Búginde memlekettik basqarý júıesinde kóptegen jastar eńbek etip júrgenin jaqsy bilemiz. Biraq elimizdegi saıasattyń kórigin qyzdyratyn jergilikti jerdegi máslıhattar men QR Parlamenti Májilisinde jastar tym az. Osyǵan nazar aýdarǵan Memleket basshysy belsendi jastardy qoǵamdyq-saıası jumystarǵa tartýdy quzyrly oryndarǵa tapsyrǵan-dy.
Ótken jyldyń aıaǵynda qabyldanǵan QR «Saılaý týraly» zańynda elimizdegi jastar men názik jandylarǵa arnalǵan kvotalardy partıalyq tizimge engizý týraly talap qoıylǵan bolatyn.
Osy zańnyń arqasynda aldaǵy Parlament Májilisi saılaýyna jastar belsene qatysyp, saıası naýqannyń kórkin qyzdyraıyn dep tur. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev partıalyq saılaý tizimderinde áıelder men jastarǵa arnalǵan mindetti 30 paıyz kvotany qarastyrý týrasyndaǵy oıyn Ulttyq senim keńesinde jarıa etkeni esimizde.
Resmı derekkózderine júginsek, elimizde 2016 oblystyq, aýdandyq jáne qalalyq máslıhattar elimizdi órkendetip, gúldendirý jolynda jumys istep jatqanyn baıqaýǵa bolady. Máslıhattarda 3074 depýtat jergilikti bılik oryndarynda halyqtyń múddesin joǵary jaqqa jetkizip, oı-paıymdaryn aıtyp keledi. Jergilikti jerdegi máslıhat depýtattarynyń basym bóligin Nur Otan partıasynyń belsendileri quraıdy. Olardyń arasynda jastardyń úlesi qansha degen suraq týyndaıdy.
Taǵy da statısıkalyq derekkózderine kóz júgirtetin bolsaq, jasy 30-ǵa ilikpegen máslıhat depýtattarynyń úlesi bar bolǵany 2,7% ekenin baıqaımyz. Bul óte tómen kórsetkish. Bılikten úmiti bar saıası partıalar osy olqylyqtyń ornyn bıyl toltyrýǵa zań boıynsha mindetteldi. Aldaǵy ýaqytta elimizdiń saıası júıesi jasaryp, boıyna qan júgiredi.
Osylaısha, jastar elimizdiń ósip-órkendeýine óz úlesin qosyp, jastardyń máselesin Májilis pen máslıhatta kóteretin bolady.
Álemdi sharpyǵan pandemıa da jastardyń bılikke kelý úrdisin jyldamdata túsken syńaıly. COVID-19 vırýsynyń alǵashqy tolqyny kezinde elimizdegi belsendi jastar men eriktiler jan-jaqty jumys istep, ózderine jaýapkershilik júgin júkteýge bolatynyn naqty ispen kórsetti.
Kóktemde kórshiles Qytaıdyń Ýhan qalasynda koronavırýs ýshyǵyp turǵan kezde sol jerde bilim alyp jatqan Qazaqstannyń stýdentterin elge jetkizý kerek boldy. Al olardy elge jetkizý máselesi sóz bolǵanda jaǵdaıda orta jastaǵy ushqyshtar bas tartqany esterińizde bolar. Sol kezde jas ta bolsa tájirıbesi mol Aslan Ashatuly esimdi azamat sýrylyp shyǵyp, bul iske táýekel etkenin elimizdegi aqparat quraldary jarysa jazǵan edi.
Osy bir ǵana jaıttan qazaq jastarynyń memleket pen halyq aldynda jaýapkershilik júgin arqalaýdan qashpaıtynyn baıqaýǵa bolady. Jalpy, pandemıa kezinde talaı jastar eriktiler tobyna qosylyp, el azamattarynyń amandyǵy úshin kúreskenin bilemiz.
Óz kezeginde bılik basyndaǵy azamattar da qazaq jastarynyń osyndaı is-áreketterin esepke alyp, olardy elimizdiń qoǵamdyq-saıası ómirine belsene aralasýyna múmkindik jasady. Osylaısha, Qazaqstan aıdaı álemge jastardyń arman-maqsattaryn iske asyrýǵa múmkindik bergen el retinde taǵy da tanyla tústi. Aldaǵy ýaqytta elimizdegi jastar osy múmkindikti barynsha paıdalanyp, ortaq Otanymyz – Qazaqstannyń gúldenýine óz úlesterin qosýy kerek.
Nurlan JUMAQANOV, jýrnalıs.