Sońǵy ýaqytta Qazaqstanda "shetel agentteri" týraly zańǵa baılanysty alańdaýshylyq kúsheıip keledi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Reseıdiń iri aqparat agenttikteriniń habarlaýynsha, Qazaqstandaǵy úkimettik emes uıymdar úshin jaısyz oqıǵa oryn aldy. Iaǵnı, reseılik jáne qazaqstandyq parlamentshiler "shetel agentteriniń yqpalyna" qarsy tájirıbe almasý tetigin qurdy.
"Interfaks" agenttiginiń málimetinshe, Almatyda ótken UQSHU Parlamenttik Assambleıasy Keńesiniń otyrysynda ekijaqty aqparat almasý týraly kelisimge qol jetkizilgen. Habarlamada reseılik depýtat Vasılıı Pıskarev jańa tetik "egemendikti qorǵaýǵa, atap aıtqanda, sheteldik bas suǵýshylyqqa jáne shetel agentteriniń ishki saıasatqa áserine qarsy turýǵa" múmkindik beretini týraly dáıeksóz keltirgen.
Reseıdiń ishki isterine aralasý faktilerin tekserý jónindegi Memlekettik Dýma komısıasyn basqaratyn Pıskarev aqparat almasý UQSHU-ǵa múshe basqa da memlekettermen júzege asyrylatynyn atap ótti.
Bul jańalyq Qazaqstannyń úkimettik emes uıymdaryn da alańdatyp qoıdy. Osy tusta kópshilik Qazaqstanda Reseıdiń "shetel agentteri" týraly zańy engizilýi múmkin dep boljaıdy. Resmı túrde bul erejeler sheteldik qarjylandyrýdyń aıtarlyqtaı úlesine ıe qurylymdarǵa, negizinen komersıalyq emes uıymdar men BAQ-na arnalǵan.
Mysaly, Kreml "shetel agentteri" týraly zańnyń kómegimen eldegi qaıshylyqtyń kez kelgen túrin basýǵa qaýqarly. Bıyl Qyrǵyzstan men Grýzıa reseılik úlgidegi "shetel agenti" týraly zań qabyldaǵan.
Qazaqstanda "shetel agentteri" týraly zań jobasynyń qabyldanýy múmkin degen qorqynyshtan bólek, BAQ bostandyǵyna qatysty alańdaýshylyq kúsheıip keledi. Maýsym aıynyń basynda Qazaqstan Senaty jańa akredıtasıa erejelerine sáıkes, bıliktiń táýelsiz jýrnalıseri men basylymdar qyzmetin shekteıtin BAQ týraly zańdy maquldady. Buǵan deıin BAQ týraly zań jobasyn parlamenttiń tómengi palatasy da maquldaǵan bolatyn.
Ótken jyldyń kúzinde QR Prezıdenti janyndaǵy Adam quqyqtary jónindegi ýákil Artýr Lastaev Qazaqstanda "shetel agentteri" týraly zańdy engizý qarastyrylmaǵanyn atap ótken edi.
"Bul másele kún tártibinde joq ekenin bilemin. Eger osyndaı bastama bolsa, onda ózimiz tıisti saraptama jasaımyz. Bizde mundaı jumystardy atqarýǵa qaýqarly shtat jasaqtalǵan, olardyń tıisti mamandyqtar boıynsha bilimi bar. Buǵan naqty baǵa berip, mindetti túrde óz pikirimizdi bildiremiz", - dedi Artýr Lastaev tilshilerge bergen suhbatynda.
Sonymen qatar ol shetelden qarjy alatyn tulǵalardyń tizimin jasaý máselesine qatysty pikir bildirdi.
"Qazirgi kezde memlekettik kirister organdary bul saıasatty salyq salý maqsatynda júzege asyryp otyr. Bizge osy ýaqytqa deıin fıskaldyq saıasat aıasynda adam quqyqtaryna nuqsan kelip jatqany týraly eshqandaı shaǵym túsken joq", - dedi A. Lastaev.
2023 jyly Qazaqstannyń memlekettik organy «Shet memleketterden, halyqaralyq jáne sheteldik uıymdardan, sheteldikterden, azamattyǵy joq tulǵalardan aqsha jáne (nemese) ózge de múlikti alǵan tulǵalardyń» tizilimin qurdy. Biraq bul tizilim, Lastaevtyń aıtýynsha, tek osyndaı sheteldik kiristen barlyq salyqtardy tóleýdi qamtamasyz etýge arnalǵan. 2023 jyldyń qyrkúıeginde Qarjy mınıstrliginiń Memlekettik kirister komıteti tizilimge engizilgen 240 jeke jáne zańdy tulǵany kórsetetin tizimdi jarıalady.
