Bul týraly ol "Azattyqqa" bergen suhbatynda aıtty dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Erte kezde ózi de osy keńestiń múshesi bolǵanyn eske alǵan Júkeev ol tusta qurylymnyń quzireti aqyl-keńes berýmen ǵana shektelgenin aıtady.
"Onyń qazirgi qyzmeti men burynǵy quziretiniń arasyndaǵy alshaqtyq jer men kókteı. Qaýipsizdik keńesiniń búgingi úlgisi Nazarbaevqa laıyqtalyp ázirlengen, Nazarbaevtyń tól ónimi ispettes. Saıası sheshim qabyldaıtyn ári atqarýshy bılikke ámiri júretin qurylymǵa aınalyp ketti", – deıdi saıasatker.
Qaýipsizdik keńesi qashanǵa deıin jasaıdy?
Júkeevtiń pikirinshe munyń bári ýaqytsha qubylys. Sebebi máńgilik eshteńe joq. Qaýipsizdik keńesiniń bar nemese joq bolýy Nazarbaevqa baılanysty. Nazarbaevtyń kózi tiri kezde bul organǵa eshkim qarsy kelmeıdi.
"Qaýipsizdik keńesiniń bary Nazarbaevtyń ekiudaı kúı keship, bılikten birjolata ketkisi kelmegenin ańǵartady. Atqarýshy bıliktiń naqty múmkindikterin ýysynda ustap, qolastyna toptastyryp qoıdy. Úkimet tolyqtaı sol kisige baǵynady. Tipti Toqaevtyń ózi mınıstrlerdi taǵaıyndaý úshin aldymen osy organnyń aldynan ótýi tıis", – deıdi Júkeev.
Al bul Ata zańǵy qaıshy keletin, túbirimen qate úrdis. Sóı degen saıasatker Nazarbaev Qaýipsizdik keńesiniń quziretin keńeıtip, prezıdenttiń adymyn ashtyrmaýda dep sanaıdy. Toqaevtyń memlekettik iske kelgende táýelsiz sheshim qabyldaı almaı, kibirtiktep jatatyny da sodan.
"Týrasyn aıtqanda Nazarbaev Toqaevtyń quziretin taryltyp, bıligin shektep otyr. Qajet dep tapsa Toqaev ózi laıyq kórgen adamdy Qaýpsizdik keńesimen aqyldaspaı-aq taǵaıyndaı alady. Alaıda qazirgi saıası ahýal oǵan mundaı múmkinshilik bermeýde", – deıdi Tólegen myrza.
Zań boıynsha prezıdenttiń Qaýipsizdik keńesin taratyp jiberetin quqy bar. Júkeevtiń paıymynsha bul qur qıal ǵana. Shynaıy ómirden tym-tym alshaq jatqan teorıa.
"Eks-prezıdenttiń quryǵy uzyn, yqpaly kúshti. Bılikti basybútin bere salǵan joq. Qaýipsizdik keńesi Nazarbaevtyń qas-qabaǵyna qarap sheshim shyǵarady. Barlyq jerde "adaldyq" antyn bergen senimdi serikterin otyrǵyzyp qoıǵan. Sondyqtan Toqaev mundaı táýekelge bara qoımas. Onyń ústine bul ekeýiniń arasynda el bile bermeıtin ózara ýaǵdalastyq, ortaq kelisim baryn umytpaýymyz kerek", – deıdi saıasatker.
Júkeev Nazarbaev bılikten birjolata ketýge júreksinedi dep esepteıdi. Ótken otyz jyldan sabaq alǵan eks-prezıdent eshkimge senýge bolmasyna kózi jetken. Sondyqtan "bul elde jup bılik joq" dep úzildi-kesildi málimdegen Erlan Qarınniń (Toqaevtyń kómek) sózimen kelispeýge negiz bar.
"Eks-prezıdent Qaýipsizdik keńesi arqyly talaı máseleni sheship otyr. Qalasa da, qalamasa da onymen aqyldasý, onymen sanasý mindet. Toqaev Nazarbaevqa qarsy kelmesi beseneden belgili. Odan buryn zańdy belden basatyn quqy joq. Qaýipsizdik keńesine qatysty qabyldanǵan zańnan Toqaev attap kete almaıdy. Túptep kelgende bul jaýapkershiliktiń bir túri", – deıdi ol.
Júkeev Toqaevtyń qabiletin joǵary baǵalaıdy. Ony bolashaqqa jumys jasaıtyn, óz sátin sabyrmen kútetin saıasatker dep sanaıdy. Prezıdentke asyǵýdyń qajeti joq. Ýaqyt onyń paıdasyna jumys istep tur.
"Nazarbaev dáýiriniń ýaqyty taýsylýǵa taqaý. Toqaev muny túsinip otyr. Sol sebepten onyń esebi túgel. Barlyǵy óz babymen kelerine kózi jetken. Jalpy qandaı ózgeris bolmasyn eldiń egemendigine nuqsan keltirmeýin birinshi kezekte oılaýǵa tıispiz.
Jup bılik? Bul jaǵdaı qoǵamnyń sana-sezimine aıtarlyqtaı áser etti dep aıta almaımyn.
Qaýipsizdik keńesi qurylmaǵan kúnde Toqaevtyń eski júıeniń astań-kesteńin shyǵaryp, túbegeıli reforma jasaýy dúdámaldaý dúnıe edi. Nege? Nazarbaevtyń bılikti eshbir jaǵdaıda tastap ketpesin túsinýimiz kerek. Qaýipsizdik keńesin qura almasa, Toqaevtyń tóbesinen qaraıtyn basqa bir balama organ jasaqtar edi. Oǵan bul kisiniń qýlyǵy jetedi. Qazirgi prezıdent te qaýqarsyz emes. Ózine berilgen bılikti paıdalanǵysy kelse, eshkim qarsy kelmeıdi", – deıdi saıasatker.
...
19 QR Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasynyń tóraǵalyǵymen Qaýipsizdik Keńesiniń otyrysy ótkenin Dalanews.kz habarlaǵan bolatyn.
Elbasy saıtynyń keltirgen málimetinshe, otyrys barysynda Qarýly Kúshterdi, basqa da áskerler men áskerı qurylymdardy 2030 jylǵa deıin qurý jáne damytý tujyrymdamasynyń jobasy qaralyp, sondaı-aq shekaralyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý máseleleri talqylandy.
Nursultan Nazarbaev qazirgi jaǵdaıdaǵy áskerı qurylym men Qarýly Kúshterdiń konfıgýrasıasynda jańa tásilderdi ázirleý qajettiligin atap ótti.
Biz barlyq kórshimen berik dostyq qarym-qatynas jáne jetekshi derjavalarmen berik áriptestik ornattyq. Sonymen qatar myqty ásker – el qaýipsizdiginiń mańyzdy kepili, – dedi Qaýipsizdik Keńesiniń tóraǵasy.
Elbasy búginde asımetrıalyq jáne gıbrıdti qaterlerdi toıtarýǵa daıyndyq, jańa tehnologıalardy engizý jáne áskerı prosesterdi basqarýdy avtomattandyrý mańyzdy mánge ıe bolyp otyrǵanyn málimdedi.
Bizdiń Qarýly Kúshterimiz egemendik pen aýmaqtyq tutastyqty, ulttyq múddelerdi qorǵaýǵa qabiletti bolýy kerek. Osynyń bári taıaýdaǵy onjyldyqta áskerdi damytýdy josparlaý kezinde eskerilýi tıis, – dep tapsyrdy Nursultan Nazarbaev.
Qaýipsizdik Keńesiniń tóraǵasy shekara qaýipsizdigin qamtamasyz etý mindetin sheshý Shekara qyzmetiniń jumysyn jáne shekarany qorǵaý ádisterin jetildirýdi ǵana emes, sondaı-aq ekonomıkalyq, aqparattyq, qoǵamdyq jáne áskerı qaýipsizdik baǵyttaryna baılanysty júıeli sharalardy talap etetinin atap ótti.
– Shekarany qaýip-qaterdiń barlyq túrlerinen senimdi túrde qorǵaýdy qamtamasyz etý qajet. Shekara qyzmeti men Qarýly Kúshterdiń qurylymy úndestirilip, biryńǵaı standarttar boıynsha júrgizilýi tıis. Sonymen qatar biz shekara qaýipsizdigi máselesin keshendi, júıeli túrde qaraýymyz kerek, – dedi Nursultan Nazarbaev.
Sondaı-aq, eldiń aýmaqtyq-keńistik damýynyń basymdyqtary shekaralyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý jónindegi mindettermen sáıkes kelýi tıis.
Ázirlegen, Dýman BYQAI
