Qazaqstanda memlekettik qyzmetshilerge bir ýaqytta birneshe mekemede tolyq eńbek etýge tyıym salyndy. Bul týraly eńbek vıse-mınıstri Oljas Anafın málimdedi. Bul málimdeme áleýmettik jelide qyzý talqyǵa tústi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Onyń aıtýynsha, eger qyzmetker bir uıymǵa tolyq jumysqa ornalassa, onda basqa jerde ol tek qana qosa atqarýshylyq negizde eńbek ete alady, biraq tolyq mólsherlemelik shartta emes.
"Birneshe jerde tolyq stavkada jumys isteýge bolmaıdy. Iaǵnı bir jerde tolyq stavkada bolsa, ekinshi jerde qosymsha jumys bolýy tıis. Sondyqtan munyń barlyǵy eńbek sharttaryn tirkeýdiń biryńǵaı júıesinde baqylanady", – dep túsindirdi vıse-mınıstr.
Anafın mınıstrlik memlekettik uıymdar boıynsha bir qyzmetkerdiń ártúrli jumys berýshilermen tolyq stavkalyq birneshe eńbek shartyna ıe bolýyn boldyrmaý úshin jumys júrgizip jatqanyn atap ótti.
"Qazir biz memlekettik uıymdarda jumys istep jatyrmyz. Mundaı jaǵdaılar bolmaýy tıis: qyzmetkerlerdiń ártúrli mekemelermen tolyq stavkalyq eńbek shartyna otyrýy zańǵa qaıshy", – dedi ol.
Jaqyn arada eńbek mınıstrligi qyzmetkerlerdiń qosymsha jumys istep júrgen-júrmegenin tekserýdi bastaıdy.
Qazaqstanda bir mezette eki jerde jumys isteýge bola ma?
Sıtýasıalyq jaǵdaıdy qarastyraıyq.
"Biz negizgi jumysqa eki qyzmetkerdi qabyldadyq, mysaly, jalaqysy 280 000 teńge. Bir aıdan keıin bul qyzmetkerlerdiń taǵy bir kompanıada jumys isteıtini anyqtaldy. Endi bizdiń kompanıa ne isteýi kerek? Olardy qosa atqarýshylyqqa qalaı aýystyrýǵa bolady? Jáne bastapqyda bul qyzmetkerdiń basqa jerde qosymsha jumys istep júrgenin qalaı anyqtaýǵa bolady?".
Jaýap:
Qazaqstan Respýblıkasynyń Eńbek kodeksiniń 68-babyna sáıkes, jumys ýaqytynyń qalypty uzaqtyǵy aptasyna 40 saǵattan aspaýy tıis.
Negizgi jumys orny men qosymsha jumys ornynyń jıyntyq uzaqtyǵy Kodekstiń 71-baby 4-tarmaǵynda belgilengen kúndelikti jumys uzaqtyǵynan 4 saǵattan artyq bolmaýy qajet. Iaǵnı aptasyna 60 saǵattan asyrylmaıdy.
Eger qyzmetker eńbek shartyn jasasý kezinde jalǵan málimet berse, al shynaıy qujattar nemese derekter eńbek shartyn jasasýdan bas tartýǵa negiz bola alsa, onda jumys berýshi eńbek shartyn QR Eńbek kodeksiniń 52-baby 1-tarmaǵynyń 17-tarmaqshasyna sáıkes buzýǵa quqyly. Bul jaǵdaıda jaýapkershilikti qyzmetkerdiń ózi kóteredi.
Qazirgi tańda qyzmetkerdiń basqa kompanıada jumys istep júrgenin naqty tekserý múmkin emes. Jumys berýshi tek qyzmetkerden zeınetaqy aýdarymdary boıynsha anyqtama talap ete alady. Biraq eńbek sharttaryn elektrondy tirkeýge tolyq ótkennen keıin ǵana bul fýnksıa qoljetimdi bolady.
Jumys berýshi atalǵan qyzmetkerlermen eńbek qatynasyn jalǵastyrǵysy kelse, aldymen olardyń qaı jumysy negizgi, qaısysy qosymsha jumysy ekenin anyqtaýy tıis.
Eger sizdiń kompanıadaǵy jumys qosymsha jumysy bolsa, onda:
Qosymsha jumysy bar qyzmetker men negizgi qyzmetkerdiń tabysyna salynatyn salyq ártúrli bolǵandyqtan, shatasýdyń aldyn alý úshin qyzmetkerlermen qoldanystaǵy eńbek shartyn (olardyń ótinishi nemese taraptardyń kelisimi boıynsha) buzyp, qosymsha jumys týraly jańa eńbek shartyn jasasý usynylady.
Qosa atqarýshylyq (qosymsha jumys) – bul qyzmetkerdiń negizgi jumysynan tys ýaqytta basqa da turaqty aqy tólenetin jumysty eńbek sharty negizinde atqarýy.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Eńbek kodeksiniń 32-baby 4-tarmaǵyna sáıkes, qosa atqarýshylyqqa eńbek shartyn jasasý úshin qyzmetker jumys berýshige negizgi jumys orny, laýazymy, eńbek jaǵdaıy týraly anyqtama usynýy tıis.
Eńbek kodeksiniń 26-baby 2-tarmaǵynyń 5-tarmaqshasynda 18 jasqa tolmaǵan qyzmetkerlerge jáne aýyr jumystarda, eńbek jaǵdaıy zıandy nemese qaýipti jumystarda isteıtin qyzmetkerlerge qosa atqarýshylyqpen jumys isteýge jol berilmeıtini kórsetilgen (medısınalyq qyzmetkerlerden basqa).
Osylaısha, qosymsha jumys boıynsha eńbek shartyn jasasqanda bul talaptar eskerilýi tıis. Eńbek shartynda atalǵan jumystyń qyzmetker úshin qosa atqarýshylyq ekeni naqty jazylýy kerek.
Al shtat kestesiniń nysany zańnamada naqty rettelmegendikten, árbir uıym ony óz qalaýynsha rásimdeıdi.
