Jetibaıdaǵy ereýil uzaqqa sozyldy: West Oil Softwar kompanıasynyń narazy júrgizýshileriniń ornyna Mańǵystaý oblysynyń jumyssyz azamattary jumysqa ornalasýǵa daıyn ekenin málimdeýde. Qazirgi ýaqytta júzden astam qyzmetker jumys ornyna oraldy.
Olardyń biri Lada.kz redaksıasyna suhbat berip, atyn atamaýyn ótingen. Suhbat barysynda ol Jetibaıdaǵy ereýilden nelikten bas tartqanyn aıtty. West Oil qyzmetkerimen bolǵan suhbat 23 aqpanda - atalǵan narazylyqtyń bastalǵanyna 75 kún bolǵan ýaqytta alyndy. Suhbat berýshiniń aıtýynsha, qazir narazylyqqa shyǵýdan bas tartqandar qysymǵa ushyrap otyr. Sol sebepti ol atyn atamaýdy qaıta-qaıta ótinip, bolyp jatqan jaǵdaı týraly aıtýǵa kelisti.

Lada: Siz jumysqa qaıta oralǵan ekensiz. Otbasyńyz bul sheshimge rıza shyǵar?

West Oil jumysshysy: Iá, shúkir, árıne, rıza. Ásirese balalar jaǵy.

Lada: Siz bárimen birge narazylyq aksıasyna qatystyńyz. Siz ereýilde qansha kún turdyńyz?

West Oil jumysshysy: Elý kúnnen artyq turdym. Eshteńe sheshilmedi. Adamdardy sol jerde aldap, áldeneni jasyrǵandaı kórindi. Sodan keıin eshkimdi tyńdamaı jumysqa shyqtym.

Lada: Siz adamdardy aldady dep otyrsyz. Qalaı aldady?

West Oil jumysshysy: Ol jerde belsendiler bar, kúnde bir ótirigimen bárin toıdyryp júredi.

Lada: Belsendiler? Olar qansha adam?

West Oil jumysshysy: Naqty pálen adam dep aıta almaımyn. Jobamen 10 shaqty adam bar.

Lada: Qazirgi ýaqytta qansha adam Jetibaıda narazylyq aksıasyna qatysyp jatyr?

West Oil jumysshysy: (aýyr kúrsindi, red.) Qazir jobamen 110 adam jumysqa shyqty, odan basqa úıinde otyryp, jumysqa kelmeı otyrǵan adamdar bar. Ol jerde qansha adam bar ekenin naqty tap basyp aıta almaımyn. Jobalap aıtsam, 150-200 adam bar bolýy kerek.

Lada: Siz bul narazylyqqa qalaı shyqqanyńyzdy aıtyp berińizshi. Ózińiz aıtqan 10 belsendiniń ishinde qaısysy sizdi narazylyqqa qatysýǵa shaqyrdy?

West Oil jumysshysy: Negizinen olar 14 qarashada shyǵatynymyzdy aıtty. Biraq biz 11 jeltoqsannan bastap alańda turdyq. Ol jaǵyn ózim qatty bilmeımin. Birge jumys istegen soń kóppen birge biz de qalmaı shyqtyq.

Lada: Siz sol kóptiń arasynda boldyńyz ǵoı? Solaı emes pe?

West Oil jumysshysy: Iá, kópshilikpen birge sol jerde turdym. Ótiriktiń kóp bolǵany sonsha, eń sońynda jumysqa qaıta shyǵýdan basqa jol joǵyn túsindim. Solaı istegende ǵana bári durys bolaryn uqtym. Áli kúnge deıin kópshiligi sol jerde. Adamdardy aldap alańda ustap otyr.

Lada: Sonda qalaı, ne dep aıtady? Adamdar olarǵa qalaı senedi?

West Oil jumysshysy: Endi, senetinder bar...

Lada: Sonda ne dep aıtady? Nelikten kópshilik olarǵa senedi?

West Oil jumysshysy: Endi, sengende olar... Búgin 23 aqpan bolsa, 1 naýryzǵa deıin bári sheshiledi. Kúteıik, Az ǵana qaldy, anaý-mynaý deıdi. Qysqasy, aldaı beredi.

Lada: Sonda ne másele sheshilýi kerek? Barlyǵyn "QazMunaıGazǵa" aýystyrady dep pe?

West Oil jumysshysy: Iá, olar bárimizdi "QazMunaıGazǵa" alady. Iaǵnı, "Mańǵystaýmunaıgazdyń" transporttyq kompanıasy bolamyz deıdi. Qalaı aıtylatyn edi? OTK - sol jaqqa bárimizdi alady degendi aıtady. Tyńdaı berseń basyń aınalady.

Lada: Siz joǵaryda belsendiler týraly aıttyńyz. Sizdiń oıyńyzsha olardyń maqsaty qandaı?

West Oil jumysshysy: Olardyń naqty qandaı oıda ekenin aıta almaımyn (kúrsindi). Buǵan deıin bir kompanıa bolatyny týraly qańqý tarady. Aláns dedi me eken...
Olar West Oil kompanıasynyń ornyn basyp, álgi belsendiler sol jerdegi basshylyq qyzmetten úmitti boldy.

Lada: Sonda belsendiler basshylyq qyzmetti alyp, ózgeleri orynbasary bolamyz degen oıda júrdi me? Solaı ma?

West Oil jumysshysy: Iá, bireýi dırektor, ekinshisi orynbasary bolady. Jalpy, ondaǵy maqsattar basqasha edi.

Lada: Sizder ereýilge shyqqan kezde kópshiligińiz tikeleı efırde boldyńyzdar, beıne habarlamalar jazyp jattyńyzdar. BAQ-pen tyǵyz baılanysta boldyńyz. Munyń bárin kim uıymdastyrdy? Belsendiler me?

West Oil jumysshysy: Ol jerde tek 7-8 belsendi emes. Olardyń komandasy bar. Biz bilmeıtin adamdar. Men beıneúndeýlerdiń mátinderin kim jazatynyn naqty bilmeımin, biraq ereýilshiler ishinde mundaı sózderdi jazatyn saýatty adamdar joq. Bilmeımin, biraq qandaı da bir kúsh bar sıaqty. Mátinderdi bireý jazyp jiberedi, olar jaı ǵana oqyp otyrady.

Lada: Biz sizderdiń kásiporynnyń janyna shatyr ornatqylaryńyz kelgen beınejazbany kórdik, biraq polısıa bul shatyrdy ornatýǵa ruqsat bermedi. Jalpy, osyndaı áreketterdi jasaýdy kim basqaryp, sheshim shyǵaryp otyrdy? Mysaly, shatyr qoıý kerek pe, joq pa, biz beıne jazamyz nemese jazbaımyz degen máselelerde...

West Oil jumysshysy: Ol jerde belsendilerdiń barlyǵy túrli kúshterdiń qoldaýyna ıe sıaqty.

Lada: Belsendiler degenimiz - bular West Oil qyzmetkerleri me?

West Oil jumysshysy: Iá, Olar 2021 jyldan beri belsendi bolyp shyǵa keldi.

Lada: Sizderge qoldaý kórsetý nemese keńes berý úshin syrttan kelgender boldy ma?

West Oil jumysshysy: Iá, «Ózenmunaıgaz» BJB-nyń jigitteri bir ret keldi, ony barlyǵy beınejazbadan kórgen shyǵar. Olar basynda keldi. Qazir eshkim bulaı qoldaý kórsetpeıdi. Alǵashqy 20-30 kún boı kelip júrdi. Qazir eshkim kelmeıtin boldy.

Lada: Belsendiler tarapynan siz sıaqty jumysqa qaıta oralýǵa sheshim qabyldaǵan adamdarǵa qaýip, qysym tóndi me?

West Oil jumysshysy: Iá. Olar jumysqa oralǵysy keletinderdiń kólikteriniń kiltterin alyp alady. Olar úıge bar, biraq máshinniń kiltin qaldyryp ket deıdi.

Lada: Sizge de solaı dedi me?

West Oil jumysshysy: Joq. Olar maǵan olaı degen joq. Óıtkeni men olardyń aıtqanyna kóngem joq. Men keletinimdi nemese kelmeıtinimdi ózim sheshemin. Biraq belsendilerden qorqatyndar bar, olar ózderi úshin tura almaıdy.

Lada: Olar kiltten bólek basqa neni tartyp aldy? Nemen qorqytty?

West Oil jumysshysy: Bilmeımin. Olar kóbinese kiltterin tartyp alatyn. Jáne muny eshkimge jymyn bildirmeı jasaıdy. Belsendiler "aǵaıyn, kólikti bizge qaldyryńyzdar, bizdiń uıyqtaýymyz kerek. Sizder tańerteń báribir oralasyzdar", deıdi. Jaǵdaı osylaı boldy.

Lada: Siz ózim úshin jaýap bere alam deısiz. Aınalańyzdaǵylarǵa jumysqa qaıta oralaıyq dep aıttyńyz ba?

West Oil jumysshysy: Men olarǵa talaı aıttym. Tura berýden túk te shyqpaıdy dep. Biraq eshkim tyńdaǵan joq. Tipti, QMG-dan arnaıy ókilder kelip, kelissóz júrgizýge shaqyrǵan kezde de dál osylaı boldy.

Lada: Qalǵandary jumyssyz qalamyz dep qoryqqan joq pa?

West Oil jumysshysy: Olar jumystan shyǵaratynyna senbeıdi. Basynda 100 adamǵa jumystan shyǵarý týraly habarlama jiberdi. Keıin 18 adamdy jumystan shyǵardy. Olar turýyn jalǵastyra berdi. Qandaı jaǵdaı bolsa da turamyz dep otyr. Bul qaǵazdar eshteńe sheshpeıdi deıdi.

Lada: Siz ereýilshilerge bireý kómektesedi dedińiz. Olarǵa mátindi jazyp beredi, taǵysyn taǵylar... Siz bul kómekti kimder beredi dep oılaısyz?

West Oil jumysshysy: Bilmeımin. Baıqaǵanym tekst óte saýatty ári ádemi etip jazylǵan. Qate atymen joq.

Lada: Ol mátindi kimder oqıdy? Belsendiler me?

West Oil jumysshysy: Sáken esimdi belsendi oqydy. Tana degen taǵy bar. Taǵy Qýanysh degen belsendi oqyp júrdi. Biraq Qýanyshty bedeldi deı almaımyn. Al Sáken ol óte yqpaldy.

Lada: Ereýilshilerdiń týystary buǵan qalaı qaraıdy? Úıge qaıtyńdar, jumysqa shyǵyńdar dep aıtpaı ma?

West Oil jumysshysy: Aıtyp jatyr ǵoı, biraq olar tyńdamaıdy. Ondaı aqyl aıtqan týystarymen tipti telefon arqyly sóılespeıdi. Telefondaryn almaı qoıady. Olar sol jerde túnep júr.

Lada: Sizdi qazir ne mazalaıdy? Qansha degenmen 50 kúnnen artyq turdyńyz ǵoı.

West Oil jumysshysy: Men sol jerde 50 kúnnen artyq turdym. Eger eshteńe sheshilmeıtinin basynda bilsem, ol jerde turmas edim. Ókinemin rasymen.

Lada: 50 kún jumysqa shyqqan joqsyz, osy ýaqytta nesıeńizdi qalaı tóledińiz?

West Oil jumysshysy: Qaryzǵa batyp, bireýden aqsha alýǵa týra keldi. Jaǵdaı nasharlady, jalpy.

Lada: Jumysqa qaıta oralýǵa qorqynysh bolǵan joq pa?

West Oil jumysshysy: Qazir meniń jalaqym burynǵydaı, ózgeris joq, sol mekemedemin. Bári burynǵydaı boldy. Jumysymdy jalǵastyryp jatyrmyn. Eń bastysy otbasym qýanýda. Ózim de aılyq alam, qaryzymdy tóleımin dep ishteı ózime qaıta oralǵanyma rıza bop júrmin. Basqalar da jumysqa oralýy kerek. Sebebi, barlyǵynyń balalary, otbasy bar. Kredıti bar degendeı. Negizi jumystaryna qaıta oralǵysy keletinder barshylyq, biraq olar basqalardyń aldynda uıat bolady dep áli tur. Baıaǵy sasyq kókirektik qoı, basqa dymda emes.

Lada: Biri qorqady, taǵy biri uıalady deısiz ǵoı?

West Oil jumysshysy: Iá, qorqady. Sebebi, olar, ereýilshiler, túbinde jeńiske jete me dep oılaıdy. Maǵan da basta solaı aıtty. Biraq men sengem joq, tyńdamaı jumysqa shyqtym.

Lada: Ereýilshiler jumysqa shyqqandarǵa qalaı qaraıdy?

West Oil jumysshysy: Endi qalaı… Neshe túrli aıtady, áıeldiń kıimin kıip júrińder, ıýbka kıińder dep kelemejdegender boldy.

Lada: Ereýilshilerge biraz adam qomaqty aqsha jınaǵanyn bilemiz. Ol aqshanyń jaıy ne boldy? Sizderge jetti me?

West Oil jumysshysy: Joq, qaıdan, bizge bermedi. Tek jalpyǵa ortaq tamaq alyndy. Bul aqsha jınaýmen belsendiler aınalysty. Múmkin, ózderiniń nesıesin japqan shyǵar. Kim biledi?! Ol jerde 20 mıllıon teńgedeı aqsha jınaldy.

Lada: 20 mıllıon teńge — bul óte qomaqty soma. Barlyǵyn halyq jınap berdi me?

West Oil jumysshysy: Mekemeler, kompanıalar 100, 600 myńdap aqsha jiberdi.

Lada: Biraq ol qarjynyń barlyǵy adamdarǵa berilmegeni ras qoı? West

Oil jumysshysy: Eshkimge eshteńe bermedi. Ortaq kasa boldy. Oǵan bir adam jaýapty boldy. Odan barlyǵy azyq-túlikke, basqa da shyǵystarǵa aqsha aldy. Belsendiler de jeke bastaryna aqsha aldy dep oılaımyn. Óz qajettilikteri úshin. Áıtpese olar nesıesin qalaı tóleıdi?

Lada: Olar barlyǵyn jumystan shyǵarady degenge ne deıdi?

West Oil jumysshysy: Oı, áser etpeıdi. Basynda jumystan shyǵarylǵan 18 adam ózderin lıder sanap júr. Olar bizdi jumystan shyǵarsa da biz osynda turmyz, basqalarǵa qoldaý kórsetemiz deıdi.

Lada: Bir úıden birneshe adam bolyp ereýilge shyqqany bar ma?

West Oil jumysshysy: Iá, bar. Bir aǵaly inili boldy. Aǵasy jumysqa shyǵyp, inisin de aqymaq bolmaýǵa shaqyraıyn dep telefon soǵyp edi, telefonyn múldem almaı qoıdy. Týǵan aǵasyn tyńdamaǵanyna qaraǵanda belsendilerdiń sózinen shyǵa almaı otyrǵan boldy bala.

Lada: Al ereýilshiler West Oil-de jumys istegisi keletin jumyssyzdardyń beıneúndeýlerine, málimdemelerin qalaı qabyldap jatyr?

West Oil jumysshysy: Mundaı beıneúndeýdi birinshi bolyp Jetibaıdan kelgen jumyssyz jigitter jazǵan eken. Ereýilde turǵan jigitter 5-6 kólikke minip alyp, sol jigitterdiń úıine baryp qorqytypty. Ol jigitter jumysqa turǵysy keletinderin ashyq aıtypty. Jigitter durys jasady. Qansha adam jumyssyz júr. Ne ózderi shyqpaıdy, ne basqaǵa oryn bermeıdi, túsinbeımin.

Lada: Jaýap bergenińizge rahmet. Aty-jónińiz qupıa saqtalady. Ýaıymdamańyz.