭ شارم-ەش-شەيح قالاسىندا دانيس قۋاندىق ۇلى (O10) التىن، ايارۋ التىنبەك (G12) قولا جۇلدەگەر اتاندى. الماتى-2025 تۋرنيرىندەگى ءۇش التىن قازاقستاننىڭ كوشباسشىلىعىن نىعايتتى، ال ەكى دۇركىن الەم چەمپيونى اتانعان دانيس قۋاندىق ۇلى جاڭا بۋىننىڭ سيمۆولىنا اينالدى.
قازاقستان شاحمات فەدەراسياسىنىڭ ءبىرىنشى ۆيسە-پرەزيدەنتى دارمەن سادۋاقاسوۆ:
«قازاقستان كادەتتەر اراسىنداعى الەم چەمپيوناتىندا ەكىنشى جىل قاتارىنان جالپىكوماندالىق ءبىرىنشى ورىندى يەلەندى. وتكەن جىلى يتاليادا ءبىز ەكى التىن جەڭىپ الدىق. بيىل الماتىدا التى التىننىڭ ۇشەۋىن الدىق. الەمنىڭ كوشباسشى ەلدەرى – جۇڭگو، ءۇندىستان جانە اقش – ءبىر-بىر التىننان عانا الدى. بۇل جەتىستىك ەرەكشە قۋانتادى، سەبەبى ول ءوز جەرىمىزدە، 88 ەل قاتىسقان رەكوردتىق تۋرنيردە ورىن الدى. بۇل عالامات تابىس، ءبىز جاس دارىندارىمىزدى ماقتان تۇتامىز».
الماتىداعى تريۋمف – بۇل تەك سپورتتىق جەڭىس ەمەس، سونىمەن قاتار جاس شاحماتشىلار ءۇشىن شابىت كوزى. اليشا بيسالييەۆا، ءادينۇر ادىلبەك جانە دانيس قۋاندىق ۇلى ءوز ەسىمدەرىن تاريح بەتتەرىنە جازدى. قازاقستان شاحمات دەرجاۆاسى رەتىندە بەكي تۇسپەك، ال الماتى جاڭا جۇلدىزدار جانعان ارەناعا اينالماق.
