Qanattyń jeńisimen birge, Qazaq tili de jeńiske jetti! Qanat Islamnyń jekpe-jegi tek qazaq tili men aǵylshyn tilinde keremet ótti! 13 myń adam jınalǵan «Almaty-Arena» saraıynda bir de bir adam «Men qazaqsha túsinbedim, maǵan Reseı tilinde túsindirip berińder»-dep shaǵym jasaǵan joq! 13 myń adam, ishinde ákimi de, aqyny da bar, saıasatkeri de, qaıratkeri de bar, kásipkeri de, ánshisi de, malshysy da bar, barlyǵy bir aýyzdan » QANAT – QAZAQ»-dep aıqaıǵa basyp, urandaǵanda, záýlim saraı shaıqalyp turdy!
Bılik pen Bilim mınıstriniń «Úsh tildilik bolmasa, kúnimiz qarań bolady, ómir súre almaımyz» degen jasandy «qaǵıdasynyń» byt-shyty shyqty! Elge eki til ǵana – Memlekettik til men aǵylshyn tili ǵana kerek eken! Eshkim Reseı tilin izdegen joq! Eshkim «meniń tildik aqparat alý quqym shekteldi»-dep, prokýratýraǵa shaǵymdanǵan joq!
Bul tek qazaq tili men aǵylshyn tilinde ótken úlken sharanyń birinshisi ǵana emes… 2011 jyly 30 qańtarda Qysqy Azıadanyń ashylýyn Astanada sol kezdegi elorda ákimi, ulttyq rýhy joǵary qaıratker Imanǵalı
Tasmaǵambetov bir orys tilinsiz qazaqsha, aǵylshynsha keremet etip ótkizgen edi. («QAZAQIANYŃ ABYROIYN ASQAQTATQAN AZIADA. Tasmaǵambetov Qazaqstandy qazaq tiline bir-aq kúnde kóshirip jiberdi.» http://www.qazaquni.kz/2011/02/11/5505.html ) «Áp-ádemi án edi, pushyq shirikin búldirdi» degendeı, tek Azıadanyń Almatydaǵy jabylýynda Ahmetjan Esimov bastaǵan qala basshylary eki tilde, tipti úsh tilde ótkizemiz dep, bylyqtyrǵan bolatyn…
Bul joly osy iri sport dodasynyń basy-qasynda júrgen, jekpe-jektiń basynan aıaǵyna deıin elmen birge bolyp, Qanatty zor jeńisimen quttyqtap, qazaqsha ǵana jaqsy sóz sóılegen Almaty qalasy ákimi Baýyrjan Baıbekke el razy boldy. «Jas kelse iske» degen osy shyǵar. Saıypqyran sportshylar men osy zor alaman saıysqa demeýshi bolǵan, ult janashyry Baýyrjan Ospanovqa da el razylyǵy sheksiz boldy. Iaǵnı, qos Baýyrjan jarady! Attaryna laıyq is kórsetti!
Qanat Islamnyń ózi de tek qazaq tilinde, qosymsha aǵylshyn tilinde sóıledi. Iá, osy qazaqsha-aǵylshynsha eki tilden artyq ne keregi bar? Mınıstr Saǵadıev «Dúnıe júzi tarıhy» pánin mektepterde orys tilinde oqytý úshin, zorlap tyqpalap, eldiń Konstıtýsıalyq quqyn taptamasyn! Reseı tilinsiz kúnin kóre almaıtyndaı, kerek bolyp bara jatsa, óz otbasy men aınalasyna oqyta bersin… Bizge, Qazaq eline – Qazaq tili, Táýelsiz memleketke – Memlekettik til kerek!
Buny basa aıtyp jatqan sebebimiz, daryndy jas akter Baqyt Tushaıdyń «ORYS TİLİNSİZ álemge QANAT JAIDYQ!»
( http://www.qazaquni.kz/2016/10/30/59986.html ) atty maqalasyn «Qazaq úni» saıtynda jarty táýlikte 10 myńǵa jýyq adam oqyp, Feısbýk áleýmettik jelisinde myńdaǵan adam qoldap, júzdegen adam pikir jazdy, 300-ge jýyq adam kóshirip jarıalady. Osydan-aq, eldiń eki tildi ǵana qalap otyrǵanyn anyq kórýge bolady. Reseı tilin izdegen bir adam, bir pikir shyqqan joq… Maqalada aıtylǵandaı, «Bizge orys tili qajetsiz bola bastaǵanyn halyq ózi kórsetip berdi!..» Tek 100 paıyz qazaqsha ótýi tıis ulttyq arnamyz «Qazaqstannyń» qosamjarlanyp, Reseı tilinde qabattasa qaıtalaýy men «Qazsport»arnasynyń qazaqsha bilmeıtin qazaq tilshileriniń qazaq boksshylarǵa oryssha suraq qoıǵandaryn jurt qatty synap jatyr…
Táýelsizdiktiń 25 jyldyq merekeli jyly Táýelsizdik besigi – Almatydaǵy Qanattyń jeńisi Qazaqtyń rýhyn kóterip ketti! Endi «eldiń ulttyq rýhyn kóterip ketedi» dep aıtysqa shekteý qoıǵan sıaqty, Aqordada otyryp, Kremlge qarap syıynatyn sheneýnikter bokstyń da qazaq tilinde ótýine shekteý qoıyp júrmese deńiz…
Qanattyń jeńisi – Qazaqtyń jeńisi – Qazaq tiliniń jeńisi baıandy bolǵaı!
Qazybek ISA
qazaquni.kz
