"Shekarasyz reporterler" uıymynyń (RSF) 2016 jylǵa arnalǵan "Dúnıejúzilik sóz bostandyǵynyń ındeksinde" birqatar elderdiń baspasóz erkindigi kúrt tómendep ketkendigi aıtylady.
RSF táýelsiz BAQ-tyń kóbi "dinı ıdeologıa" men "jalpy nasıhat mehanızminiń" yqpalyna túsip ketetindigin atap ótken. "Barlyq álemde "olıgarhtar" BAQ-ty satyp alyp, úkimettiń qysymyna qarsy qoldanady", — delingen shtab-páteri Parıjde ornalasqan uıymnyń esebinde.
Qazaqstan bul esepte, byltyrǵy jyldaǵydaı 180 eldiń arasynda 160-orynda. Bylaısha aıtqanda sóz erkindigi jaǵynan Egıpet (159) pen Rýandaǵa (161) kórshi. Qyrǵyzstan bul reıtıńte 85, Ózbekstan 166-orynda.
"Bul repressıvti shıyrshyqty eshkim toqtatpaıdy», — delingen Qazaqstanǵa arnaǵan bóliginde. RSF Qazaqstan prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń ulǵaıǵan jasy men tereńdep bara jatqan ekonomıkalyq daǵdarys onyń "paranoılyq" jáne "bárin baqylaýǵa alý" qulshynysyn arttyryp barady deıdi atalǵan uıym.
Esepte 2013 jyldan beri Qazaqstanda negizgi opozısıalyq basylymǵa tyıym salynǵandyǵy aıtylady. Quqyqqorǵaýshylar eger jańa táýelsiz basylym ashylatyn bolsa, bılik ony japqansha tynym kórmeıdi deıdi. "Tıimsiz" jýrnalıser sot arqyly qýǵyndalatyny da baıandalǵan. Sonymen birge baıandama avtorlary elde ınternetke baqylaý kúsheıtilgenin atap ótken.