وليگارح نۇرلان تىلەۋبايەۆ الاياقتىق جاساعانى ءۇشىن سوتتالدى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
2024 جىلعى 19 شىلدەدە استانا قالاسىنىڭ قىلمىستىق ىستەر جونىندەگى اۋدانارالىق سوتى بىرنەشە رەت اسا ءىرى مولشەردە الاياقتىق جاسادى دەپ ايىپتالعان تىلەۋبايەۆقا قاتىستى ۇكىم شىعاردى (قك 190-بابى 4-بولىگىنىڭ 2) تارماعى).
وليگارح نە ءۇشىن ايىپتالدى؟
2015 جىلى تىلەۋبايەۆ «D.» اق بانكىنىڭ ناقتى مەنشىك يەسى (ءىرى اكسيونەرى) جانە قۇرامىنا 140 زاڭدى تۇلعا كىرەتىن «ا.» كومپانياسى توبىنىڭ باسشىسى بولا وتىرىپ، الداۋ جانە سەنىمىن اسىرا پايدالانۋ ارقىلى بانكتەن ءوزىنىڭ باقىلاۋىنداعى كومپانيالارعا اقشالاي قاراجاتتى قارىز رەتىندە (فورمالدى تۇردە جاسالعان (جالعان) جانە ءىس جۇزىندە ورىندالمايتىن استىق ساتىپ الۋ-ساتۋ شارتتارى بويىنشا كرەديتورلىق مىندەتتەمەلەردى (بەرەشەكتى) قايتا قارجىلاندىرۋ) اۋدارا وتىرىپ، «ن.» اق-نىڭ مەملەكەتتىك اقشالاي قاراجاتىن اۋدارۋ جولىمەن 4 ملرد. تەڭگەدەن استام سومادا ۇرلاپ اكەتكەن.
بانكتىڭ بۇل اقشالاي قاراجاتى «ن.» اق-نان «اگروبيزنەس-2020» باعدارلاماسى بويىنشا اگروونەركاسىپتىك كەشەن سۋبەكتىلەرىن قايتارىمدىلىق، نىسانالى پايدالانۋ جانە اقىلىلىق شارتتارىندا قارجىلىق ساۋىقتىرۋ ءۇشىن تۇسكەن.
سونىمەن قاتار، 76 مىڭ تونناعا جالعان استىق قولحاتتارى، بولاشاقتا 4،8 ملرد. تەڭگە سوماسىنا جشس-نە تۇسەتىن اقشالاي قاراجات، سونداي-اق جالپى سانى 16 541 گا جشس-كە تيەسىلى اۋىل شارۋاشىلىعى جەر ۋچاسكەلەرى كەپىل مۇلكى بولعان، ونىڭ 14 767 گا-ى ج ش س جەر پايدالانۋشىلارىنىڭ (پايشىلارىنىڭ)، ياعني سقو تۇرعىندارىنىڭ كەلىسىمىنسىز سالىنعان.2016 جىلى قارىز بويىنشا تولەمدەردى جۇزەگە اسىرۋ توقتاتىلدى جانە جەر ۋچاسكەلەرى بويىنشا بارلىق قۇقىقتار (تالاپتار) تولىق كولەمدە «ن.» اق-نا بەرىلدى.وسىعان بايلانىستى، سوتتالۋشى ت.-نىڭ ىس-ارەكەتتەرىمەن ءجشس-نىڭ جۇمىس ىستەپ تۇرعان قاتىسۋشىلارىنىڭ (پايشىلارىنىڭ) ۋاقىتشا وتەۋلى (ۇزاق مەرزىمدى، قىسقا مەرزىمدى) جەر پايدالانۋ (جالعا الۋ) قۇقىعى بۇزىلدى، ناتيجەسىندە ج ش س قاتىسۋشىلارى اۋىل شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋگە ارنالعان مەملەكەتتەن بولىنگەن جەر ۋچاسكەلەرىنەن جەر پايدالانۋ جانە وسى جەر ۋچاسكەلەرىن پايدالانۋدان ديۆيدەندتەر (پايلار) الۋ قۇقىعىنان ايىرىلدى.
سوتتالۋشىنىڭ كىناسى جابىرلەنۋشىلەردىڭ، كۋاگەرلەردىڭ، ماماننىڭ ايعاقتارىمەن، ساراپتامالار مەن اۋديتوردىڭ قورىتىندىلارىمەن دالەلدەندى.
تاراپتاردىڭ ۇستانىمى
سوتتا پروكۋرور ايىپتى قولداپ، باس بوستاندىعىنان ايىرۋ تۇرىندەگى جازا تاعايىنداۋدى جانە ازاماتتىق تالاپتى قاراۋسىز قالدىرۋدى سۇرادى.
جابىرلەنۋشىلەر 143 پايشىلار مەن «چ.» ءجشس-نىڭ وكىلدەرى باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسىن تاعايىنداۋدى سۇرادى. جابىرلەنۋشى «ن.» ءجشس-نىڭ وكىلى مەن جابىرلەنۋشىلەر (پايشىلار) جازا تاعايىنداۋدى سوتتىڭ قاراۋىنا قالدىردى.
قورعاۋشى تاراپ قىلمىس قۇرامىنىڭ بولماۋىنا بايلانىستى سوتتالۋشىنى اقتاۋدى سۇرادى.
قانداي جازا تاعايىندالدى؟
قك 190-بابى 4-بولىگىنىڭ سانكسياسى 5 جىلدان 10 جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە باس بوستاندىعىنان ايىرۋ تۇرىندەگى نەگىزگى جازانى كوزدەيدى. سوتتالۋشىنىڭ قىلمىستىق جاۋاپتىلىعى مەن جازاسىن جەڭىلدەتەتىن جانە اۋىرلاتاتىن ءمان-جايلار انىقتالعان جوق.
سوت ۇكىمىمەن نۇرلان تىلەۋبايەۆ قك 190-بابى 4-بولىگىنىڭ 2) تارماعى بويىنشا كىنالى دەپ تانىلىپ، 9 جىل مەرزىمگە كوممەرسيالىق جانە قارجى ۇيىمدارىندا ماتەريالدىق-جاۋاپتى جانە باسشىلىق لاۋازىمدارعا ورنالاسۋعا بايلانىستى قىزمەتپەن اينالىسۋ قۇقىعىنان ايىرىلا وتىرىپ، 6 جىل 8 ايعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى.
قك 56-بابى 6-بولىگىنىڭ نەگىزىندە وسى ۇكىم بويىنشا الماتى قالاسىنىڭ المالى اۋداندىق سوتىنىڭ 2023 جىلى 26 ماۋسىمدا تاعايىندالعان قاتاڭ جازانى نەعۇرلىم قاتاڭ جازامەن ءسىڭىرۋ جولىمەن قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ جيىنتىعى بويىنشا سوتتالۋشى ت.-عا تۇپكىلىكتى قارجى ۇيىمىنىڭ، بانك جانە ساقتاندىرۋ حولدينگىنىڭ باسشى قىزمەتكەرى لاۋازىمىن اتقارۋعا جانە قارجى ۇيىمىنىڭ ءىرى قاتىسۋشىسى (ءىرى اكسيونەرى) بولۋعا ءومىر بويى تىيىم سالىنىپ، قارجى جانە كوممەرسيالىق ۇيىمداردا 10 جىل مەرزىمگە ماتەريالدىق جاۋاپتى جانە باسشى لاۋازىمداردى اتقارۋ قۇقىعىنان ايىرىلا وتىرىپ، 10 جىل مەرزىمگە باس بوستاندىعىنان ايىرۋ تۇرىندەگى جازا تاعايىندالدى.
ازاماتتىق تالاپ قويۋ – ازاماتتىق سوت ءىسىن جۇرگىزۋ تارتىبىمەن جۇگىنۋ قۇقىعىن تۇسىندىرە وتىرىپ، قاراۋسىز قالدىرىلدى. بۇل تالاپ قويۋ قپك-نىڭ 166-بابىنىڭ 1-بولىگىندە كورسەتىلگەن قىلمىستىق پروسەستە قارالاتىن تالاپ قويۋ تىزبەسىنە كىرمەيتىندىگىنە بايلانىستى قىلمىستىق پروسەستە قارالۋعا جاتپايدى.
ۇكىم زاڭدى كۇشىنە ەنگەن جوق.