Bir kúni bizge jaryqtyq Maqash Tátimov aǵamyz keldi. Bákin-shúkin áńgimeden keıin álgi kisini astyndaǵy ashanaǵa shaıǵa apardyq. Sondaǵy aıtqan sózi men kózi jadymda áli kúnge saırap tur.
Aǵamyz kózi qýlana eren jarq etip búı degen edi sonda: “Jaqynda ótken Halyq sanaǵynyń (1999 j.bolý kerek) nátıjesin Nurekeńe baıandaǵan edim. Sonda ol kisi soltústiktegi kórshimiz nervnıchat etedi dep qorytyndy esepten 5-6 mln.qazaqtyń sanyn syzyp tastady” dep edi. Al sonda…
Al sonda sol eseptiń syrtynda ıesiz qalǵan 5-6 mıllıon qazaq osy ýaqyt ishinde aı qarap, shoshqa taǵalap júrmegen shyǵar?!
Ol 23 jylda kem degende 2 ese ósti delik, sonda tek solar ózi qansha adamǵa kóbeıdi qazir?
Bıylǵy sanaqtyń nátıjesinde 19,6 mln.boldyq. Oǵan 10-12 mıllıondy qossaq, qatelespeımiz be?! 30 mıllıon halyqqa jaqyndamaımyz ba sonda?!
Ony bylaı qoıaıyq. Sol 19,6 mln.halyqtyń 70%-y - Qazaq!
Al, onyń 80%-y memlekettik tilde erkin sóıleımin dep jaýap bergen. Al joǵaryda aıtqan 10-12 mln. sanattan syzylǵan qarakózderimizdi ortaq tizimge qossaq, onda kem degende 90%-y qazaq tilinde erkin sóıleıtin halqymyz bar.
Endi beri kelińizder.
Sonda respýblıka halqynyń 70%-y qazaq eken, onyń 80-90%-y qazaq tilinde ep-erkin sóıleıdi eken, onda nege kópshilik ıaǵnı elektorattyń basym bóliginiń múddesi aıaq asty bolady???
Ágárákı, saılaýshylardyń basym kópshiligi qazaqtar bolsa ámbe onyń 80%-qazaq tilinde erkin sóıleıtin bolsa, onda elektorattyń basym kópshiligi daýys berip saılaǵan Parlament, sol arqyly jasaqtalǵan Úkimet hám jergilikti atqarýshy bılik nege is qaǵazdaryn elektorattyń basym bóliginiń tilinde júrgizip, jınalys-jıyndaryn nege elektorattyń basym bóliginiń tilinde ótkizbeıdi?!
Nege elektorattyń basym bóliginiń tilinde buqaralyq aqparat quraldary tıisinshe qarjylandyrylmaıdy, nege orystildi BAQ bizde dáýirlep turýy tıis?
Nege qaı-qaıdaǵy kelimsek elektorattyń basym bóliginiń namysyna tıedi jáne nege oǵan elektorattyń basym bóligi saılaǵan memlekettik organdar tıisti jaza qoldanbaıdy? Ondaı “negeler” óte kóp. Osydan shyǵatyn qorytyndy bireý ǵana!
Budan bylaı Memleket elektorattyń basym bóliginiń múddesine saı jumys isteýi kerek. Barlyq damyǵan memleketterde solaı áıteýir...
Bizdiń memlekettik organdar ózderin zamanǵa saı jumys istep otyrmyz dep aıtady ǵoı. Onda bizdiń aıtyp otyrǵanymyzdy olar óte jaqsy túsiner dep oılaımyz…
Pikir ıesi: Aqberen Elgezek
Avtordyń álemjelidegi paraqshasynan
