Biz de adambyz ǵoı. Túısigimiz, túsinigimiz bar. Jalǵan, jasandy dúnıeni tez ańǵaramyz. Joq, ras. Aıtalyq, qazirgi Astananyń aınalasynan shyqpaıtyn qazaq serıaldaryn kórsek, jynymyz keledi. Taqyryby taptaýryn, birinshiden. Ártisterdiń oıyny da, is-áreketi de, sóz saptaýy da bári-bári jasandy. Kınony ómirge aınaldyra almaǵan. Sene almaısyń, sene almaǵasyn, kórgiń kelmeıdi. Solaı ǵoı? Siz ne deısiz?

Áńgimeniń arqaýy serıal emes, negizinde. Basqa dúnıe. Sheneýnikter. Sheneýnikter týraly aıtqymyz kelip otyr. Baıqaısyz ba, sońǵy kezderi jyltyńdap kóriný kóbeıip ketti.

«Ońtústiktiń ákimi jumysqa velosıpedpen barypty». «Ońtústiktiń ákimi avtobýsqa otyrypty». «Ońtústiktiń ákimi jurttyń bárin kóliginen túsirip, shaıtanarbaǵa otyrǵyzbaq eken».

«Másimov jol erejesin buzǵany úshin aıyppul tólepti». «Másimov tańǵy jattyǵý jasapty». «Másimov eki túrli shulyq kıip alypty».

«Astana áýejaıyndaǵy Isekeshevti jurt tanymaı qalypty». «Nege tanymaı qalypty? Óıtkeni ádepki kostúm-shalbaryn sheship, elge uqsap qarapaıym kıinip alypty».

 

Taǵy ne…

Kóp. Qaısibirin aıtamyz.

Áı, biraq ishiń jylymaıdy. Birtúrli. Jasandy.

Iá, bul taza pıar. İlgeride biz tizip shyqqan sheneýnikterdiń pıar-jumysshylary qazir de kezekti jarnamalyq júristiń senarıin jazyp jatqan bolar.

 

Aıtar aqylymyz bar, olarǵa.

Pıardyń ózin qazaqsha jasasa bolmaı ma? Bolady, árıne. Qazaqy pıar.

Eldegi qazaqtildi aýdıtorıanyń yqylasyna bólenýdiń bir joly – qazaqsha sóıleý, qazaqsha úırený.

Aıtalyq, Másimovtyń aıyppul tólegeni jańalyq pa osy? Kimge qalaı bilmeımiz, biraq ol da adam. Ol da osy eldiń azamaty. Zań bárimizge ortaq. Onyń ishinde Másimovke de.

Al eger osy Másimov erteń eshbir aksenttsiz qazaqsha sóılese, qazaqsha baıandama jasasa – tańǵalar edik. İshimiz jylyr edi. Budan ol da utylmas edi, Qudaı biledi.

 

Bul ózgelerge de qatysty

Bizdiń sheneýnikter aldymen qazaqtildi aýdıtorıanyń júregin jaýlaýǵa umtylsa. Bul aýdıtorıa ósip keledi, sebebi. Búgin bolmasa erteń olarmen (bizben) sanasatyn kez týady. Kór de turyńyz!

Qazaqsha sóıleý qajettilikke aınalǵan zamanǵa da kelip jetemiz áli. Áli-aq jetemiz.

Al qazir qalaı? Keshe bir pikir oqyp qaldyq. Avtory bylaı depti:

«Cúleımenovtiń urpaǵy qazaqsha bile me?

Másimovtiń urpaǵy qazaqsha bile me?

Toqaevtyń urpaǵy qazaqsha bile me?

Jaqsybekovtiń urpaǵy qazaqsha bile me?

Ydyrysovtyń urpaǵy qazaqsha bile me?

Bilmeıdi.  Soraqysy bul tizimdi jalǵastyra berýge bolady. Ózi de, urpaǵy da qazaqsha bilmeıtin sheneýnikter tolyp júr bılikte».

Olardyń qazaqy talǵamnan múlde alshaq, shetelden kóshirilgen ózin-ózin jarnamalaýy kimge kerek, aıtyńyzshy?

 

Derekkózi: kaz.365info.kz