Olıgarh Nurlan Tileýbaev alaıaqtyq jasaǵany úshin sottaldy, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.
2024 jylǵy 19 shildede Astana qalasynyń qylmystyq ister jónindegi aýdanaralyq soty birneshe ret asa iri mólsherde alaıaqtyq jasady dep aıyptalǵan Tileýbaevqa qatysty úkim shyǵardy (QK 190-baby 4-bóliginiń 2) tarmaǵy).
Olıgarh ne úshin aıyptaldy?
2015 jyly Tileýbaev «D.» AQ bankiniń naqty menshik ıesi (iri aksıoneri) jáne quramyna 140 zańdy tulǵa kiretin «A.» kompanıasy tobynyń basshysy bola otyryp, aldaý jáne senimin asyra paıdalaný arqyly bankten óziniń baqylaýyndaǵy kompanıalarǵa aqshalaı qarajatty qaryz retinde (formaldy túrde jasalǵan (jalǵan) jáne is júzinde oryndalmaıtyn astyq satyp alý-satý sharttary boıynsha kredıtorlyq mindettemelerdi (bereshekti) qaıta qarjylandyrý) aýdara otyryp, «N.» AQ-nyń memlekettik aqshalaı qarajatyn aýdarý jolymen 4 mlrd. teńgeden astam somada urlap áketken.
Banktiń bul aqshalaı qarajaty «N.» AQ-nan «Agrobıznes-2020» baǵdarlamasy boıynsha agroónerkásiptik keshen sýbektilerin qaıtarymdylyq, nysanaly paıdalaný jáne aqylylyq sharttarynda qarjylyq saýyqtyrý úshin túsken.
Sonymen qatar, 76 myń tonnaǵa jalǵan astyq qolhattary, bolashaqta 4,8 mlrd. teńge somasyna JSHS-ne túsetin aqshalaı qarajat, sondaı-aq jalpy sany 16 541 ga JSHS-ke tıesili aýyl sharýashylyǵy jer ýchaskeleri kepil múlki bolǵan, onyń 14 767 ga-y JSHS jer paıdalanýshylarynyń (paıshylarynyń), ıaǵnı SQO turǵyndarynyń kelisiminsiz salynǵan.2016 jyly qaryz boıynsha tólemderdi júzege asyrý toqtatyldy jáne jer ýchaskeleri boıynsha barlyq quqyqtar (talaptar) tolyq kólemde «N.» AQ-na berildi.Osyǵan baılanysty, sottalýshy T.-nyń is-áreketterimen JSHS-niń jumys istep turǵan qatysýshylarynyń (paıshylarynyń) ýaqytsha óteýli (uzaq merzimdi, qysqa merzimdi) jer paıdalaný (jalǵa alý) quqyǵy buzyldy, nátıjesinde JSHS qatysýshylary aýyl sharýashylyǵyn júrgizýge arnalǵan memleketten bólingen jer ýchaskelerinen jer paıdalaný jáne osy jer ýchaskelerin paıdalanýdan dıvıdendter (paılar) alý quqyǵynan aıyryldy.
Sottalýshynyń kinási jábirlenýshilerdiń, kýágerlerdiń, mamannyń aıǵaqtarymen, saraptamalar men aýdıtordyń qorytyndylarymen dáleldendi.
Taraptardyń ustanymy
Sotta prokýror aıypty qoldap, bas bostandyǵynan aıyrý túrindegi jaza taǵaıyndaýdy jáne azamattyq talapty qaraýsyz qaldyrýdy surady.
Jábirlenýshiler 143 paıshylar men «Ch.» JSHS-niń ókilderi bas bostandyǵynan aıyrý jazasyn taǵaıyndaýdy surady. Jábirlenýshi «N.» JSHS-niń ókili men jábirlenýshiler (paıshylar) jaza taǵaıyndaýdy sottyń qaraýyna qaldyrdy.
Qorǵaýshy tarap qylmys quramynyń bolmaýyna baılanysty sottalýshyny aqtaýdy surady.
Qandaı jaza taǵaıyndaldy?
QK 190-baby 4-bóliginiń sanksıasy 5 jyldan 10 jylǵa deıingi merzimge bas bostandyǵynan aıyrý túrindegi negizgi jazany kózdeıdi. Sottalýshynyń qylmystyq jaýaptylyǵy men jazasyn jeńildetetin jáne aýyrlatatyn mán-jaılar anyqtalǵan joq.
Sot úkimimen Nurlan Tileýbaev QK 190-baby 4-bóliginiń 2) tarmaǵy boıynsha kináli dep tanylyp, 9 jyl merzimge komersıalyq jáne qarjy uıymdarynda materıaldyq-jaýapty jáne basshylyq laýazymdarǵa ornalasýǵa baılanysty qyzmetpen aınalysý quqyǵynan aıyryla otyryp, 6 jyl 8 aıǵa bas bostandyǵynan aıyryldy.
QK 56-baby 6-bóliginiń negizinde osy úkim boıynsha Almaty qalasynyń Almaly aýdandyq sotynyń 2023 jyly 26 maýsymda taǵaıyndalǵan qatań jazany neǵurlym qatań jazamen sińirý jolymen qylmystyq quqyq buzýshylyqtardyń jıyntyǵy boıynsha sottalýshy T.-ǵa túpkilikti qarjy uıymynyń, bank jáne saqtandyrý holdıńiniń basshy qyzmetkeri laýazymyn atqarýǵa jáne qarjy uıymynyń iri qatysýshysy (iri aksıoneri) bolýǵa ómir boıy tyıym salynyp, qarjy jáne komersıalyq uıymdarda 10 jyl merzimge materıaldyq jaýapty jáne basshy laýazymdardy atqarý quqyǵynan aıyryla otyryp, 10 jyl merzimge bas bostandyǵynan aıyrý túrindegi jaza taǵaıyndaldy.
Azamattyq talap qoıý – azamattyq sot isin júrgizý tártibimen júginý quqyǵyn túsindire otyryp, qaraýsyz qaldyryldy. Bul talap qoıý QPK-niń 166-babynyń 1-bóliginde kórsetilgen qylmystyq proseste qaralatyn talap qoıý tizbesine kirmeıtindigine baılanysty qylmystyq proseste qaralýǵa jatpaıdy.
Úkim zańdy kúshine engen joq.
