2025 jyly 30 qyrkúıekte Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev New Silk Way VII Halyqaralyq kólik-logıstıka bıznes-forýmynyń ashylýymen quttyqtap, búgingi is-sharanyń mán-mańyzy erekshe ekenine toqtaldy, dep habarlaıdy Dalanews.kz Aqordaǵa silteme jasap.
"Bárimiz "Dostyq – Moıynty" temirjolynyń ekinshi jelisiniń resmı ashylýyna kýá bolyp otyrmyz. "Dostyq – Moıynty" joly – shyn máninde asa mańyzdy ınfraqurylym jobasy. Bul joba Qazaqstannyń kólik-logıstıka júıesiniń damýyna, onyń tıimdiligin nyǵaıtýǵa aıryqsha serpin beretini sózsiz. Al tarıhymyzǵa úńilsek, osydan otyz bes jyl buryn "Dostyq – Alashańqaı" jobasy iske qosyldy. Qazaqstan men Qytaıdyń temirjoly toǵysty. Bul elimiz úshin tarıhı oqıǵa boldy. Sol joldy salǵan ardagerlerimiz qazir osy jıynǵa qatysyp otyr. Barshańyzǵa zor alǵysymdy aıtamyn. Men halyqqa Joldaýymda, kólik-logıstıka salasy – ekonomıkanyń qozǵaýshy kúshi, halyqaralyq baılanysty nyǵaıtatyn negizgi faktordyń biri dep atap óttim. Qazaqstannyń bul saladaǵy áleýeti zor. Uly Jibek joly Qazaqstan men Ortalyq Azıa arqyly ótken. Qazaq jeri ejelden Qytaı men Eýropa arasyndaǵy altyn kópir sanalady. Qytaı – bizdiń máńgi, tatý kórshimiz ári senimdi odaqtasymyz. Biz bir-birimizge árdaıym qoldaý kórsetemiz. Qos halyqtyń qarym-qatynasy myzǵymas dostyqqa, ózara senimge negizdelgen. Elderimizdiń bolashaqqa degen kózqarasy – ortaq. Kóp saladaǵy yntymaqtastyǵymyz nyǵaıýda. Ásirese, "Bir beldeý, bir jol" jahandyq jobasynyń mán-maǵynasy aıryqsha. Barshańyzǵa málim, 2013 jyly Tóraǵa Sı Szınpın bul bastamany Qazaqstanda jarıalady. Biz osy jobany barynsha qoldaımyz, ony júzege asyrýǵa belsene atsalysyp jatyrmyz. Sebebi bul bastama elimizdiń múddesine tolyq saı keledi. "Dostyq – Moıynty" temirjolynyń ekinshi jelisi – sonyń aıqyn dáleli, – dedi Prezıdent.
Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan arqyly álemniń eń iri saýda naryqtaryna jol ashatyn 5 temirjol dálizi ótetinin aıtty. Memleket basshysynyń aıtýynsha, bul – Táýelsizdik kezeńindegi eń iri temirjol qurylysy, elimiz úshin aıryqsha strategıalyq mańyzy bar joba.
"Jumysshylarymyz úsh jylǵa jýyq ýaqyt boıy kúni-túni tabandy eńbek etti. Osyndaı belsendi jumystyń arqasynda temirjol merziminen buryn iske qosylmaq. Muny, shyn máninde, tarıhı sát deýge bolady. Bul – barshańyzǵa ortaq qajyrly eńbektiń jemisi. Bárińizdi shyn júrekten quttyqtaımyn! Zor rızashylyǵymdy bildiremin. Jańa jol júk tasymalynyń kólemin 5 ese arttyrýǵa múmkindik beredi. Sondaı-aq eksporttyq taýarlardy jetkizý ýaqytyn qysqartyp, tranzıttik áleýetimizdi kúsheıte túsedi", – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent elimizdiń búginde Eýrazıadaǵy basty tranzıt habynyń birine aınalǵanyn atap ótti.
"Qazaqstan soltústik pen ońtústikti, batys pen shyǵysty jalǵap tur. Jerimiz arqyly 5 temirjol dálizi ótedi. Onyń bári álemniń eń iri saýda naryqtaryna jol ashady. Biz kólik-logıstıka ınfraqurylymyn damytýǵa basa mán beremiz. Sońǵy on jylda osy salaǵa shamamen 35 mıllıard dollar ınvestısıa salyndy. Men halyqqa Joldaýymda birqatar jobany ýaqtyly júzege asyrý týraly naqty tapsyrma berdim. Aldaǵy ýaqytta 5 myń shaqyrym temirjol salý josparlanyp otyr. Sondaı-aq 11 myń shaqyrym temirjol jóndeledi. Qazir "Moıynty – Qyzyljar" temirjoly salynyp jatyr. Qyzyljar stansıasynan Aqtaý portyna deıingi ýchaskeler jańǵyrtylady. Bul baǵdar – Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵdarynyń basty bóligi. Munyń bári Eýropa pen Azıanyń arasyn jalǵap, Trans-Qazaqstan temirjol baǵytynyń, ıaǵnı Orta dálizdiń qarqyndy damýyna yqpal etedi. Jalpy, básekege qabiletti el bolý úshin ekonomıkamyzdyń meılinshe qýatty bolýyna basa nazar aýdarýymyz kerek. Bul rette, kólik-logıstıka salasynyń orny bólek. Sondyqtan Qazaqstannyń tranzıttik áleýetin arttyrý negizgi basymdyqtyń biri bolyp qala bermek. Temirjol salasynyń aldynda turǵan mindetter – aıqyn", – dedi Prezıdent.
Memleket basshysy aldaǵy ýaqytta bul salaǵa sıfrlandyrý jáne jasandy ıntellekt tehnologıasyn engize otyryp, ony el ekonomıkasynyń ozyq baǵyty retinde damytý kózdelgenine, alda áli de aýqymdy jumys turǵanyna, sol sebepti barlyq jospardy ýaqtyly, der kezinde oryndaý óte mańyzdy ekenine nazar aýdardy.
