Amman, Iordanıa, 17 qańtar 2025 j. – Azyq-túlik qaýipsizdigi jónindegi ıslam uıymynyń (AQIU) Bas dırektory, Elshi Berik Aryn myrza Iordanıadan Gazaǵa «Adamzatqa un – Gazadaǵy jaǵdaıǵa baılanysty shuǵyl úndeý» atty alǵashqy gýmanıtarlyq kómek jóneltý sharasyna qatysty.
Áz-Zarqa aımaǵynyń Ǵabaýı qalasyndaǵy Iordanıa Hashımıt qaıyrymdylyq uıymynyń (IHQU) qoımasynda ótken rásim Qazaqstan Respýblıkasynyń Iordanıadaǵy Elshisi Talǵat Shaldanbaı myrzanyń da qatysýymen ótti. Gazaǵa 12 júk kóligine tıelgen – 200 tonna birinshi surypty bıdaı uny jóneltildi.
Bul shara AQIU mańyzdylyǵyn qýattaýmen qatar, uıymnyń gýmanıtarlyq qyzmetiniń, sonyń ishinde atalǵan bastamany júzege asyrýda sheshýshi róliniń kýási boldy. Sondaı-aq, Qazaqstannyń dúnıe júzindegi azyq-túlik qaýipsizdigi máselesin ilgeriletý men gýmanıtarlyq daǵdarystardy sheshýge degen ustanymyn kórsetedi.
2023 jyldyń qazan aıynan bastap júrgizilgen shabýyldar Gaza sektorynda adamdardyń tirshiligin qamtamasyz etetin ınfraqurylymdardyń-úıler men aýrýhanalardyń jappaı qıraýyna ákelip, mıllıondaǵan adamdardy baspanasyz qaldyrdy. Osyǵan baılanysty qajetti gýmanıtarlyq kómekterdiń qajettiligi 2023 jyldyń 11 qarashasynda Birikken Arab Ámirliginde ótken Islam Samıtinde atap ótilip, nátıjesinde azyq-túlik tapshylyǵyna jol bermeý úshin shuǵyl kómek kórsetý týraly úndeý jasaldy. AQIU arnaıy Jarǵy bekitip, bul daǵdarysqa Islam yntymaqtastyǵy uıymynyń (IYU) ótinishi boıynsha gýmanıtarlyq baǵdarlamalarǵa qatysýǵa nıet bildirdi.
Budan bólek, 2024 jyldyń basynda AQIU Gazadaǵy ashtyq qaýpimen kúresý úshin shuǵyl úndeý jarıalap, «Adamzatqa un» baǵdarlamasyn iske qosty. Gaza sektoryna 1000 tonna bıdaı unyn jetkizýdi kózdeıtin bul bastama BUU Taıaý Shyǵystaǵy Palestınalyq bosqyndarǵa kómek kórsetý jónindegi agenttiginiń (UNRWA) shuǵyl kómek berý týraly úndeýine qoldaý. Qazaqstan Respýblıkasy, Tájikstan Respýblıkasy, Bangladesh Halyq Respýblıkasy jáne Ázirbaıjan Respýblıkasy sekildi IYU-na múshe memleketterdiń jomart kómegimen, sondaı-aq Iordanıa Hashımıt qaıyrymdylyq uıymynyń seriktestigimen júzege asyrylǵan baǵdarlamanyń birinshi kezeńinde 200 tonna júk jiberildi.
Saltanatty rásim barysynda Iordanıa Hashımıt qaıyrymdylyq uıymynyń ókilderi Iordanıa arqyly turaqty gýmanıtarlyq qoldaý kórsetý boıynsha júrgizip jatqan jumystary týraly baıandady. Aıta ketý kerek, buǵan deıin beıbit kelisim ornamaǵan ýaqytta, Izraıl bıliginiń ornatqan shekteýleri Gazaǵa júk tasymaldaýdy aıtarlyqtaı qıyndatqan bolatyn. IHQU bastamalaryna azyq-túlik kómegi ǵana emes, sonymen qatar, medısınalyq kómek jáne qaqtyǵys kezinde osal adamdarǵa baspana berý jáne t.b qoldaýlar kiredi. Bas dırektor Berik Aryn men Qazaqstan Elshisi Talǵat Shaldanbaı uıymnyń qoımalarymen tanysyp, IHQU múmkindikteri týraly málimet aldy, odan keıin Gazaǵa bet alǵan kólikterge júk tıeý rásimi ótti.
Atalǵan kólikter eki kúnniń ishinde Kerem Shalom/Karam Abý Salem shekara ótkeline jetedi dep kútilýde. Ol jerde BUU Dúnıejúzilik Azyq-túlik baǵdarlamasynyń (World Food Programme, WFP) jáne BUU-nyń basqa agenttikteriniń ókilderi júkti qabyldaýdy úılestiredi, qajetti zattar qaýipsiz jetkiziletin bolady. Bul is-shara AQIU-nyń atalǵan aımaqtaǵy alǵashqy tikeleı bastamasy emes, uıym sonymen qatar musylman elderiniń Qyzyl Jarty Aı, úkimettik emes uıymdarymen jáne t.b qaıyrymdylyq agenttikterimen ótkiziletin ıgi sharalarǵa belsendi qatysady.
Saltanatty rásim 46 000-nan astam adamnyń ómirin qıǵan 465 kúndik soǵystan keıin Gazada ýaqytsha atysty toqtatý kelisimimen tuspa-tus keldi. Bul qaqtyǵys negizgi ınfraqurylymnyń buzylýy jáne qystyń qatal jaǵdaıynda mıllıondaǵan adamdardyń qonys aýdarýyna ákeldi. Gazada balalar azyq-túlik tapshylyǵyna ushyrady. 2024 jyldyń sońyna qaraı Gazada shamamen 1,84 mıllıon adamǵa azyq-túlik jetispegen. Olardyń 133 myńǵa jýyǵy ashtyqtyń aldynda tur. Azyq-túlik qaýipsizdigi kezeńderiniń keshendi tizbesine (IPC) sáıkes, 2024 jyldyń qyrkúıeginde halyqtyń shamamen 96 paıyzy, ıaǵnı 2,15 mıllıonnan astam adam – azyq-túlikke zárý bolǵan.
Bas dırektor Berik Aryn BUU seriktesterine, IHQU-ǵa jáne qaıyrymdylyq jasaǵan Múshe Memleketterge shynaıy rızashylyǵyn bildirdi. Sondaı-aq AQIU-nyń beıtaraptylyq, qaıyrymdylyq, adamgershilik prınsıpterin ustanatynyn atap ótip, Uıym árdaıym osyndaı kómekter lebin jalǵastyratynyna nazar aýdardy. Bas Dırektor sonymen qatar IYU-na múshe elderdiń Gazany qoldaýynyń mańyzdylyǵyn aıtty. AQIU uzaq merzimdi qalpyna keltirý jumystaryn, Gazanyń aýylsharýashylyq sektoryn jandandyrýdy jáne negizgi ınfraqurylymdardy qalpyna keltirýdi ilgeriletýge qol ushyn sozatyn bolady.
